Cizre’nin Asırlık Lezzeti Şımşıpe Dolması
Hz Nuh’un şehri Cizre, binlerce yıllık tarihiyle sadece kültür, sanat ve edebiyatın değil, aynı zamanda yöresel mutfağın da merkezi olmaya devam ediyor. Bu eşsiz mutfağın en özel yemeklerden biri olan Şımşıpe Dolması, hem tarihi geçmişi hem de benzersiz lezzetiyle sofraların vazgeçilmezi hâline gelmiş durumda.

Cizre’ye özgü geleneksel bir yemek olan Şımşıpe Dolması'nın geçmişi, Mezopotamya'nın ilk yerleşimlerine kadar uzanıyor. 8 bin yıllık bir geçmişe sahip olduğu söylenilen, günümüzde “Eproxu Dulma” olarak da bilinen bu özel dolma, Cizre mutfağında “Şımşıpe” adıyla anılıyor.
Şımşıpe Dolması’nın yapımında; soğan, patlıcan, domates ve kabak oyularak hazırlanıyor, ayrıca pancar veya asma yaprakları da sarma için kullanılıyor. İç harç ise yıkanmış pirinç, kıyma ve baharatlarla hazırlanıyor. Tüm malzemeler özenle doldurulup tencereye dizildikten sonra, bu yemeği diğer dolmalardan ayıran en önemli adım devreye giriyor: Sumak suyunda pişirilmesi. Bu yöntem, dolmaya ekşi ve kendine has bir aroma katıyor.
Cizre’nin kültürel mirasının bir parçası olan bu eşsiz yemek, 2017 yılında Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenerek resmiyet kazandı. 301 tescil numarası ile coğrafi işaret alan Şımşıpe Dolması, artık sadece yerel değil, ulusal mutfak literatüründe de yerini aldı.
“Eğitimlerle gelecek kuşaklara aktarılıyor”
Cizre Yafes Aile Destek Merkezi, açtığı aşçılık kurslarıyla yöresel yemeklerin tanıtımını ve aktarımını amaçlıyor. Kurs kapsamında, özellikle Şımşıpe Dolması gibi geleneksel lezzetler hem teorik bilgiyle hem de uygulamalı eğitimle öğretiliyor. Böylece bölgeye özgü yemek kültürü yalnızca günümüzde yaşatılmakla kalmıyor, aynı zamanda gelecek kuşaklara da aktarılıyor.
Cizre’de düğünlerden bayram sofralarına, aile buluşmalarından misafir ağırlamalara kadar pek çok özel günde mutlaka Şımşıpe Dolması yapılır. Nesilden nesile aktarılan tarif, sadece bir yemek değil, aynı zamanda bölge halkı için bir kültürel bağ ve kimlik sembolü.
Gelecek kuşaklara aktarılması hususunda yöresel yemekleri yaptıklarını ifade eden Yafes Aile destek merkezi koordinatörü Hayriye Gönül Yalazan “Destek merkezimizde açtığımız aşçı yardımcısı kursumuzda, bugün yöremize ait lezzetlerin yapılacağı aşamaya geldik. Kadınlarımızın, yöremize ait kültürü tanıtma isteği üzerine biz de Şımşıpe Dolmamızı yaptık. Dolmamızın malzemelerinin uygunluğu, yapım aşaması ve lezzeti her yönüyle çok farklı. Biz hem yaparken hem de yerken bu süreçten keyif alıyor, eğleniyoruz. Bu yemeğin patentinin alınmış olması ve kültürümüzün tescillenmesi bizim için mutluluk ve gurur kaynağı. Hemen her fırsatta dolmamızı yapmak için bir bahane üretiyoruz kendimize,” dedi.
Şımşıpe dolmadının sofralarında bolluğun ve bereketin sembolu olduğunu aktaran Nurhüda Pamukçu ise “Cizre’mizin tescillenmiş lezzetlerinden biri olan Şımşıpe Dolması, halk arasında bilinen adıyla ‘Eproxu Dulma,’ sadece bizim için bir yemek değil; bir kültür, bir mirastır. Sofralarımızın bolluğu ve bereketidir. Annelerimizden, ninelerimizden öğrenmiş olduğumuz bu geleneği gelecek nesillere aktarmak hepimizin sorumluluğudur. Az önce de belirttiğim gibi, Şımşıpe Dolması sadece bir yemek değil, aynı zamanda kimliğimizin bir parçasıdır. Herkesin bu lezzeti tanımasını ve tatmasını isterim. Genellikle özel günlerde sıkça yapılan bir yemektir. Bunun dışında, aile bireylerinin bir araya geldiği zamanlarda, genelde haftada bir ya da iki kez yapılan bir lezzettir.” şeklinde konuştu.
Özel günlerin vazgeçilmez yemeği olduğunu vurgulana Deniz Mol da “Şımşıpe Dolması, sürekli yapılan bir yemek. Hemen hemen haftada bir gün mutlaka yaptığımız bir lezzet. Burası için çok özel bir yemek. Kendimi bildim bileli evimizde yapılır. Yapılışı da diğer dolmalardan oldukça farklı. En önemli sırrı ise sumak suyunun kullanılması ve etli olması. Açıkçası bazı aşamaları var ve diğer dolmalardan ayrılıyor. Davet sofralarında ve özel günlerde, özellikle de düğünlerde sıklıkla yaptığımız bir yemek türüdür.” dedi.
İLKHA