Melikşah'tan Sonra Tahta Kim Geçti? Melikşah'tan Sonra Kim Sultan Oluyor?

Uyanış Büyük Selçuklu dizisinin yayınlanan 26. bölüm son fragmanında Sultan Melikşah kendisinden sonra tahta geçecek ismi açıklıyor. Peki tarihte Sultan Melikşah'tan sonra tahta kim geçiyor? Melikşah'tan sonraki sultan kim? İşte Melikşah'tan sonra tahta geçen melik...

31.05.2021 17:49

Melikşah'tan Sonra Tahta Kim Geçti? Melikşah'tan Sonra Kim Sultan Oluyor?

Tarihi diziler sayesinde unuttuğumuz gizli tarihimizi merak ediyor ve daha çok araştırmaya başlıyoruz. Her biri birbirinden kıymetli olan, İslam'a ve Müslümanlara güven düşmana ise korku veren Büyük Selçuklu Sultanlarını tanıma fırsatı yakalıyoruz. Uyanış Büyük Selçuklu dizisinin son fragmanında Sultan Melikşah kendisinden sonra tahta geçecek veliahtın ismini açıklıyor. Haliyle izleyenlerde "Melikşah'tan sonra tahta kiç geçti?, Melikşah'tan sonra tahta kim çıktı? Sonraki Sultan kim" gibi soruları oldukça merak ediyor. Sizler için Melikşah'tan sonra tahta geçen ismi araştık ve bulduk. Tarihten bilgiler...

MELİKŞAH'TAN SONRA TAHTA KİM GEÇTİ? KİM PADİŞAH OLDU?

Sultan Melikşah 19 Kasım 1092 tarihinde öldü. Sultan Melikşâh'tan sonra Terken Hatun'un binbir türlü oyunlarıyla yerine Melikşah'ın Terken'den olma 5 yaşındaki oğlu Mahmud tahta çıkarılıyor. Fakat çok kısa bir süre sonra bu kararı tanımayan Melikşah'ın Zübey'de Hatun'dan olan büyük oğlu Melik Berkyaruk Nizamülmülk'ün de desteğiyle Melikşah'tan sonra tahta geçti.

Melikşah'tan Sonra Gelen Padişahlar

Tarihte Sultan Melikşah'sonra çok kısa bir zaman için oğlu Mahmut sonra asıl sultan Berkyaruk tahta çıkmış sultan olmuştur. Berkayaruk'dan sonra Sultan Muhammed Tapar, Muhammed Tapar'dan sonra Sultan Sencer geçmiştir.

SULTAN MELİKŞAH'TAN SONRAKİ SULTAN "MELİK BERKYARUK" KİMDİR?

Melik Berkyaruk Ne Zaman Doğdu?

Berkyaruk, Muharrem 474’te (Haziran 1081) İsfahan’da doğdu. Büyük Selçuklu Devleti Sultan Melikşah'ın en büyük oğludur. Annesi, Selçuklu asıllı Emir Yakuti’nin kızı ve Azerbaycan Emiri İsmail’in kardeşi olan Zübeyde Hâtun'dur. Sultan Melikşah tarafında oldukça sevilen Berkayaruk güçlü ve başarılı bir Meliklik dönemi geçirmiştir. Kendisinden sonra çok küçük yaşlarda tahta geçirdiği II. Melikşah adında bir oğlu vardır.

Melik Berkyaruk Ne Zaman, Nasıl ve Nerede Öldü, Vefat Etti?

Bütün Selçuklu topraklarında devlet otoritesini yerleştirip huzur ve sükûnu sağladığı bir sırada vereme yakalanan Berkyaruk, bir sedye içinde İsfahan’dan Bağdat’a götürülürken yolda ağırlaştı ve hayatından umut kesince emîrleri yanına çağırıp beş yaşındaki oğlu Melikşah’ı veliaht, Emîr Ayaz’ı da ona atabeg tayin etti. Oğlunu emîrlerin himayesinde Bağdat’a gönderirken kendisi de İsfahan’a dönmek üzere yola çıktı ve Burûcird yakınlarında öldü (2 Rebîülâhir 498 / 22 Aralık 1104). Cenazesi İsfahan’a götürülerek atalarının gömülü olduğu türbede defnedildi, yerine oğlu Melikşah geçti.

Merak Edebileceğiniz Benzer Yazılar

Bazı tarihçiler ondan adaletli, faziletli, sabırlı ve yumuşak huylu bir hükümdar olarak bahsederlerken bazıları da içki ve eğlence düşkünü olduğunu kaydederler.

(Sultan Berkayaruk Resmi Temsili)

MELİK BERKYARUK'UN ANNESİ

Berkyaruk'un annesi Selçuklu asıllı Emir Yakuti’nin kızı ve Azerbaycan Emiri İsmail’in kardeşi olan Zübeyde Hâtun'dur.

Babası Çağrı Bey'in oğlu Emir Yakuti'dir. Sultan Melikşah ile evlendi. Kocası Melikşah üzerinde etkiliydi. 1081 yılında Berkyaruk'u dünyaya getirdi.

MELİKŞAH'TAN SONRA TAHTA GEÇTİ! PEKİ NASIL SULTAN OLDU?

Terken Hatun ile taht savaşı sonrasında Sultan Berkayaruk'un sultanlık ilanı nasıl oldu?

Sultan Melikşah, veziri Nizâmülmülk’ün de tavsiyesiyle hayattaki oğullarının en büyüğü olan Berkyaruk’u veliaht tayin etti.

Sultan Berkyaruk ve Terken Hatun Taht Savaşları

Melikşah’ın âni ölümü üzerine karısı Terken Hatun beş yaşındaki oğlu Mahmud’u sultan ilân ettirmek için her vasıtayı mubah sayarak harekete geçti. Bu maksatla sultanın ölümünü gizlediği gibi emîrlere büyük paralar vererek oğlunu destekleyeceklerine dair yemin ettirdi.

Sonunda Halife Muktedî-Biemrillâh’ı da tehdit ederek Mahmud’u sultan ilân ettirip adına hutbe okutmayı başardı (485/1092). Babası öldüğü sırada İsfahan’da bulunan Berkyaruk’u da Emîr Kürboğa vasıtasıyla tutuklattı.

Berkyaruk Sultan İlan Edildi ve Adına Hutbe Okundu

Melikşah’ın ölüm haberini alan Nizâmülmülk’ün adamları vezire ait silâh depolarını yağmalayarak isyan bayrağını açtılar ve hapishanede bulunan Berkyaruk’u kurtarıp on bir yaşında iken aynı yıl Rey şehrinde sultan ilân ettiler.

Terken Hatun’un İsfahan’a yaklaşması üzerine de onunla birlikte Rey’e doğru yola çıktılar. Terken Hatun ile Berkyaruk arasında Burûcird şehri yakınlarında meydana gelen savaşta Terken Hatun ağır bir yenilgiye uğrayarak İsfahan’a çekildi (16 Zilhicce 485/17 Ocak 1093).

Şehri bir müddet muhasara eden Berkyaruk Terken Hatun’dan 500.000 dinar alarak kuşatmayı kaldırıp Hemedan’a gitti. Yapılan anlaşmaya göre Terken Hatun ile Mahmud İsfahan ve Fars’a hâkim olacak, diğer şehirler Berkyaruk’a bırakılacaktı.

Anlaşmaya rağmen bütün ülkeye hâkim olmak isteyen Terken Hatun, bu defa Berkyaruk’un dayısı Azerbaycan Meliki İsmâil b. Yâkūtî’ye haber gönderip Berkyaruk’u bertaraf etmesi şartıyla evlenme vaadinde bulundu. İsmâil bu teklifi kabul ederek Berkyaruk üzerine yürüdü, fakat Hemedan-İsfahan arasındaki Kerec’de meydana gelen savaşta mağlûp oldu (486/1093). Bu zaferden sonra Bağdat’a giden Berkyaruk Halife Muktedî-Biemrillâh tarafından Rükneddin lakabıyla sultan ilân edildi ve 14 Muharrem 487’de (3 Şubat 1094) adına hutbe okundu.

Berkyaruk, ülkede birliği sağlamak amacıyla amcaları ve çeşitli emirlerle mücadelelerini sürdürmüş ve 1097'de topraklarında yeniden hakimiyet kurmayı başarmıştır. Mücadelesi sonunda kardeşleri Muhammed Tapar ve Sencer, Azerbaycan Meliki Mevdûd b. İsmâil, Tutuş’un oğulları Halep Meliki Rıdvan, Şam Meliki Dukak, Anadolu Selçuklu Sultanı I. Kılıçarslan ve Kirman Selçuklu Meliki Turan Şah onu Büyük Selçuklu sultanı olarak tanıyarak itaat ettiler. Ancak kardeşi Gence Melik'i Muhammed Tapar, 1099 yılında ağabeyine karşı isyan ederek kendi sultanlığını ilan etti. uzun yıllar süren savaşlarla bir sonuç elde edilememesi üzerine 1104 yılında antlaşma sağlandı. Bu antlaşma hükümlerince; Cibâl, Fars, İsfahan, Rey, Hemedan, Hûzistan ve Bağdat Berkyaruk idaresinde kalmış olup, Azerbaycan, Diyarbekir, el-Cezîre, Musul, Suriye ve Hille Emîri Sadaka’nın hâkimiyetindeki topraklar Muhammed Tapar’ın egemenliğine bırakılmıştır.

MELİKŞAH'IN OĞULLARI KİMLERDİR?

Ahmed, Davud, Berkyaruk, Muhammed Tapar, Ahmed Sencer, I. Mahmud, Tuğrul Emir Humar

BÜYÜK SELÇUKLU SULTANLARI: MELİKŞAH'TAN SONRA TAHTA HANGİ PADİŞAH GEÇTİ? MELİKŞAH'TAN SONRAKİ SULTANLAR KİM OLDU?

Taht ismi: Selçuk Bey
Asıl isim: Selçuk bin Dukak
Unvanı: Büyük Selçuklu Devleti Kurulmasına öncülük eden ordu komutanı Sü-başı
Doğum ve Ölüm Yılı: d. 960 - ö. 1009
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 978 - 1009
Aile bağlantıları: Dukak Bey’in oğlu

Taht ismi: Tuğrul
Asıl isim: Tuğrul bin Mikail
Unvanı: Ruknedein, Abutalip, Bey,Sultan
Doğum ve Ölüm Yılı: 995–1063
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1029 -1063
Aile bağlantıları: Selçuk Beyoğlu Mikail'in oğlu

Taht ismi: Alp Arslan
Asıl isim: Muhammed bin Davud Çağrı
Unvanı: Adudeddevle Ebu Şuça, Sultan
Doğum ve Ölüm Yılı: 1039 –1072
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1063 -1072
Aile bağlantıları: Tuğrul Bey'in kardeşi Davud Çağrı Bey'in oğlu

Taht ismi: I. Melikşah
Asıl isim: Hasan
Unvanı: Sultan Celalü'ldevle ve'd-din Müizzuddin Ebu'l Feth Melikşah
Doğum ve Ölüm Yılı: 1055 –1092
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1072 - 1092
Aile bağlantıları: Alp Arslan'ın oğlu

Taht ismi: I. Mahmud
Asıl isim: Mahmud
Unvanı: Nasireddin, Abulkasem, Sultan
Doğum ve Ölüm Yılı: 1086–1094
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1092 - 1093
Aile bağlantıları: Melikşah'ın oğlu

Taht ismi: Berkyaruk
Asıl isim: Muhammad Berkyaruk bin Melikşah
Unvanı: Ebu Muzaffer Rükneddin
Doğum ve Ölüm Yılı: 1080–1105
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1094 - 1105
Aile bağlantıları: Melikşah'ın oğlu

Taht ismi: II. Melikşah
Asıl isim: Muizzeddin Melikşah
Unvanı: Muizziddin, Ebulfeth, Sultan
Doğum ve Ölüm Yılı: 1099 - 1105
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1105 - 1105
Aile bağlantıları: Berkyaruk'un oğlu

Taht İsmi: Muhammed Tapar
Asıl isim: Muhammed Tapar
Unvanı: Giyaseddin, Ebuşucca, Sultan
Doğum ve Ölüm Yılı: 1082–1118
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1105 - 1118
Aile bağlantıları: I. Melikşah'ın oğlu

Taht ismi: Sencer
Asıl isim: Ahmed
Unvanı: Muizziddin, Ebulhareth, Sultan
Doğum ve Ölüm Yılı: 1085- 1157
Hükümdarlık başlangıcı ve sonu: 1118 - 1157
Aile bağlantıları: I. Melikşah'ın oğlu

SULTAN MELİKŞAH KENDİSİNDEN SONRA GELEN SULTANI AÇIKLIYOR MU? - Uyanış: Büyük Selçuklu 26. Bölüm 2. Fragman

MELİKŞAH NASIL VE NE ZAMAN ÖLDÜ?

Sultan Melikşah Nasıl Öldü? Sultan Melikşah'ın Ölümü İle İlgili Rivayetler

Yediği bir av etinden dolayı hastalanan ve ateşli hummaya yakalanan Sultan Melikşah 16 Şevval 485’te (19 Kasım 1092) Bağdat’ta vefat etti (İbnü’l-Kalânisî, s. 121 Bündârî, s. 69; İbn Hallikân, V, 288).
Kaynaklarda Sultan Melikşah’ın av etinden zehirlendiği belirtildiği gibi onun Halife Muktedî-Biemrillâh, Terken Hatun veya Nizâmülmülk’ün adamları (Nizâmiyye) tarafından öldürüldüğü de rivayet edilir (Kafesoğlu, Sultan Melikşah, s. 208-210).
Sünni alimler Sultan Melikşah ile veziri Nizamülmülk'ün aleyhinde karalama politikası güdüp ve sonunda hicri 12 Ramazan 485 yılı (16 Ekim 1092) Vezir Nizamülmülk'ü ve izleyen dönemde de Sultan Melikşah'ı daha 37 yaşında iken öldürttüler.
Bazı kaynaklar Nizamülmülk'ün Hasan Sabbah'ın emrindeki Haşhaşiler tarafından öldürüldüğünü yazarlar.
Kronik-tarihçi Kırakos Ganjaketsis yazdığı Ermenistan Tarihi eserinde Melikşah'ın 20 yıl hüküm sürüp Ermeniler dahil tüm tebaları için iyi işler yaptığını fakat karısı tarafından zehirlenerek öldürüldüğünü yazmaktadır.

SULTAN MELİKŞAH'IN ÖLÜMÜ İLGİLİ DİĞER RİVAYETLER

Bir şii kaynağa göre Melikşah İslam içinde ayrılan mezheplerin nedenini ve hak olanı bulmak amacıyla, Bağdat'taki Nizamiye Medresesi'nde, çeşitli ilimlerde kendilerine güvenilir 10'ar tane Ehl-i Sünnet ve Caferî büyük alimini konuk etmiştir. Sultan Melikşah'ın kendi başkanlığında ve tarafsız olarak Nizamülmülk'ün danışmanlığında, Nizamülmülk'ün damadı olan Mukatil b. Atiyye'nin kaleme aldığı konferans 3 gün boyunca sürmüş, Caferî alimlerinin, Melikşah'ın bütün sorularına eksiksiz olarak Kur’an-ı Kerîm'den ve Hadis-i Şerifler'den delil getirdiğini görünce, çok şaşırmış ve şu ana kadar düşüncesinin yanlış olduğunu görüp Şiî mezhebine geçtiğini konferansta dile getirmiştir. Hemen ardından Nizamülmülk başta olmak üzere mecliste bulunan alimlerden de büyük bir kısmı Caferî Mezhebi'ne dahil olmuşlardır. Fakat daha sonra bazı Sünni alimler Sultan Melikşah ile veziri Nizamülmülk'ün aleyhinde karalama politikası güdüp ve sonunda hicri 12 Ramazan 485 yılı (16 Ekim 1092) Vezir Nizamülmülk'ü ve izleyen dönemde de Sultan Melikşah'ı daha 37 yaşında iken öldürttüler.

Bazı kaynaklar Nizamülmülk'ün Hasan Sabbah'ın emrindeki Haşhaşiler tarafından öldürüldüğünü yazarlar.

Döneminde yazılmış olan bazı kronik-tarihçilerin eserleri de neden ve nasıl öldüğü hakkında farklı bilgiler vermektedirler. Tarihçi Ebu'l Feda Sultan Melikşah'ın 1092/1093 (Hicri 485)'te Bağdad'da bir sürek avından sonra hastalanıp öldüğünü yazmaktadır. Kronik-tarihçi Hamdullah Müstevfî-i Kazvînî "Târîh-i Güzîde" adlı eserinde Melikşah'ın Kasım 1092'de (Hicri Şevval 485'te) 38 yaşında iken Bağdad'da bir sürek avından sonra öldüğünü bildirmektedir. Ermeni kronik-tarihçi Vardan'a göre 1092'de "barış seven sultan karısı tarafından zehirlenip" öldürülmüş ve babası Alparslan'ın yanında Merend'de gömülmüştür. Kronik-tarihçi Kırakos Ganjaketsis yazdığı Ermenistan Tarihi eserinde Melikşah'ın 20 yıl hüküm sürüp Ermeniler dahil tüm tebaları için iyi işler yaptığını fakat karısı tarafından zehirlenerek öldürüldüğünü yazmaktadır. Urfalı Matias adlı Hristiyan kronik-tarihçi ise Melikşah'ın 27 Şubat 1092 veya 25 Şubat 1093'te Bağdad'da karısı olan Semarkand sultanının kızı tarafından zehirlenip öldürüldüğünü ve babası Alparslan'ın yanında Marand'da defin edildiğini bildirmektedir.

Editör: Mehmet Sait Temel