Vadisine Sığmayan Ğurs

VADİMİZ;  Solunda Mardin, Sağında Kızıltepe, Karşısında Havalimanı, Ovadan başlayıp Dağın içine doğru çatal şeklinde uzanan saklı cennet. Zümrüt vadiye dizilmiş on iki mahallenin "köyün" ortak adıdır Ğurs. Eski adı Vadıl iyun "pınarlar vadisi" daha sonra Ğurs "Fidanlık" denildi. Sora sora ğursa gidersin "Bı pırse tü dıçı hürse"demiş ata sözü.

TARİH:  Şairlere ilham kaynağı olmuş, "Ğursumuz Sevgili Vatanımız" diye başlayan arpça şiirimiz, Geç doğup erken batan nazlı güneşimiz vardır, İtiraf edeyim'ki vadi ile ilgili derinden duygusal bağlarım vardır. Tarihi misyonuna ışık tutacak olursak, Mezopotamyada hüküm sürmüş medeniyetlere ait Tarih ve inanç izlerini görmekteyiz. Harabbajar "Antik kent" kalıntıları, Kaya mezarları, biri kayaya oyulmuş onlarca su değirmeni, Bırbıre kesme taş ocağının oluşturduğu büyük mağaralar, devasa sarnıçlar, üç gözlü Herzem Köprüsü ve Höyüğü. Şeyh Tacettin külliyesi kalıntıları ile Türbesi, Yedi kardeş türbesi, Sultan Şeyhmus'un babası olarak bilinen Şeyh Mahin türbe ziyareti. Kaniya Melle Ali, Ayn Mejnune, Ayn Şıbib, Ayn Abbas ve Ayn Melho pınarları birleşerek Zergan deresini oluşturmaktadır. Alipaşada bulunan Dengız, Sıkır... Şelale, göletler ve Hidro elektrik santralı, Bağ, bahçesi ile ne denli tarihi ve otantik vadi olduğunu göstermektedir.

ÖNEMİ: Geçtiği güzergaha abı hayat sunan zergan deresinin kaynağıdır Ğurs. Dünaysır medeniyet doğuşuna katkı sunmuş başta Kızıltepe ulu Cami ve köprüsü, Künbet, Medrese, Han, Hamam vs inşasında kulanılmış Katori taşı, ğursta bulunan Bırbıre taş ocağı mağaralarından çıkartılmıştır. Dağın dik yamaçlarını teraslayarak yaptıkları bahçelerle bölgenin meyve, sebze, zeytin ve meşhur tütün ihtiyacını genelde karşılamış yeşil vadidir. Vadinin Sosyokültürel düzeyi yüksek zira Kızıltepeden çok önce ğurs'ta ilk okulu vardı ve halen tarihi binası ayaktadır. Tarihe tanıklık etmiş onlarca antik su değirmeni ile Mardin ve Kızıltepe başta olmak üzere bölgenin tüm un ihtiyacını karşılamış öğütme sanayi bölgesi idi. Mardine ilk elektırik akımı 1952 de Ğursta kurulan hidroelektrik santralından sağlandığı gibi ilk içme suyu isale hattı yine Ğursun "Ayn şibib" gençlik pınarından temin edildi. Halen hergün binlerce bölge insanı yazın kavurucu sıcağından gelip gölgelendiği, göletlerinde yüzüp ferahladığı memleketin müstesna köşesidir. Siyasi kulvarda vadiden iki Milletvekili, dört Belediye Başkanı seçtirmiştır. Kısacası bölgenin; tarihine, ekonomisine, kültürüne ve siyasetine katkı ve yön vermiş vadinin adıdır Ğurs. Aşık Veysele uyarlayarak, bölgeye EKMEK VERDİ IŞIK VERDİ SU VERDİ. Üzerine düşen tarihi misyonu fazlasıyla ifa etmiş, özgüven içinde vakur bir ana gibi, yeni görevler beklemektedir.

SONUÇ:  Teknolojinin gelişmesi ile su değirmenleri'nin işlev dışı kalması, bölgenin dağlık ve ekili arazinin çok az olması nedeni ile işsizlik oranı hayli fazla, batıya yoğun göç vermekte aileler dağılmaktadır. Halen vadinin toplam nufusu 4500 civarındadır. Yaz aylarında nufus üçe katlanmaktadır. Toplam arazi ekim alanı ise 250 hektar civarındadır. Ovada yaşayan vasat bir aile'nin arazisi kadar bile değildir. İşte ğursun SERENCAMI budur. Başta İl ve ilçemizin Yetkili erkanından talebimiz, ivedilikle vadinin "yazmek istemediğim" müzmin sorunlarına eğilmelerini istiyoruz. Aslen Mardinli ve bilhassa ğurslu olupta metropollerde yaşayan iş adamları ve Sivil Toplum Kuruluşlarını göreve davet ediyorum. Vadi sakinlerinin duygularına tercüman ve Izdırabını iliklerime kadar çaresizce hisseden ğurs Muhtarı olarak, umarın avazım duyulur ve hal çaresi bulunur. 

NOT: Yazdığım, ğursun tarihi'dir, misyonu'dur. Asılı astarı olmayan keşşer makeşşer komedyası olarak ananlara ithaf olunur. Saygılarımla. M Sait EKİNCİ