Irak, kızlar için Yasal evlilik yaşını 9’a düşürmek için yasa öneriyor!

Irak parlamentosunda önerilen bir tasarı, kızların yasal evlilik yaşını 9’a düşürmeyi amaçladığı için endişeye ve öfkeyi ateşledi. Irak Adalet Bakanı tarafından tanıtılan tartışmalı yasa, şu anda evlilik yaşını 18 olarak belirleyen ülkenin Kişisel Statü Yasası'nı değiştirmeyi amaçlıyor.

Yasal tsarı, vatandaşların aile meselelerine karar vermek için dini otoriteler veya medeni yargı arasında seçim yapmalarına izin verecek. Bu, miras, boşanma ve çocuk velayeti konuları haklarının kesilmesine yol açaçacak.

Eğer kabul edilirse, yasa tasarısı kız çocuklarının 9 yaşında, erkek çocuklarının ise 15 yaşında evlenmesine izin verilecek ve bu da çocuk yaşta evlilik ve istismarın artmasına dair korkuları tetikleyecek. Eleştirmenler, bu gerici hareketin kadın haklarını ve cinsiyet eşitliğini teşvik etmede onlarca yıllık ilerlemeyi baltalayacağını söylüyor.

İnsan hakları örgütleri, kadın grupları ve sivil toplum aktivistleri, genç kızların eğitim, sağlık ve refahları için ciddi sonuçlar yaratacağını uyarısında bulunarak bu yasa tasarısına şiddetle karşı çıkıyor. Onlar, çocuk evliliğinin erken hamilelikte, okulu bırakma oranında ve aile içi şiddet riskinde artışa yol açacağını belirtiyorlar.

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) verilerine göre İran’daki kızların zaten %28’inin 18’inden önce evlendiklerini söylüyor.

İnsan Hakları araştırmacısı Sarah Sanbar,“Bu yasanın geçmesi ülkeyi ileriye değil geriye çekeceğini gösterecek,”dedi. Irak Kadın Ağı'ndan Amal Kabashi de yasa değişikliğine şiddetle karşı çıkarak, söz konusu değişikliğin zaten muhafazakar bir toplumda "aile meselelerinde erkek egemenliğine büyük bir alan açtığını" söyledi.

Temmuzun sonlarında, birçok milletvekili  itiraz ettiğinde parlamento önerilen değişiklikleri geri çekti. Mecliste baskın olan güçlü Şii bloklarının desteğini aldıktan sonra 4 Ağustos oturumunda yeniden ortaya çıktılar.

Tekil edilen değişiklikler, 1959 kanunundan bir sapmanın  işaretiydi. Irak yönetiminin düşüşünden sonra yürülüğe giren bu yasa, aile hukuku yetkisini dini figürlerden devlet yargısına aktarıldı. Yeni yasa tasarısı, öncelikle Şii ve Sünni İslam'dan dini kuralları uygulama seçeneğini tekrardan sunacak. Ancak rak'ın çeşitli nüfusundaki diğer dini veya mezhepsel topluluklardan bahsetmemektedir.

Yasa tasarısının savunucuları, tasarının İslam hukukunu standartlaştırmayı ve genç kızları "ahlaksız ilişkilerden" korumayı amaçladığını iddia ediyor. Ancak karşıtları, bu mantığın hatalı olduğunu ve çocuk yaşta evliliklerin acı gerçeklerini görmezden geldiğini söylüyor.

Daha önce yapılan birçok girişimin başarısızlıkla sonuçlanması üzerine, yasayı değiştirme girişiminin başarılı olup olmayacağı henüz belli değil.