Gazze'ye insani yardımdaki son durum ne? Ne kadarı ulaşabiliyor? Nasıl ulaştırılıyor?
ABD, İsrail hükümetine Gazze Şeridi'ne insani yardım teslimatlarını artırmak için 30 gün süre tanıdığını, aksi halde İsrail'e askeri yardımın bir kısmının kesilebileceğini söylemişti.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsani İşler Koordinasyon Ofisi'ne (OCHA) göre Ekim 2023'te çatışmaların başlamasından önce Gazze'ye günde ortalama 500 kamyon yardım giriyordu. Ancak bu sayı Eylül 2024'te ortalama 52 kamyona düştü.
Ağustos'ta günde ortalama 65, Temmuz'daysa 79 yardım kamyonu abluka altındaki bölgeye girebildi. Nisan'dan bu yana 100'den fazla insani yardım kamyonunun bölgeye girdiği bir gün olmadı.
BM, iki hafta boyunca Gazze'in kuzeyine hiç gıda tedariği sağlanmadığını ve bölgede bulunan 400 bin kişinin temel ihtiyaç eksiği çektiğini açıkladı.
OCHA, yardım eksiğinin yol açtığı sonuçları şöyle sıraladı:
Nüfusun yüzde 96'sı (2,15 milyon kişi) yüksek derecede akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya.
Nüfusun yüzde 22'si (495 bin kişi) aşırı açıklık ve açlıktan ölmeye yol açabilecek derecede vahim akut gıda güvensizliği ile karşı karşıya.
2024'te 50 binden fazla çocuk akut yetersiz beslenme yüzünden tedaviye muhtaç hale geldi.
BM'nin Gazze'de yaşayan yaklaşık 2,23 milyon Filistinliden sorumlu Yakın Doğu'daki Filistin Mültecilerine Yardım ve Çalışma Ajansı'na (UNRWA) göre bölgedeki ekilebilir arazinin yüzde 70'i yok edildi.
UNRWA'ya göre Gazze nüfusunun neredeyse tamamı gıda yardımına muhtaç. BM, Ağustos'ta bir milyon, Eylül'deyse 1,4 milyon Gazzeliye gıda yardımı ulaşmadığını söyledi.
UNRWA ayrıca 100 bin ton gıda yardımının erişim kısıtlamaları, hasarlı yollar ve asayişe yönelik endişeler yüzünden Gazze'ye giremediğini duyurdu. OCHA, yardım teslimatlarının bir kısmının İsrail ordusuna bağlı Kordinasyon ve İrtibat İdaresi (CLA) tarafından "lojistik, operasyonel ya da güvenlik gerekçesiyle" reddedildiğini söyledi.
BM kurumu, Eylül'de CLA'den Gazze'nin kuzeyine 175 teslimat görevi yapmak için izin istediğini, bunlardan 78'ine arabuluculuk yapıldığını açıkladı. Aynı ay Gazze'nin güneyi için yapılan 491 yardım görevi başvurusunun 227'si kabul edildi.
ABD iskele inşa etti
ABD silahlı kuvvetleri, yardım malzemelerini deniz yoluyla getirmek için Gazze Şehri'nin hemen güneyindeki bir plaja, birkaç yüz metre uzunluğunda bir yüzer iskele inşa etti. İskele 17 Mayıs'ta açıldı.
Kıbrıs'ta yüklenen kamyonlar donanma gemilerinden iskeleye geçiyor. Sahildeki bir depolama alanında yardımları boşaltıyorlar. ABD ordusu iskele üzerinden günde yaklaşık 90 kamyonun bölgeye yardım götürmesinin beklendiğini ve bu sayının günde 150 kamyona çıkacağını açıkladı. Ancak iskele 28 Mayıs'ta dalgalı denizde parçalanarak kullanılamaz hale geldi. İskelenin bazı bölümleri tamirat için İsrail'in Aşdod limanına götürülmek zorunda kaldı.
İskele Mayıs, Haziran ve Temmuz'da küçük çaplı yardım teslimatları için kullanıldı.
Gıda güvensizliği var
Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırılması (IPC) olarak bilinen çalışmaya göre, Gazze'de 1,1 milyon insan felaket düzeyinde bir gıda güvensizliği yaşıyor.
IPC, Gazze'nin kuzeyinde tahminen 210 bin kişiyi kapsayan bir kıtlık tehlikesinin söz konusu olduğunu belirtiyor.
Kıtlık, Uluslararası Kurtarma Komitesi tarafından yetersiz beslenme, açlık ve ölüme yol açan yaygın şiddetli gıda yoksunluğu olarak tanımlanıyor.
IPC, Gazze'nin orta ve güney kesimlerinde de şu andan Temmuz ayına kadar yüz binlerce kişiyi daha kapsayacak bir kıtlık yaşanabileceğini belirtiyor.
İnsan hakları kuruluşu Euro-Med Human Rights Monitor, Gazze'deki sağlık yetkililerinin Refah saldırısının başlamasından bu yana kıtlığa bağlı 30 ölümü resmi olarak belgelediğini ve insanların artık her gün açlıktan öldüğünü söylüyor.
Euro-Med Human Rights Monitor, Birleşmiş Milletler ve diğer yetkililere Gazze Şeridi'nde resmi olarak kıtlık ilan etmeleri çağrısında bulundu.
Ancak Cogat durumun o kadar da kötü olmadığını söylüyor. Sasson, "Günde 400 yardım kamyonu gönderirken nasıl kıtlık olabilir?" diyor.