Moğol İstilasına Kadar Türkistan - Wilhelm Barthold Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Kitap

Moğol İstilasına Kadar Türkistan kimin eseri? Moğol İstilasına Kadar Türkistan kitabının yazarı kimdir? Moğol İstilasına Kadar Türkistan konusu ve anafikri nedir? Moğol İstilasına Kadar Türkistan kitabı ne anlatıyor? Moğol İstilasına Kadar Türkistan PDF indirme linki var mı? Moğol İstilasına Kadar Türkistan kitabının yazarı Wilhelm Barthold kimdir? İşte Moğol İstilasına Kadar Türkistan kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

Kitap Künyesi

Yazar: Wilhelm Barthold

Çevirmen: Hakkı Dursun Yıldız

Orijinal Adı: Turkestan Down to the Mongol Invasion

Yayın Evi: Türk Tarih Kurumu Yayınları

İSBN: 9789751602442

Sayfa Sayısı: 644

Moğol İstilasına Kadar Türkistan Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Giriş

Kaynaklar

A- Moğollardan Önceki Devir

B- Moğol İstilâsı Devri

C- Avrupa'da Yayımlanmış Başvurma Kitapları

I. Bölüm

Mâverâünnehr'in Coğrafî Özellikleri

II. Bölüm

On İkinci Yüzyıla Kadar Orta Asya

III. Bölüm

Kara-Hitaylar Ve Hârezmşâhlar

IV. Bölüm

Çingiz - Han Ve Moğollar

V. Bölüm

Moğol Hakimiyeti Altında Türkistan

(1227-1269)

Kronoloji Cetveli

İlaveler Ve Düzeltmeler

Bibliyografya

Moğol İstilasına Kadar Türkistan Alıntıları - Sözleri

  • "Belh şehri, Ceyhun havzasının en önemli eski şehri kabul edilir; İslâm yazarları şehre kısaca 'şehirlerin anası' (Ümmü'l-bilâd) adını vermişlerdir."
  • "Mâverâünnehr, gerek nüfusunun kalabalığı, gerek topraklarının verimliliği bakımından, Türk hâkimiyetindeki eyaletler arasında genellikle birinci sırayı işgal etmekteydi; ayrıca, hakkında en etraflı tarihî ve coğrafî bilgiye sahip olduğumuz yegâne eyalettir."
  • Reşidüddin 'ın yazdığı Cami üt tevarih in ilk cildinin adı Tarihi Gazanı dır. Gazan Han Üzerine Yazılmış olduğundan, Bu isim ile anılmıştır. Reşiddüddin kendisi hayatta iken islam Aleminde fikir adamları arasında Onun aleyhinde kuvvetli bir cereyan'ın Varlığı anlaşılmaktadır. 1318 de Ebu Said'in Saltanatı Zamanında ihanetle itham edilerek İdam edilmiştir. Yani Doğru Söyleyeni Yaşatmıyorlar Azizim...( Reşidüddin Moğol Tarihini yazan Vezirdir...)
  • "Mâverâünnehr, gerek nüfusun kalabalığı, gerek topraklarının verimliliği bakımından, Türk hâkimiyetindeki eyaletler arasında genellikle birinci sırayı işgal etmekteydi; ayrıca, hakkında en etraflı tarihî ve coğrafî bilgiye sahip olduğumuz yegâne eyalettir."
  • Samani hükümdarı I. Abd el-Melik'in döneminde ( 954-961 ) bir köle iken muhafız komutanı olan Türk asıllı Alp Tegin Horasan valiliğine getirilmişti. ( 961 Ocak-Şubat ). Ondan sonraki Samani hükümdarı, I. Mansur İbn Nuh döneminde ( 961-9176 ) valilikten indirilmiş, fakat Belh'e getirilmiş, oradan da kovulduktan sonra Afganistan'da Gazne şehrine kaçmıştı. ( 962 ). Ailesi Gazne'de ancak Samani hakimiyetini tanıyarak yerleşme imkanına kavuşmuştu. Müslüman İran topraklarında ilk Türk Devletinin bunlar olduğunu söylemek hiç de gerçeğe aykırı olmaz. Çok geçmeden Alp Tegin ölmüştü ( 963'e doğru ), Alp Tegin'in Gazne'de kurduğu ve tamamen İslam olan küçük devletinin başına 977'den itibaren yine eski bir köle olan Sebük Tegin geçmiş, bu hükümdar Toharistan'ın ( Belh-Kunduz ) ve Kandar'ın hakimi olmakta gecikmemiş, Kabil'in fethine de başlamıştı. Barthold, Turkestan, 261, 262.
  • Samani hükümdarı I. Abd el-Melik'in döneminde ( 954-961 ) bir köle iken muhafız komutanı olan Türk asıllı Alp Tegin Horasan valiliğine getirilmişti. ( 961 Ocak-Şubat ). Ondan sonraki Samani hükümdarı, I. Mansur İbn Nuh döneminde ( 961-9176 ) valilikten indirilmiş, fakat Belh'e getirilmiş, oradan da kovulduktan sonra Afganistan'da Gazne şehrine kaçmıştı. ( 962 ). Ailesi Gazne'de ancak Samani hakimiyetini tanıyarak yerleşme imkanına kavuşmuştu. Müslüman İran topraklarında ilk Türk Devletinin bunlar olduğunu söylemek hiç de gerçeğe aykırı olmaz. Çok geçmeden Alp Tegin ölmüştü ( 963'e doğru ), Alp Tegin'in Gazne'de kurduğu ve tamamen İslam olan küçük devletinin başına 977'den itibaren yine eski bir köle olan Sebük Tegin geçmiş, bu hükümdar Toharistan'ın ( Belh-Kunduz ) ve Kandar'ın hakimi olmakta gecikmemiş, Kabil'in fethine de başlamıştı.
  • "Moğol gençleri, geleneksel kanunlarını yazabilmek için Uygurlardan okuma-yazma öğrenmeye mecburdular. Şu halde Moğolların ilk hocaları ve Moğol İmparatorluğunun ilk devlet memurları Uygurlar idi."
  • Moğollar, hanlarının söylediklerini yazmak ve ölümlerinden sonra onları çoğaltmak, adetini Çinlilerden almışlardı.
  • Halife Ömer'in, Müslümanlardan başkasına silah taşırma hakkını tanımayan meşhur kararı Orta Asya'da tatbik edilmedi.
  • Abbasilerin aksine Emevilerin henüz geniş emperyalist idealleri yoktu.
  • Çoğunlukla Türk hükümdar hanımlarının ismi olarak görülen, Türkan kelimesi özel isim olmayıp "kraliçe, hatun' anlamına gelir.
  • Moğolların ilk hocaları ve Moğol imparatorluğu'nun ilk devlet memurları Uygurlar idi.

Moğol İstilasına Kadar Türkistan İncelemesi - Şahsi Yorumlar

En çok ilgimi çeken kısım Cengiz Han’la alakalı olan yerlerdi, çeviri harika cümlelerde hiçbir bozukluk, düşüklük de yok ama zaman zaman sıkıldım, alanı tarih olmayanlar için biraz bunaltıcı gelebilir yarısına kadar. (Zeynep Ölmez)

Moğol İstilâsına Kadar TÜRKİSTAN: Türkistan büyük ve önemli bir coğrafya. Tarih içinde önemini her zaman korumuş, bugün de önemi bilinen bir yer. Türkistan'ı alanının uzmanından -belki de en otoriter isminden- okumak ço daha faydalı oldu. Kitabın girişinde kullanılan kaynaklar ayrıntılı bir şekilde verilmiş. Sonrasında Türkistan coğrafyasındaki yerler hakkında bilgiler verilmiş. Bunlar onlarca sayfayı tutacak şekilde verilmiş. Akabinde Türkistan coğrafyasının İslam ile tanışma ve İslam'ın coğrafyaya girişi ele alınmış. İlerleyen bölümlerde Türk devletlerinin coğrafyadaki oluşumları ve birbiri ile mücadelelerine değiniliyor. Sonrasında Moğolların ortaya çıkışı ve Türkistan'ı işgal etme sebepleri ayrıntılı bir şekilde incelenmiş. Son olarak ise Cengiz Han ve sonrasındaki Moğollar hakkında bilgiler verilmiş. Kitabı seri şeklinde düşünebiliriz. Yakın zamanda Türk Tarih Kurumu Yayınlarından çıkan aynı yazarın "Moğol İstilası Sonrası Türkistan" kitabı bu eserin devamı. Zaten yazar da son satırlarında kitabın devamı niteliğinde bir eseri daha hazırlaması gerektiğini vurgulamış. Alana ilgisi olanların mutlaka elinin altında bulunması gereken bir kitap. Tavsiye ederim. (Ömür Berat ÇALIK)

Vasiliy Vıladimiroviç Barthold / Moğol İstilasına Kadar Türkistan. Vasiliy Vıladimiroviç Barthold (1869- 1930) Rus bilim adamı, liseden sonra Pedrograd Tarih Fakültesinden mezun oldu. Batı Türkistan tarihinin tanınmış araştırıcılarındandır. Tarih biliminin çalışma yöntemi 5T ile açıklanır; Tarama, Tasnif, Tahlil, Tenkit, Terkip aşamalarıdır. Kitap, bu temel üzerine şekillenmiştir. 681 ile 1269 yılları arası Türkistan merkezli bir asya tarihidir. Temel kaynakların incelendiği giriş, beş bölüm, kronoloji cetveli, ilave ve düzeltmeler, Bibliyografya ve dizinden meydana gelmektedir. 82 sayfada yazarın elindeki kaynaklar üzerinde değerlendirme yapması, bilim adamı hassasiyetini göstermektedir. İslam, Çin ve Batı kaynakları karşılaştırma yoluyla kıyaslanarak, olaylar anlatılmaktadır. Büyük emek harcandığı görülen eser, bir temel kaynak olarak da görülebilir. #Kitapşuuruinsanlıkşuurudur. (Mustafa Parlatan)

Moğol İstilasına Kadar Türkistan PDF indirme linki var mı?

Wilhelm Barthold - Moğol İstilasına Kadar Türkistan kitabı için internette en çok yapılan aramalardan birisi de Moğol İstilasına Kadar Türkistan PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan çoğu kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF'leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Wilhelm Barthold Kimdir?

Wilhelm Barthold veya Vasiliy Vladimiroviç Bartold (Rusça: Василий Владимирович Бартольд) (d. 15 Kasım 1869, Sankt Petersburg - ö. 19 Ağustos 1930) bir Rus ve Sovyet doğubilimci ve tarihçidir.

Petersburg Üniversitesi'nde öğretim üyesi ve 1918 yılından 1921 yılına kadar Petersburg Antropoloji ve Etnografya Müzesi'nde yönetmenlik yapmıştır.

Barthold, Batı Orta Asya tarihi, İran, Arap Halifeleri, İslam ve Doğubilim tarihi ile ilgili önemli araştırma ve çalışma yapmıştır. 1926 yılında Türkiyat Enstitüsü'nün çağrısı üzerine İstanbul'da Orta Asya tarihi hakkında dersler vermiş ve bu dersler kitap olarak 1927 yılında "Orta Asya Türk Tarihi Hakkında Dersler" adıyla İstanbul'da basılmıştır. Barthold'un İstanbul'da verdiği derslerin bu kitabı 1935'te Almancaya, 1945'te Fransızcaya, 1968'te Rusçaya çevrilerek basılmıştır.

Eserleri

Turkestan Down to the Mongol Invasion (London: Luzac & Co) 1928 (Trans. T. Minorsky & C.E. Bosworth) (İngilizce)

A Short History of Turkestan (1920) in Four Studies on the History of Central Asia (Leiden: E.J. Brill) 1956 (Trans. V. & T.Minorsky) (İngilizce)

An Historical Geography of Iran (Princeton: Princeton University Press) 1984 (translated by Svat Soucek; edited by C.E. Bosworth) (İngilizce)

Собрание сочинений (Москва: Издательство Восточной литературы) 1963-77 9 Vols.

Отчет о поездке в Среднюю Азию с научною целью (С.Пб.: Тип. Имп. Академии Наук) 1897

История культурной жизни Туркестана (Москва: Изд. Академии наук СССР) 1927

Работы по исторической географии (Москва: Изд. фирма «Восточная литература» РАН) 2002

Wilhelm Barthold Kitapları - Eserleri

  • Orta Asya Türk Tarihi
  • Moğol İstilasına Kadar Türkistan
  • İslam Medeniyeti Tarihi
  • Halife ve Sultan
  • Orta Asya
  • Müslüman Kültürü
  • Uluğ Beg ve Zamanı
  • Türk - Moğol Ulusları Tarihi
  • Orta Asya Tarihi Üzerine Dört Çalışma
  • Rusya ve Avrupa'da Oryantalizm
  • Türkistan Halklarının Tarihi
  • Mir Ali Şir ve Türkmen Halkının Tarihi
  • Kafkasya ve Doğu Avrupa Tarihi
  • İlk Müslüman Türkler
  • Tarihte Türk Dünyası

Wilhelm Barthold Alıntıları - Sözleri

  • İbn el-Esîr’in kaydına göre bu hanedanın kurucusu Kara-han, rüyasında Türkçe olarak kendisine Müslüman olmasını söyleyen bir insan görmüş ve böylece İslam’ı kabul etmiştir. (Orta Asya)
  • Yavuz Sultan Selim, “her iki kutsal şehrin de hizmetkârı” olunca, Müslümanlar’ın gözünde bütün Müslümanlar’ın halifesi haline gelmiştir. “Allah her asırda “dini ihya eden” birini gönderiyor” şeklindeki hadis, Selim içinde kullanılmıştır. (Halife ve Sultan)
  • Türk kitabelerinin dili Uygurca yazılmış kitabelerin diline oldukça yakındır ve hatta Radloff’un ifadesiyle Uygurlarınki ile özdeşleşmeyen tek bir kelime ve kalıp yoktur. (Orta Asya)
  • “Uluğ Beg’in şaşılacak derecede bir hâfızaya sahip olduğunu ispat etmek için Devletşah tarafından anlatılan hikâye Uluğ Beg’in Karabağ’da kışı geçirdiği zamana aittir. Timur’un sarayında kıssahân olan kimsenin kızkardeşinin oğlu Karabağ’da Uluğ Beg’in oyun arkadaşı idi. Sonraları bu oyun arkadaşı Şeyh Azeri olmuş ve 1448 yılında Horasan’da Uluğ Beg’i sırtında derviş hırkası olduğu halde selâmlamıştı. Uluğ Beg hemen eski oyun arkadaşını tanımış ve ona ‘Sen bizim Kıssahân’ın kızkardeşinin oğlu değil misin?’ diye sorarak o zamanki olayları anmaya başlamıştır.” (Uluğ Beg ve Zamanı)
  • Bilimsel başarılar, toplumun kültürel seviyesi üzerinde etkisiz kalmadı. Araplar bir bilimde uzmanlaşmış bilginler (âlim) ile bütün bilimlerdeki son gelişmelerden haberdar eğitimli adamları (edip) ayırt etmeyi başarmışlardı.... Müslümanların kültürel üstünlükleri, ister savaşta olsun ister barışta, idari örgütlenmede görülmekteydi. 9. yüzyıl gibi erken bir zamanda Bizans da kendisine vaat edilen ödülü alamayan ve o zamanlar pagan olan Bulgarlara giden bir Arap askeri eğitimcisinden bahsedilmektedir, onun sayesinde Bulgarlar Bizans karşısında ilk zaferlerini kazandılar. Aynı yüzyılda batı Avrupa hacıları canlarının ve mallarının Müslüman ülkelerde kendilerininkinden daha emniyetli olduğunu söylemektedirler. Bununla birlikte kültürel seviyedeki artış, adetlerin yumuşamasına yahut toplumsal veya idari yönetim şartlarındaki değişime nispeten az katkıda bulunmuştu. Gerçekten de filozoflar, Platon ve Aristoteles’in kuramlarını bilmekte ve Farabi gibi bazıları siyasi risaleler kaleme almakta ancak yine de güncel yaşamın gerçekliğinden uzak, soyut bir ideal şehir fikri ile ilgilenmekteydiler. İdari örgütlenme söz konusu olduğunda Farabi’nin nazariyesini örnek olarak alabiliriz. Ona göre bir hükümdar için gerekli tüm nitelikler, şayet tek bir kişi de buluşursa, iktidarın o kişiye emanet edilmesi fakat şayet böyle bir kişi olmazsa bu nitelikleri hep beraber sahip olabilecek birkaç kişiden oluşan bir komisyonun kurulması şarttır.. (Müslüman Kültürü)
  • Mekke kapıları bütün gayri müslimler için kapatılmış ve Müslüman olmayan hiçbir devlet kendi temsilcisini bulunduramamıştır. (Halife ve Sultan)
  • Müslümanların belli başlı kültür hizmetlerinden biri, antik coğrafyacıların eserleriyle hiçbir suretle mukayese kabul etmeyecek kadar geniş coğrafya literatürü yaratmalarıdır. (Türk - Moğol Ulusları Tarihi)
  • "Karahanlıların ilerleyişini,Afganistan'ın, İran'ın doğu yarısının ve Hindistan'ın bir kesiminin fatihi olan Gazneli Sultan Mahmut durdurdu.4 Ocak 1008 günü, Utbi'nin tanımına göre, 'geniş yüzlü,küçük gözlü,basık burunlu, seyrek sakallı,demir kılıçlı ve kara donlu' Türkler Belh yakınında ezici bir yenilgi yaşadı." (Orta Asya Tarihi Üzerine Dört Çalışma)
  • Müslümanlar ateşli silahları Avrupalılardan hiç tereddütsüz ödünç aldılar ama sıra matbaa gibi diğer icatlara gelince, teoloji otoritelerinden özel bir fetva almak gerekiyordu, zira basılı kitap, dinle yakından ilintili olan okul yaşamında bütünsel bir devrimi beraberinde getirmekteydi. (Müslüman Kültürü)
  • "Burada toprak filizleri zırh giyip birbirini tutsak alır." (Orta Asya Tarihi Üzerine Dört Çalışma)
  • "Belh şehri, Ceyhun havzasının en önemli eski şehri kabul edilir; İslâm yazarları şehre kısaca 'şehirlerin anası' (Ümmü'l-bilâd) adını vermişlerdir." (Moğol İstilasına Kadar Türkistan)
  • Farabi’nin siyaset görüşüne göre; ‘’Eğer hakim olmak için aranan şartlar bir kişide bulunabildiyse, hakimiyet ona teslim edilmelidir. Bu şartların tek kişide bulunamadığı durumlarda ise, yönetim için bir heyet vücuda getirilmelidir.’’ (İslam Medeniyeti Tarihi)
  • Öyle ki, bir atlı on gün gitse dahi ekin tarlalarını geride bırakamazdı. (Orta Asya)
  • Uluğ Bey'in rasathânesi kurucusunun ölümünden sonra çalışmalarını kesmiştir. Onun biricik öğrencisi ve ilim arkadaşı Ali Kuşcu Semerkand'dan ayrılarak, 879(1474) yılında İstanbul'da ölmüştür. Ali Kuşçu'dan başka Kadızâde'nin torunu Meryem Çelebi de Uluğ Bey'in eserlerinin yorumcularındandı. Fakat İslâm astronomisi Uluğ Bey'den sonra hiçbir ilerleme kaydetmedi. Uluğ Bey'den sonra gerçek astronomi bilginleri ortadan kalkmışlar ve onların yerini camilerdeki muvakkitler(takvim düzenleyenler) almışlardır. (Uluğ Beg ve Zamanı)
  • Timur ancak hayatının son günlerinde Müslümanlar'a karşı işlediği günahları affettirmek için Çin'e karşı sefer düzenlemeyi ve galibiyetler elde etmeyi amaçlamıştır. Zira bu zaferler ile Müslümanlar'ın gözünde kötülükten arınmış olacaktı. Diğer taraftan onun düşmanı Osmanlı Sultanı I. Bâyezid, din adına verdiği savaşlarda öyle başarılara imza atmıştı ki, Yezdi'ye göre, Timur bile bunu inkar edememişti. (Halife ve Sultan)
  • XV .— XVI. asırlar, İslâm dünyasının Türk hâkimiyeti altında, bilhassa siyâsî bakımdan, yüksek ve kuvvetli bir devridir. Husûsiyle, Türk milletinin tarihte yarattığı en büyük ve en devamlı eser olan Osmanlı İmparatorluğu, Şark’ta Safevîler’le uğraştığı hâlde, Garp’ta büyük zaferler kazanmakta ve bütün Avrupa devletlerini titretmekte idi. (İslam Medeniyeti Tarihi)
  • Araplar, İran ve Türkistan’ da kent tarzının dönüşümüne olduğu kadar kent yaşamının gelişimine de oldukça büyük katkı sağlamışlardı. Bu ülkelerdeki İslam öncesi kentler, kelime anlamı iktidarın yerleştiği yer olan “şehristan”adı verilen ve bir hisar ve kendi halinde bir kentten oluşmaktaydı. Neredeyse aynı önem, Arapların Süryanilerden aldığı “medine” kelimesine de atfedilmekteydi. Kelime, adaletin dağıtıldı saray anlamına gelmekteydi. Pazarsa, şehir duvarlarının dışında kapı tarafında olurdu. Yakın tarihteki araştırmalara göre pazarın bu konumu İranlı ve Sami olmayan Önasya dillerinden alınan ve “kapıdaki iş”i işaret eden “bazaar” kelimesinin asıl anlamıyla örtüşür nitelikteydi. Arap yönetiminde kent yaşamı yavaş yavaş şehristandan sanayi ve ticaret sınıfı temsilcilerinin konaklama yeri olan kenar mahallelere kaydı. Daha sonra Önasya ülkelerinde gördüğümüz, kenti doğudan batıya ve kuzeyden güneye kesen ana cadde boyunca pazarları ve kavşaklarda pazaryerinin bir de Ulu Cami barındırdığı kent tarzının yerleşik hale geldiği yer burasıdır... Emirler büyük kentlerde yaşamaktaydı. Haliyle resmi kurumlar da buralardaydı. Bunlar büyük ölçüde Arapların fethettikleri kültürlü halklardan alıp benimsediği kurumlardı. Fars etkisiyse Halife Ömer zamanında bile önemli bir etkendi. Müdürler ve muhasebe memurları tanınmıştı ve muhtemelen Farsça kökenli “divan” kelimesi onları belirtir şekilde kullanılmaktaydı. Araplar Yunanca ve Latinceden benzeri terimleri eskiden Bizans’a ait memleketlerden ödünç aldı. Örneğin Latince bir kelime olan “kestör”ü Mısır’dan almışlardı. Katipler Arap fütühatın‘dan sonra dahi Yunanca olsun, Farsça olsun yerel lisanlara hakim yerli sakinler arasından seçilmekteydi. Ancak 7. yüzyılın sonunda Arapça memuriyet işlerine sokulmaya başlandı. (Müslüman Kültürü)
  • Âbideler gösteriyor ki, Türk ülkesinde çinliler hâkim olduğu vakit Türkler'in aristokrasisi (idarecı sınıfı), kendi sınıf imtiyazının korunmasını ilere sürerek yabancı bir milletin elinde tutsaklığa daha çabuk alışmışlar ve millî âdet ve geleneklere bağlılık göstermemişler, ihanet etmişlerdir. Fakat milletin halk kısmı (avam sınıfı) yabancı boyunduruğuna çabuk alışmamış ve geleneklerine bağlı kalmıştır. (Orta Asya Türk Tarihi)
  • ..İslam hiçbir sıkıntı yaşamadı ve Müslüman yazarlar ilk Gürhanların eşitliğini ve İslam'a saygılarını methederler. İslam yalnızca diğer kültler yanındaki yerini almak üzere baskın konumundan çıkarılmış ve bu da kendi payına takipçilerinin sayısını artırmak için yeni bir özgürlük üstünlüğü sağlamıştı. (Orta Asya Tarihi Üzerine Dört Çalışma)
  • İslamlık Moğollar arasında 1426 yılında ölen Muhammed Han zamanında nihai olarak yayılmıştı; bu han uyruklarını sarık kullanmaya zorluyordu; uymayanların başına çivi çaktırıyordu. (Türk - Moğol Ulusları Tarihi)