Peri Bacaları - Yaşar Kemal Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Peri Bacaları kimin eseri? Peri Bacaları kitabının yazarı kimdir? Peri Bacaları konusu ve anafikri nedir? Peri Bacaları kitabı ne anlatıyor? Peri Bacaları kitabının yazarı Yaşar Kemal kimdir? İşte Peri Bacaları kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

Kitap Künyesi

Yazar: Yaşar Kemal

Yayın Evi: Yapı Kredi Yayınları

İSBN: 9789750807107

Sayfa Sayısı: 216

Peri Bacaları Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Romanlarında Anadolu insanının gerçek dünyasını destansı boyutlara taşıyan, yaşanmış ve yaşanan gerçeği mitlerin, efsanelerin evreninde çoğaltan Yaşar Kemal, sadece bir romancı ve halkbilimci değil, gazetelerimizde modern röportaj yazarlığının da kurucusudur. Onun, her biri yayımlandığı dönemde olay yaratan röportajlarında gerçek, hayat buldu ve okuyucuyu sarstı.

Bu Diyar Baştanbaşa dörtlüsünün üçüncü kitabı Peri Bacaları bir İstanbul çocuğunun gözünden Anadolu köylerine uzanır, süngercilere varır, Van Gölü’ne, Çukurova’ya uğrar, doğaya misafir olur. Peri Bacaları Yaşar Kemal’in sözcüklerinde periler diyarına dönüşür.

“Dersin ki Asyanın bozkırından çadırlarını alıp, atlarına binip, devesini, koyununu, keçisini, malını toplayıp Anadoluya bir periler kavmi geldi. Her biri bir taşa dokundu, nakış oldu. Tuttuğu taş nakış oldu. Sonra kümbet oldu, cami, kervansaray, han oldu… Kafan bir an periler üstüne çalışmışsa bu böyledir. Çaresiz.”

Yaşar Kemal

“Ortaya konan bu müthiş hakikatler karşısında ne söyleyeceğimi şaşırdım. İçimden taşanları, kalemime gelenleri yazmamak için kendimi zorlayarak susuyorum ve şahsen hiç tanımadığım bu cesur ve dürüst kalem arkadaşımı alnından öpmekle iktifa ediyorum.”

Hüseyin Cahit Yalçın, Ulus, 6 Eylül 1953

“Yaşar Kemal’in sanat çalışmalarında erişilmez bir doruk.”

Tarık Dursun K., Milliyet, 11 Mart 1971

Peri Bacaları Alıntıları - Sözleri

• Sonra Sait Faik... Yeşil, çocuksu gözleri vardı. Onulmaz öfkesi vardı. Hikayeleri kadar da, kendi kişiliğinin tadı vardı. Küfürleri vardı. Ve İstanbul Sait Faiksiz edemezdi. Öfkeli, kendi kendini yiyen adam Tünelden yukarıya çıkarken, hep Beyoğlunun sol yanındaki sinemaların önünde dolaşırdı. Durur afişlere, insanlara bakardı. Bir aşağı bir yukarı dolaşırdı. Çoğunluk oradaydı. Hasta olmadan önce İstanbul meyhanelerinde imiş. Sonra kara köpeğiyle Burgaz adasında idi. Burgaz adası Burgaz adasıydı o sağken. Şimdi Sait koyup gittikten sonra o Burgaz adası Burgaz adası mı, söyleyin Allah aşkına.
• İnsanlar gelir, bir zaman için şehre bir tat katarlar, şehrin güzelliği, tadıyla bir olurlar, sonra çeker giderler. Şehrin bir yanı bomboş kalır, boşalıverir.
• “Adanalıyız. İnkar edilmez. Yüzünden belli. En küçük bir olaya candan sarılışından belli.”
• … Birden birisi soruyor.Yarım yamalak bir türkçe ile: “Nereden gelipsen, dıçi ki dere?(nereye gidiyorsun?)” Erol Günaydın kürtçe karşılık veriyor: “Ez muallimem,Hatime İstanbule.(Ben öğretmenim,İstanbuldan geliyorum)” Köylüler seviniyorlar,Hep bir ağızdan Erol Günaydın’a “Ser seran ,Ser çevan (Gözümüzün üstüne,başımızın üstüne) “ diyorlar….
• Yiğidin iyisine deli derler.
• "Bin yıllık karanlığı getirip önüme yığdılar.."
• “Bin yıllık karanlığı getirip önüme yığdılar”
• Tez gel ağam tez gel, olma muhanet Gurbet icat eden görmesin cennet Muhanet: Korkak, namert
• Çukurova yana yana ördolur Her sineği bir alıcı kurdolur Sen ölürsen yüreğime derdolur Kalk kardaş gidelim sılaya doğru anama doğru
• Ve sonra Sait Faik… Yeşil, çocuksu gözleri vardı. Onulmaz öfkesi vardı. Hikayeleri kadar da, kendi kişiliğinin tadı vardı. Küfürleri vardı. Ve İstanbul Sait Faiksiz edemezdi.
• Cüzam belalı bir hastalıktır. Ama ondan beteri de insanların bu dünyada bu hale düşürülmeleri. İnsanların onlardan, onların insanlardan kaçmaları. Bunun önüne, bu insan yıkılışının önüne nasıl geçersin?
• Kocaman, kadife gibi yumuşacık, kapkara, gece gibi gözleri var. Kederli. İnsan gözlerinden daha cana yakın, daha dost. Vurulunca ağlarmış ceylanlar.
• Sarışın, esmer, gün görmüş, Anadolu adamları... Bir lokma ekmek için... Kahvelerin, hanların, yatakhanelerin kurşun gibi değen, çarpan kokulu havası... Veremler, hastalıklar. Onulmaz yaramız.
• Biz kendi dünyamızdan, bildiğimiz taştan topraktan koptuk.
• Ben öpmeye kıyamazdım Belemişler kızıl kana

Peri Bacaları İncelemesi - Şahsi Yorumlar

Yaşar kemalin gazeticilik yaptığı dönemlerde yurdun dört bir yanını karış karış gezip izlenimlerini o mükemmel diliyle yazdığı müthiş kitap serisinin 3. kitabı.. o kadar keyifli bir kitap ki 1950lerin Türkiyesini yaşıyorsunuz..Yaşar kemal aslında okullarda ders diye okutulup kitapları okutturulmalı.. (k. s. 35)

Bilmem şu yazar tarafından yazılmış bir eser. Bir seriden oluşan kitapların bilmem kaçıncısı. Şu kadar sayfa… Türkiyeyi gezeceksiniz. Kuşlar, ceylanlar. Anadoluuu! ...... !! Kitap okumak her zaman güzeldir ama Pazar günü okumanın tadı ap ayrı benim için, Pazar tıpkı gece gibi güzel gelir bana. İnsanların uyuduğu saatlerde uyanık olup hayattan alabileceğiniz ne varsa çaldığınız zamanlardır. Açıkçası Pazar sabahına uyandığımda hiç de kitap okuyasım yoktu, erken uyanmama rağmen kitabı saat 2 gibi elime alıp ancak dışarı çıkabildim, hava güneşli olduğu zamanlar evde kitap okumak da neymiş! Kampüsün bahçesine doğru giderken ev arkadaşımın hatırlatmasıyla pazar alışverişine gittik. Allahın unuttuğu yerde marketler zinciri dışında bi pazarımız var onu da kaçırmak istemedim. Kitap elimde geziyorum ama okuyamadım. Tam eşyaları aldık yağmur bastırdı eve dönmek zorunda kaldık. Ama ben kafaya taktım kitabı dışarda okuyacam. Neyseki evin orda mezarlık var kırılmış ağaç dalı aldım kucağım aldığınca, eve gelindim yağmur rüzgarın etkisiyle çapraz yağar burda, balkona bir damla yağmur düşmüyor bazen, o günlerden biri işte. Nihayet balkonda ateş yaktım koltuğuma kuruldum. Buraya kadar anlattıklarım sıradan bir gün hayatınızda kitap yoksa ancak bu kadar. Ama elinizde Yaşar Kemal kitabı varsa... “Şoreş ver elini gezelim yine” dedi bavemino. Vefakar adam ya, önce büyüdüğü yerden, Çukurovadan başladık gezmeye, traktörler Adana insanını nasıl etkiledi Hüyükteki Nar Ağacı kitabında hikayeler ile anlatmıştı ama bu sefer bir gazetecinin kaleminden dinledim ondan. Sonra ver elini Urfa, ahh! Ateşin başında okuduğum için mi bu kadar keyif aldım yoksa o bahsettiği Ceylanpınar çiftliğini defalarca gezdiğim için mi iliklerime kadar yaşadım bilmiyorum. Biçerdöver sürmeyi o zamanlar nasıl öğrendiğini, bir başak tanesinin ne kadar kutsal bir anlam taşıdığını öğrendiğimde mest oldum. Bizim doğuda kadınların yaptırdığı yeşil bir dövme var “deq” dikiş iğnesi ile elle vura vara işlenen avı dolu bir işlem gerektirir, okuyunca kalmayacak dedim, bizim nesil ne bilsin deq’i hangi kadın yaptırır artık. Yaa işte böyle güzel güzel anlattı ben dinledim, sonra Van’a gittik, Peri bacalarına, İstanbul’a gittik, Bodruma gittik, gittiği her yeri önceden gezmiş olduğum için çok şanslı hissettim kendimi, ama neden sadece fotoğraf makinesiyle? Keşke yanıma bir de ses kayıt cihazı ya da kağıt kalem de alsaymışım. Kitap öyle sarıyor işte inceleme yazmayacaktım ama saatlerce keyifle okuduğum kitap hakkında bir kaç satır yazamamak da haksızlık olurdu. Seviyorum sizi. Kitap okuyan her insanı sevdiğim kadar işte. Hoşçakalın. (Memed)

Efsane insanoğlunun içindedir. Ölüm gibi, arılık gibi, korku gibi temellidir insanda. İnsanoğlu yaratıcıdır. Sıkışınca taşı un eder, kayaları deler, toprağın altını üstüne getirir. en umulmaz yerden kendine bir dost çıkarır. Yani insanoğlu, yaratmadan edemez. Bulunduğu bölgeye, durumlara bağlıdır yaratmasının patlak vermesi... Göçebenin kilimi, nakışı, yerlinin taşı, yapısı, heykeli resmi. Bunlarla birlikte destanı, türküsü, masalı, efsanesi... İnsanoğlu yaratır oğlu yaratır... Bunun çaresi yok. Ötesi yok... (Sibel ARAS)

Kitabın Yazarı Yaşar Kemal Kimdir?

Yaşar Kemal (d. Kemal Sadık Gökçeli,] 1923; Gökçedam, Osmaniye), Kürt asıllı Türk romancı, senaryo ve öykü yazarı. Türk edebiyatının en önde gelen kalemlerinden biridir. İlk öykü kitabı Sarı Sıcak'ta da yer alan Bebek öyküsü ile ilk romanı İnce Memed, Cumhuriyet'te tefrika edildi. İnce Memed, yaklaşık kırk dile çevrilerek yayımlandı ve kitaplarının yurtdışındaki baskısı yüz kırktan fazladır.

Yaşar Kemal pek çok yapıtında Anadolu'nun efsane ve masallarından yararlanmıştır. PEN Yazarlar Derneği üyesidir. Nobel Edebiyat Ödülü'ne aday gösterilen ilk Türk yazardır.

Çocukluğu

Yaşar Kemal, Nigâr Hanım ile çiftçi Sadık Efendi'nin oğlu olarak aslen Van-Erciş yolu üzerinde ve Van Gölü'ne yakın Muradiye ilçesine bağlı Ernis (bugün Ünseli) köyünden olan bir aileden dünyaya geldi. Kendi anlatımına göre bir Türkmen köyünde tek Kürt ailenin çocuğu olarak doğup büyüyen Yaşar Kemal, evde sadece Kürtçe köyde ise Türkçe konuşurdu. Ailesi, Birinci Dünya Savaşı'ndan dolayı Adana'nın Osmaniye ilçesine bağlı Hemite (bugün Gökçedam) köyüne yerleşti. Beş yaşındayken, babasının camide öldürülüşüne tanık oldu. Orta okul döneminde çeşitli işlerde çalıştı. Kuzucuoğlu Pamuk Üretme Çiftliği'nde ırgat kâtipliği (1941), Adana Halkevi Ramazanoğlu kitaplığında memurluk (1942), Zirai Mücadele'de ırgatbaşlığı, daha sonra Kadirli'nin Bahçe köyünde öğretmen vekilliği (1941-42), pamuk tarlalarında, batozlarda ırgatlık, traktör sürücülüğü, çeltik tarlalarında kontrolörlük yaptı.

Sanat hayatı

1978 yılındaki yaptığı bir söyleşide sanat çalışmalarına ilkokula başlamadan önce şiirle işe koyulduğunu ve okula başladığında "yaşlı halk şairleriyle çakıştığını" anımsadığını belirtti. İlkokulun son sınıfındayken arkadaşı Aşık Mecit, çok iyi saz çalarken kendisi annesinden ötürü sazı "berbat" çalmaktaydı. Bunun nedenini şu sözlerle dile getirdi:

"Benim saz çalamamamın sebebi var, anam aşık olacağım da diyar diyar dolaşacağım diye saza, aşıklığa düşman olmuştu. Onun tek çocuğuydum ve gözünden ayırmıyordu beni. Okulda, düğünlerde bayramlarda beni hep Aşık Mecitle çakıştırırlardı. Aşık Mecitle Kadirlide bir kahvede bir gece sabaha kadar çakıştığımı şimdi iyice anımsıyorum."

Ortaokuldan ayrıldıktan sonra folklor derlemelerine başladı ve 1940-1941 yılları arasında Çukurovadan ile Toroslardan derlediği ağıtları içeren ilk kitabı olan Ağıtlar, Adana Halkevi tarafından 1943 yılında yayınladı. 1944 yılında ilk hikâyesi Pis Hikâye'yi yayınladı. Bunu, Kayseri'de askerlik yaparken yazmıştı. Bebek, Dükkâncı, Memet ile Memet öyküleri 1950'lerde yayımlandı.

Kemal Sadık Göğceli adı ile çeşitli yayımlarda yazarken Yaşar Kemal adını Cumhuriyet gazetesine girince kullanmaya başladı. 1952 yılında yayımlanan ilk öykü kitabı olan Sarı Sıcak'ta da yer alan Bebek öyküsü burada tefrika edildi.

1947'de İnce Memed'i yazdı fakat yarım bıraktı ve 1953-54’te bitirdi. Romanı yazma nedeni eşkiya olan ve dağda vurulan amcasının oğlunun vurulması olduğunu 1987 yılındaki bir söyleşisinde belirtti. Ayrıca aynı söyleşide, çocukluğunun eşkiyalığın içinde geçtiğini, dayısının "en büyük" eşkiyalardan biri olduğunu, o çevrede 1936'lara kadar beş yüze yakın eşkiya bulunduğunu ve bunlardan birinin de Kurtuluş Savaşı'nda Kadirli'yi ilk örgütleyenlerden olan Karamüftüoğlu ailesinden ünlü Remzi Bey olduğunu söyledi. Remzi Bey'in kendisine, ilk İnce Memed hikayesinde "Çakırdikeni" diye yer alan diken hikâyesini anlattı ve Yaşar Kemal'le "eşkıyalığın felsefesini" yaptı.

Yaşar Kemal'in dünyada ilk kez yayımlanan seri, Bebek öyküsüdür ve önce Fransızcaya, sonra İngilizceye, İtalyancaya, Rusçaya, Romenceye ve diğer dillere çevrildi.

Siyaset

17 yaşından bu yana sosyalist politikanın içindedir. 1961 Anayasası'ndan sonra kurulan Türkiye İşçi Partisi'ne 1962'de katıldı. Emekçi sınıfının tamamen yönetime gelmesini isteyen Kemal, TİP'te sekiz yıl çalıştı ve yöneticilerden biriydi. 1987'deki bir söyleşisinde Türkiye'de bir Marksist partiye ihtiyaç olduğunu belirtmiştir. Aynı söyleşideki "Nasıl bir sol modelden yanasınız?" sorusuna, şu cevabı vermiştir:

"Her ülke sosyalist modelini kendisi kurar. Sovyetlerin 70 yıldır yaşama geçmiş modelini kabul edemeyiz. Yüzde yüz bağımsızlıktır sosyalizm. Kişi bağımsızlığı, ülke bağımsızlığı, politik bağımsızlık, ekonomik bağımsızlık, özellikle de kültürel bağımsızlık... Sosyalizmin başka bir anlamı yok benim için. Bu çağa gelinceye kadar kültürler birbirlerini beslemişlerdir, yok etmemişlerdir. Oysa çağımızda, kültürler kültürleri yok etmek için, bilinçli olarak kullanılmışlardır, emperyalistler tarafından. Benim için dünya bin çiçekli bir kültür bahçesidir; bir çiçeğin bile yok olmasını, dünya için büyük bir kayıp sayarım."

TİP'ten ayrılan yazar, nedenini partinin niteliğini yitirmesine, bürokratların eline geçmesine ve emekçilerden kopmasına bağladı. Sovyetler Birliği çökmesinin, sosyalizmin de çökmesi değil, tam tersine dünya sosyalizminin zaferi olduğunu 1993'teki bir söyleşisinde dile getirmiştir.

Temalar

« Halka kim zulmediyorsa, etmişse, halkı kim eziyor, ezmişse, onu kim sömürmüş, sömürüyorsa, feodalite mi, burjuvazi mi... Halkın mutluluğunun önüne kim geçiyorsa ben sanatımla ve bütün hayatımla onun karşısındayım. [...] Ben etle kemik nasıl biribirinden ayrılmazsa, sanatımın halktan ayrılmamasını isterim. Bu çağda halktan kopmuş bir sanata inanmıyorum. »

Yaşar Kemal'im edebi çalışmalarında halka dönük bir düşünce hakim oldu ve bunu, bir yerde politik düşünce ile birleştirerek yürüttü. Yapıtlarıda halk şiirinde, epopelerde olduğu gibi insan değerlerinden kopmamaya çalıştı. Yaşar Kemal, siyasi görüşü ile sanatının paralel olduğunu, "halk ve doğa"ya inandığını, sanatının proletaryanın çıkarlarının emrinde olduğunu dile getirmiştir.

Yaşar Kemal Kitapları - Eserleri

• Teneke
• Çakırcalı Efe
• İnce Memed 1
• İnce Memed 2
• İnce Memed 3
• İnce Memed 4

• Ağacın Çürüğü
• Ağıtlar
• Ağrıdağı Efsanesi
• Al Gözüm Seyreyle Salih
• Yılanı Öldürseler
• Çıplak Deniz Çıplak Ada
• Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana

• Karıncanın Su İçtiği
• Tanyeri Horozları
• Demirciler Çarşısı Cinayeti
• Yusufçuk Yusuf
• Allahın Askerleri
• Hüyükteki Nar Ağacı
• Zulmün Artsın

• Üç Anadolu Efsanesi
• Binboğalar Efsanesi
• Ortadirek
• Denizler Kurudu
• Kuşlar da Gitti
• Deniz Küstü
• Tek Kanatlı Bir Kuş

• Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca
• Yağmurcuk Kuşu
• Kale Kapısı
• Kanın Sesi
• Ölmez Otu
• Yer Demir Gök Bakır
• Gökyüzü Mavi Kaldı

• Sarı Sıcak
• Yanan Ormanlarda Elli Gün
• Nuhun Gemisi
• Peri Bacaları
• Bir Bulut Kaynıyor
• Neredesin Arkadaşım
• Sevmek, Sevinmek, İyi Şeyler Üstüne

• Baldaki Tuz
• Bugünlerde Bahar İndi
• Yolda
• Yağmurla Gelen
• Binbir Çiçekli Bahçe
• Pis Hikaye
• Kalemler

• Ustadır Arı
• Bu Bir Çağrıdır
• Yüzler
• Yaşar Kemal Kendini Anlatıyor
• Dağın Öte Yüzü
• Beyaz Pantolon
• Sarı Defterdekiler

• Don Quijote ve Roman Sanatı
• Bu Diyar Baştan Başa
• Röportaj Yazarlığında 60 Yıl
• Yeşil Kertenkele
• İnce Memed
• Taş Çatlasa
• Çukurova Yana Yana

• Teneke, Sarı Sıcak, Pis Hikaye ve Ötekiler
• Bütün Hikayeler
• Memed, mein Falke
• Van

Yaşar Kemal Alıntıları - Sözleri

• " Keşke zelzelede ölseydik de bu hallere düşmeseydik." (Nuhun Gemisi)
• İçinden her şeyi bırakıp kaçmak geldi. Yapamadı. (Beyaz Pantolon)
• Kaçamıyordu kimseden, kendini yitirip gitmişti. (Yılanı Öldürseler)
• Cehennem yerinde hiç ateş yoktur, herkes ateşini buradan götürür... (Kuşlar da Gitti)
• Ve sonra Sait Faik… Yeşil, çocuksu gözleri vardı. Onulmaz öfkesi vardı. Hikayeleri kadar da, kendi kişiliğinin tadı vardı. Küfürleri vardı. Ve İstanbul Sait Faiksiz edemezdi. (Peri Bacaları)
• "Oğlum, diyordu.Sen sen ol görünüşe aldanma. İnsanlar iki yüzlüdür..." (Teneke)

• Şu insanoğluna akıl ermez. (Ağrıdağı Efsanesi)
• Yeni yüzler, yeni dünyalar görmek onu kendine çekiyordu. Yeni yeni insanlara, yeni yeni şeyler söylemek. (Üç Anadolu Efsanesi)
• İnsana ne olursa olsun, başına ne gelirse gelsin, insan umudunu kesmemeli. Yalnız kalmış, umudunu yitirmiş insan yarı ölü bir insandır. Bana kalırsa insan yaratım gücünü hiçbir yerde yitirmemelidir. (Çıplak Deniz Çıplak Ada)
• Korku, insanın yerleşmiş, büyük duygularından bir tanesi… Bana göre, insanlar korkuyu inkar ettikçe korkuyorlar. (Ağacın Çürüğü)
• İnsan doğar, büyür ve ölür. Sınıf da doğar, büyür ve ölür. Ama büyük insanlık ölmez. Doğada da böyle bir oluşum var. Doğanın parçaları da doğar, büyür, ölürler. (Binbir Çiçekli Bahçe)
• Çöplükler, şehirlerin tıpa tıp aynasıdır. (Yolda)
• insanın katlandığına dağlar katlanmaz. (Bu Bir Çağrıdır)

• "Benim Ustam," dedi, "benim ustamda böyle yapardı.Emek varsa yemek vardır" (Yağmurla Gelen)
• “Bir insan ne ka­dar yürekliyse, o kadar korkaktır. Ya da bir insan ne kadar kor­kaksa o kadar yüreklidir. Bunun böyle olduğunu bir insan an­cak seksenine gelince anlar.” (İnce Memed 2)
• "Bugünlerde öğretmenlik, doğru dürüst vicdanlı öğretmenlik bir kahramanlık değil mi, bu kadar kıyımdan, sürgünden, zulümden sonra… Ve aldıkları para ayın on beşine kadar yetmezken… Baskı, baskı, baskı… Bugünlerde öğretmenlik yapılır mı?" (Baldaki Tuz)
• Tanışmadan görüşmeden bir insan bir ıssız ada gibidir.. (Tek Kanatlı Bir Kuş)
• "Susmak sövmektir." (İnce Memed 4)
• Çok özlem çeken insanlardır çocuklar (Neredesin Arkadaşım)
• Umutsuzluk,kötülüğe karşı savasma gücünü yokeden, kıran en büyük silahtır. (Taş Çatlasa)