Dobelan isteyen elini çabuk tutsun

Kızıltepe'de bir tür mantar çeşidi olan dobelanlı(keme) yemekler yoğun ilgi görüyor. Dobelanın kebabından pilavına, yoğurtlusundan güvecine kadar on farklı çeşidini soframıza getiren Hikmet Usta, bu özel lezzetten haberdar olanları yaklaşık 1,5 ay süresince ağırlıyor. Çünkü dobelan sayısız fayda içerse de bir ay daha tadabileceğiniz bir lezzet. Saklanıp sonra yenmesi de mümkün değil.

Dobelan kebabı esrarengiz bir lezzet. Tadına bir kere varınca müptelası oluyorsunuz ama sınırlı bir süre içerisinde çıktığı için yiyebileceğiniz zaman dilimi sınırlı. Bir ay daha tadabilirsiniz, ondan sonra dobelana veda!
Ömrü kısa, her derde deva: Dobalan kebabı
Bahar mevsimi tabiatın uyanışı kadar midelerin de şenlenmesi anlamına gelir. Çünkü baharla birlikte envaiçeşit yiyecek de sofralarımızı süslemeye başlar.
Bu yüzden size bahar ayının en güzel tatlarından birisi olan dobelandan bahsetmek istiyorum. Hiç yememiş olanların büyük bir kayıp içerisinde olduğunu hatırlatarak, 'Dobelan nedir, nasıl ve nerede yenir?' sorularına da bir nebze olsun cevap olacağını düşünüyorum.
Fiyatları yüksek olmasına rağmen günde 20 kilogram dobelanlı kebap ve sote yemekleri tüketiliyor.
Dobelan (Dobelan) nedir?
Dobelan (Dobelan) Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yetişen bir tür yer mantarıdır.
Bu mantar yeri yarar ve hafif toprağı kabartır. Dobelann çok yararlı bir mantardır. Mart ve nisan aylarında yetişir.
Kilosu 30 ile 60 TL arasında değişen dobelan Et gibi tad verir.Büyük bir lezzette sahip olan dobelann aynı zamanda çok vitaminlidir.
Yapılışı:
Dobelan toplandıktan sonra çok topraklı aynı zamanda çamurludur. Sıcak su ile iyice temizlenir kadar pahalı olan bu yer mantarı kabukludur ve kabuğu soyulmaz.
Sıcak suda bekletilen mantarlar iyice yıkandıktan sonra tavada kızartılır normal mantarın yapılışı gibi.
Çok eskiden et pahalı olduğu için bulgur pilavı ile pişirilermiş.E tten daha lezzetli bu mantarı yemenizi tavsiye ederiz.

Öğretmen Evi restoranında gazetecilere dobelan yemeğini ikram eden Hikmet Ölçer, mantarın her sene Mart ayının ilk haftasında yağmurun bol olduğu dönemlerde çıktığını ve Nisanın ortalarında bittiğini belirtti.

Dobelanın çok sayıda hastalığa şifa kaynağı olduğunu ifade eden Ölçer, şunları söyledi:
"Restorana getirilen dobelanları kebap içine koyuyorduk bir süre sonra bütün müşteriler istedi. Ondan sonra ben de iş yerimde dobelan bulundurdum şimdi kahvaltıda omlet olarak sofrada yerini alıyor, bir de kebap içine koyuyoruz. Sotesi oldukça ilgi görüyor. Hatta başka illerden duyanlar talep ediyor, ben de yoğurup hazır hale getirdikten sonra İstanbul, Ankara, Antalya gibi illere de gönderiyorum. Dobelan bölgemizde Ceylanpınar, Mazıdağı ve Derik üçgeninde yetişiyor. Dobelan kebabı 13 TL ve Dobelanlı sote yemeği 17 TL olmasına rağmen müşteriler bu yemekten vazgeçmiyor."
Bu Mantar türüne Mardin'de dobelan, Gaziantep'te keme, Araplarda kama, Avrupa ve Amerika'da türüf olarak adlandırıldığını belirten Ölçer şöyle dedi:
"Doğada 30 - 40 gram ağırlığında yumrular halinde bulunan bu kısa ömürlü yer altı mantarı neredeyse ağırlığınca altın değerinde lüks bir yemek malzemesidir. Omuriliğin kuvvetlenmesi, kollestrol tedavisi, yüksek kollestrolü düşürmek gibi birçok hastalığa şifadır. Bir gün bu dönemde Başbakanımız Recep Tayip Erdoğan Mardin'e gelse bu çok özel yemeği kendisine ikram etmek isterim."

Fransız mutfağına aşina olanlar bilir ki, Fransızların en pahalı yiyecek malzemesi trüf mantarıdır. Kilosu 4-8 bin Euro arasında değişen bu mantarla akraba bir yer mantarı sayılabilir dobelan. Şekil olarak patatese benzer; ancak patates gibi her yerde yetişen bir yiyecek değildir. Tohumu, kökü ya da çiçeği olmayan dobelan ancak tecrübeli dobelan ustaları tarafından toprak altından çıkarılır. Tam geliştiğinde toprağı çatlatır ve ancak çatlağın arasında fark edilebilir. Her şeyden önce dobelannin yetişmesi için öncelikle bol yağmurlu bir bahar mevsimi gerekir. Ekim yapılmamış, kazma vurulmamış bölgelerde toprak kazılarak çıkarılır ve kazılan bölgede bir daha dobelan yetişmez. Tüm bu şartları düşündüğünüzde bu organik yiyeceğin neden pahalı olduğunu anlamak mümkündür. Bu yıl kilosu 40-50 TL'den alınan dobelan, geçen yıl 250 TL sınırına kadar çıkmıştı.

Kırmızı ete göre yedi kat daha fazla proteine sahip olan dobelanı bugünlerde meraklısına sunan Hikmet Usta, üç farklı çeşit dobelan sunduklarını belirterek, "Zırhla küçük parçalara ayırıp yağlı kıyma ile yoğurarak şişe sapladığımız ve kömür ateşinde pişirdiğimiz dobelan kebabı yanında, çoban kavurmalısını, güvecini ve şişini yapıyoruz." diyor. Doğrusunu söylemek gerekirse her dört lezzetin de tadına teker teker baktım. Hepsinin farklı ve fevkalade bir lezzeti var.
Ömrü çok kısa olan ve birçok hastalığa iyi geldiği söylenen bu kebabı hiç olmazsa ömrünüzde bir kere tatmanızı öğütlüyorum.