Uzmanı uyardı: Buz zehirlenmelerine dikkat!
Sıcak havalarda serinlemek isterken hastanelik olmayın! Tatil beldelerinde ve gece hayatında kullanılan hijyenik olmayan buzlar, besin zehirlenmelerine yol açıyor
Yaz sıcaklarının etkisini giderek artırdığı şu günlerde, Türkiye’nin dört bir yanında hastanelerin acil servislerinde benzer vakalar kayda geçiyor, besin zehirlenmeleri ve buz kaynaklı hastalıklar. Özellikle sahil kasabaları, tatil beldeleri ve gece hayatının yoğunlaştığı yerlerde kullanılan hazır buzlar, halk sağlığını tehdit ediyor. Son üç haftada birçok sağlık merkezi, ani mide bulantısı, kusma, ishal ve boğaz enfeksiyonu şikâyetiyle başvuran hastalarda ortak bir nedene işaret etti: hazır buzlar. 2012 Türkiye güzeli Açalya Samyeli Danoğlu'nun geçtiğimiz günlerde yaşadığı olay, bu görünmeyen tehdidin boyutlarını bir kez daha gözler önüne serdi. Ailesiyle birlikte Bodrum’da tatile çıkan Danoğlu, serinlemek için içtiği buzlu suyun ardından ciddi sağlık sorunları yaşadı.
Ege ve Akdeniz'deki sağlık kurumlarından alınan bilgilere göre, yalnızca Muğla genelinde haziran ayı sonunda başlayan ve temmuz ortasında zirveye çıkan “buz zehirlenmesi” şüpheli vaka sayısı 800’ü aştı.
DENETİM ŞART
İzmir’deki özel bir hastanenin acil servisinde görevli doktor, “Gelen hastaların çoğunun ortak noktası, dışarıda tüketilen buzlu içecekler. Özellikle barlar, gece kulüpleri ve sahil işletmelerinde kullanılan buzlar hijyenik değil. Bu buzlar genellikle içme suyundan değil, ucuz yeraltı sularından veya tankerle getirilen kaynaklardan elde ediliyor. Mikroorganizmalar donma sürecinde ölmüyor, aksine içecek içinde çözündükçe aktif hale geliyorlar” uyarısında bulundu. Uzmanlara göre buz üretimi, sanıldığının aksine ciddi hijyen önlemleri gerektiriyor. Denetimsiz buz üreticilerinin, sadece maliyeti düşürmek için sağlıksız suları kullanması, halk sağlığı açısından büyük risk oluşturuyor.
MERDİVENALTI ÜRETİYORLAR
Gıda Mühendisleri Odası’ndan yapılan açıklamada ise şu uyarılar sıralandı: “Yiyecek ve içeceklerde kullanılan buzların içme suyu kalitesinde olması gerekiyor. Ancak denetimler yetersiz. Tatil bölgelerinde faaliyet gösteren çok sayıda işletme, hazır buzları yerel merdiven altı üreticilerden temin ediyor. Bu buzlar uygun depolama koşullarında taşınmıyor, hijyen kurallarına uyulmuyor. Yaz aylarında özellikle bağırsak enfeksiyonları ve salmonella vakalarının artışında buz kullanımı ciddi pay sahibi.”
Buz zehirlenmelerinde karın ağrısı şikayeti çok sık görülüyor.
SAĞLIĞINIZI RİSKE ATMAYIN
İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ayça Kaya da önemli uyarılarda bulunurken, "Buz tüketimi masum görünse de ciddi sağlık riskleri barındırıyor" derken, şöyle konuştu: "Özellikle çocuklar, yaşlılar ve bağışıklık sistemi zayıf bireyler için bu risk daha büyük. Serinlemek uğruna sağlığınızı tehlikeye atmayın. Gittiğiniz işletmeden buzun hangi suyla üretildiğini sorma hakkınız var. Eğer şüpheliyseniz içeceğinizi buzsuz isteyin" diye konuştu.
Buzun da bir besin olduğunu ve zararlı mikroorganizmaları barındırabileceğini vurgulayan Beslenme ve Diyet Uzmanı Hülya Yiğit, “Buz dondurulurken kullanılan su temiz değilse, buzlar bardaklara konulurken çıplak el ile dokunuluyorsa ve buzlar uygun koşullarda depolanmıyorsa zararlı mikroplar için de bir yaşam alanı haline gelebilir” dedi.
İLK 3 GÜNE DİKKAT
Buzların çözdürülüp tekrar dondurulmaması ve buz yapımı için temiz su kullanılması gerektiğine dikkat çeken Yiğit, besin zehirlenmelerinin bozulmuş besinin tüketiminden birkaç saat veya birkaç gün sonra ortaya çıkabildiğini hatırlattı. Yiğit, sözlerini şöyle tamamladı:
“Besin zehirlenmelerinde sıklıkla mide bulantısı, karın ağrısı, ishal gibi semptomlara rastlanır. Besin zehirlenmelerinde vücudun kaybettiği sıvıyı yerine koymak ve düşük yağlı beslenmek önemlidir."