TRT'nin Gündeminde Mardin’in Gizemli Dünyası Anlatıldı
“Pelin Çift ile Gündem Ötesi” programı, Mardin’in tarihî ve kültürel zenginliğini konu alan özel bir bölümle ekrana geldi.
Programda, Mardinli avukat ve profesyonel turist rehberi Dalin Midyat konuk edildi; kentin çok dilli-çok dinli yapısından kadim inanç merkezlerine, efsanelerinden mühendislik harikası yapıtlarına uzanan geniş bir panorama sunuldu. Bölüm, YouTube üzerinden izlenebiliyor.
Öne çıkan başlıklar
Mardin’in çokkültürlü kimliği: Süryaniler, Kürtler, Araplar ve diğer toplulukların yüzyıllardır bir arada yaşama kültürü vurgulandı.
İnanç mirası: 397’de kurulan Mor Gabriel Manastırı, Deyrulzafaran Manastırı ve Tur Abdin bölgesinin tarihsel önemi aktarıldı.
Antik kent Dara: Roma-Sasani sınırındaki stratejik konumu, toplu mezarlar, yeraltı sarnıçları ve dönemin gelişmiş su mühendisliği anlatıldı.
Yezidi kültürü: İnanç sistemi, Laleş ziyaretgahı ve tarih boyunca yaşanan katliamlar üzerine bilgilendirme yapıldı.
Yerel efsaneler: Bilgelik ve ölümsüzlüğün simgesi Şahmeran’ın Mardin folklorundaki yeri paylaşıldı.
Mimari doku: Mardin’in sarı kalker taşının ısı yalıtımı ve kent siluetindeki bütünlükteki rolü ele alındı.
Programın akışı ve içerik
Sunucu Pelin Çift, Mardin’i “dillerin ve dinlerin şehri” olarak tanımlayarak bölümün çerçevesini çizdi. Dalin Midyat, aile köklerinden yola çıkarak bölgenin demografik ve kültürel dönüşümünü kişisel anekdotlarla aktardı. Süryani mirasının merkezlerinden Mor Gabriel ve Deyrulzafaran manastırlarının tarihî işlevi, Tur Abdin coğrafyasının anlamı ve Süryanice/Aramice’nin konumu üzerinde duruldu.
Dara Antik Kenti’ne ilişkin kısımda, kentin askeri yerleşim olarak kuruluşu, savaş sonrası toplu gömüler ve su sarnıçlarının antibakteriyel sıvaları gibi teknik ayrıntılar ekran görüntüleri eşliğinde izleyiciye sunuldu. Yezidi inanç dünyasının sembolleri (Melek Tavus, kara yılan) ve diasporası hakkında bilgiler verilirken, Kivek gibi boşalmış köylerin hikâyeleri paylaşıldı. Şahmeran efsanesine ayrılan bölümde ise yerel ustaların el işçiliği örnekleri gösterildi.
Stüdyo sohbetine, Mardin siluetinden manastır iç mekânlarına, Dara’nın yeraltı galerilerinden Yezidi mezarlıklarına kadar zengin görüntüler eşlik etti. Program, izleyiciyi Mardin’in korunmuş mimarisi ve kültür katmanlarını yerinde keşfetmeye davet eden bir çağrıyla son buldu.