Mardin ve Türkiye İçin Büyük Kazanç: Herkesin gözü ve kulağı Nusaybin sınır kapısında

İçişleri Bakanlığı’nın Suriye’ye pasaportla geçişlerin başladığını duyurmasının ardından, Mardin’in gözü Nusaybin Sınır Kapısı’nda. Ticaret ve sanayi açısından kritik öneme sahip kapının açılması, bölge ekonomisine ciddi katkı sağlayacak. İŞTE tüm detaylarıyla Mardin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hatip Çelik, Mardin Life'a anlattı.

Mardin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hatip Çelik, Mardin Life’a verdiği röportajda, Nusaybin kapılarının kısmi olarak açıldığını, ancak bölgenin en çok faydalanacağı Ed-Derbesiye ve Kamışlı kapılarının henüz aktif olmadığını belirtti. Kapının kapalı kalmasının hem şehir hem de ülke ekonomisi için kayıp anlamına geldiğini vurgulayan Çelik, sürecin Suriye tarafındaki yönetimsel sıkıntılardan kaynaklandığını ifade etti.

"Hem şehrimiz için ciddi bir ekonomik kayıptır, kalkınma kaybıdır"

İçişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre Suriye’ye pasaportla geçişler başladı.Nusaybin Sınır Kapısı Mardin’den geçişler için açıldı mı?  Mardinlillerin gündeminde olan bu soruya yanıt Mardin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hatip Çelik verdi.  

Ticaret Odası Başkanı Hatip Çelik " Nusaybin sınır kapılarında geçişler başladı. Tabi bu kısmi açılışlardır. Nusaybin Kamışlı kapısı ve aslında bizim bölge en çok hitap eden Ed-Derbesiye dediğimiz kapılarda geçişlere henüz izin verilmedi. En son Ticaret Bakanı’yla Suriye yuvarlak masa programında bu konuyu gündeme getirdik, tekrar dile getirdik. Kapıların kapalı olması hem ülkemiz hem şehrimiz için ciddi bir ekonomik kayıptır, kalkınma kaybıdır. Karşı tarafta Suriye hükümetinin farklı bölgelerdeki yönetimsel sıkıntılarından dolayı Nusaybin’in sınır kapısının aktif olmadığını söylediler. Biz de süreci takip ediyoruz." dedi 

 Kapının açılması veya açılmaması Mardinli esnaf ve çiftçiler için hangi somut etkileri yaratıyor?

Çelik "Mardin sanayi ve esnaf olarak baktığımızda ihracat rakamlarımız 1 milyar 200 milyon doların üzeri. Tabi bu ihracatımızın %80’i Irak’a gidiyor ve buradaki fırsat, Suriye pazarı bir alternatif olarak gözüküyor. Hem Suriye sınırına daha yakın oluşumuz hem de Suriye ile ikili ticari bağlarımız geçmiş dönemlerde unutulmuş bir sistemimiz vardı. Bu anlamda bölgesel ve ülke olarak ciddi ticaretlere yol açacağına inanıyoruz. Tarım olarak değil, turizm ve sağlık alanına bağlı üretimle alakalı bağlarımız var. Coğrafi iklim olarak aynı coğrafyadayız, aynı topraklardayız. Tarımımız, üretimimiz ve sanayimiz birbirine yakın; Türkiye ise Orta Doğu’nun en güçlü sanayiye sahip ülkesi. Bu yüzden komşu ülkeye katkı sunacağımıza inanıyoruz." diye aktardı.

Suriye halkının Türkiye’den beklentileri ve sektör avantajları neler?

Hatip Çelik "Suriye halkı Türkiye’deki güçlü sanayinin ihtiyaç duyduğunu biliyor. İlimizde en güçlü sektörlerden biri inşaat. TEPAV raporuna göre, Suriye sosyal ve kültürel anlamda %70 kayba uğradı; en çok ihtiyaç duyulan sektör inşaat. Bizim güçlü inşaat sektörümüz, altyapı ve üst yapı hizmetleriyle yatırım yapabilir. Ayrıca çimento, kireç ve kum fabrikalarımız avantaj sağlıyor. Derik’teki fosfat tesisimiz gübre üretimiyle ciddi katkı sunacaktır." düşüncesine yer verdi.

Mardin-Nusaybin hattında ticaret ve lojistik açısından kapının açılması ne gibi fırsatlar sunuyor?

Mardin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Hatip Çelik, bu soruya ise şöyle yanıt verdi.

"Günümüz ticaretinde lojistik en büyük maliyetlerden biri. Petrol fiyatları ve vergiler maliyeti artırıyor.Mardin’in lojistik gücü ülke çapında biliniyor; araç sayısının yaklaşık beşte biri ilimizde. Suriye sınır kapısı, lojistik merkeziyle bağlantılı olması nedeniyle önemsediğimiz projelerden. 220 km olan Habur kapısı, Suriye içinde geçiş sağlandığında 70 km’ye düşüyor; bu hem zaman hem ekonomik anlamda kazanç demek. Ayrıca 2010’da planlanan tren yolu ve İpekyolu projesi de bu noktada avantaj sağlayacak."

Bölge halkı ve yatırımcılar, sınır kapıları açılma sürecinden en iyi şekilde nasıl yararlanabilir?

Mardin’in farklı etnik yapısı ticareti tetikliyor. Suriye’de yaşayan sadece Müslüman vatandaşlar olmadığına dikkat çeken Mardin Ticaret Odası  Başkanı Çelik:

"Sürüiye'de Süryani ve Ezidi vatandaşlar da yoğun şekilde yaşıyor. Kültürel bağlarımız ticari ilişkileri güçlendiriyor. Almanya’da yaptığım çalıştayda, Suriye’deki vatandaşların Kamışlı’daki Nusaybin kapısının açılmasını beklediğini gördüm. Yatırım potansiyeli yüksek. Sadece Nusaybin değil, 1980’lerde açık olan Derbesiye kapımız da alternatif olarak bekliyor. Aynı toprakları, havayı paylaşıyoruz; kardeşlik ve akrabalık bağlarımız çok güçlü." diye aktardı.

Kapının açılması için yerel yönetim ve devletin aldığı önlemler yeterli mi, eksikler var mı?

Çelik "Bizim hiçbir eksiğimiz yok; tek beklentimiz karşı tarafın uzlaşma sağlamasıdır. 2011-2012’de TOBB çatı kuruluşumuz Nusaybin kapısı için çalışma yaptı, ancak Esad yönetimi buna yanaşmadı. Türkiye’nin sınır kapılarında güvenlik ve modernizasyon açısından eksiksiz bir sistem var; Nusaybin kapısı da Reyhanlı ve Kilis kapıları gibi sorunsuz olacak." şeklinde konuştu. 

Genel olarak Nusaybin kapısının açılması Mardin ve bölge için ne anlam ifade ettiğne değinen Çelik son olarak: 

 "Temennimiz, Barış ortamının kalıcı olması. Hem Suriye’de hem Irak’ta ve tüm İslam coğrafyasında fayda sağlayacak. Mardin, ülkenin temel taşıyıcı konumunda; geçmişi, zanaatı ve mesleğiyle önderlik yapmış bir şehir. Barış ortamı sağlandığında bu, ekonomi ve kalkınmaya da yansıyacaktır." vurgusuna dikkat çekti.