tatlidede

Ayın Etrafında İlginç Çember! Görenleri Büyüledi Halo Nedir? Hale Nedir? Ayla Nedir? Güneş Aylası ve Ay Aylası halkası Nasıl bir şey?

Mardin'de Ay'ın etrafını çevreleyen çember gören vatandaşları büyüledi. Halo Nedir? Hale Nedir? Ayla Nedir? Güneş Aylası ve Ay Aylası ne anlama geliyor?
  • 02.03.2023 22:46
Ayın Etrafında İlginç Çember! Görenleri Büyüledi Halo Nedir? Hale Nedir? Ayla Nedir? Güneş Aylası ve Ay Aylası halkası Nasıl bir şey?

Mardin'de havanın kararmasının ardından Ay'ın etrafını saran çemberin görüntüsü, vatandaşların ilgisini çekti.

Satürn gezegeni gibi Ay'ın etrafı bir çember ile sarıldı. Muhteşem bir görüntüye bürünen Ay'a, Mardinliler bakmaktan kendilerini alamadı.

Gecen1 saatlik sürenin ardından Ay'ın çevresindeki çember de yok oldu.' Taç' takan ay görüntüsünün atmosferik bir olay olduğunu belirten Meteroloji Bölge Müdürlüğü yetkilileri, Ay'dan gelen ışık kümesinin atmosferde kırılması sonucu çemberin oluştuğunu ve her mevsimde gerçekleşebileceğini belirtti.

ÇEMBER NASIL VE NEDEN OLUŞUR?

Güneş veya ayın etrafında görülen dairesel ışıklar hale olarak adlandırılır. Bu görüntü, güneş ya da ay ışıklarının buz kristalleri içinden geçerken kırılması nedeniyle oluşur. Bundan dolayı halenin görülmesi sirüs türünden bulutların varlığına işaret eder.Yay, büyük hegzagonal buz kristallerinin uzun eksenlerinin yeryüzüne paralel olacak şekilde düşmeleri halinde meydana gelir. Parlak ışık yayı, güneş ışınlarının buz kristalleri tarafından kırılması sonucu meydana gelir.

En yaygın görülen hale, 22o yarıçaplı haledir, buna küçük hale denir. Bu haleler, kolon tipindeki çok küçük buz kristallerinin (çapı 20 μm'den küçük) varlığında meydana gelirler. 46o yarıçaplı hale (büyük hale) durumunda da kolon tipindeki buz kristalleri sözkonusudur. Ancak bu durumda buz kristallerinin çapı 15-25 μm arasında değişir.

Halo Nedir? Hale Nedir? Ayla Nedir? Güneş Aylası ve Ay Aylası

Çoğu insan güneşin etrafında ya da ayın etrafında halka oluşumuna ender denk gelmiş olup dikkat etmez ya da hiç karşılaşmamıştır. Bu yazıdan sonra güneş etrafında halka gördüğünüzde bunun bir “halo” olduğunu artık bilebileceksiniz… Güneşin etrafında oluşan bir ışık halkası veya daire biçimi bilim adamları tarafından halo, türkçe ismiyle hale veya ayla olarak isimlendirilir. İnsanlar tarih boyunca güneşin etrafında oluşan bu halka şeklindeki görüntünün ne olduğunu merak etmişlerdir, bilimin gelişmesiyle birlikte bu ihtiyaç giderilmiştir. Peki bu haloyu yani haleyi oluşturan şey nedir? Halo nasıl oluşur? (Hale nasıl oluşur?)

Tarihte eski inanışlara göre güneşin etrafında oluşan halka olan halo (hale) yağmurun habercisidir. İlgili bu inanışta birden fazla kez yağmur habercisi olgusu gerçekleşmiştir. Meteoroloji biliminde de zaten yüksek bulutlar genellikle fırtına öncesinde gelir, bir nebze bu eski anlayışı doğrular niteliktedir. Halo (hale) oluşumunda gökyüzü az bulutlu ve açıktır. Gökyüzünde onlarca kilometre sürüklenen ince buz bulutları hale oluşumunun göstergesidir. İngilizce ismiyle “halo clouds” yani halo (hale) bulutları olarak da isimlendirilir. Bu ince ama büyük bulutlar milyonlarca küçük buz kristalleri barındırır. İşte o gördüğümüz halo (hale) dairesi, güneşten gelen ışıkların buz kristallerine çarparak kırılarak yansıması sonucunda oluşur. Mucizevi bir şekilde güneş ile gözlerimiz arasında ayna görevi gören küçük buz kristalleri uygun açı ile güneşten çıkan ışının gözümüze ulaşmasını sağlar. Benzer şekilde gökkuşağındaki gibi güneşin etrafındaki halo (hale) oluşumu da bulunulan yere göre değişiklik gösterir. Nasıl ki gökkuşağı konumdan konuma görünümü farklılık gösteriyorsa, halo dairesi de yere göre farklı gözükebilmektedir.

Ay Aylası

Halo (hale) yalnızca güneş etrafında oluşmamaktadır. Halo dairesi ay etrafında da oluşabilmektedir. Bunlara “moon halo” yani ay halesi denilmektedir. Ay ışığı çok parlak olmadığı için, ay üzerindeki halo (hale) daireileri çoğunlukla renksizdir.

Editör: Nezir Güneş

Yorum Yaz