Barbaros Hayreddin Paşa kimdir, nerelidir, ne zaman öldü? Seferleri nelerdir? Ne zaman, nasıl ölmüştür? Kısaca Hızır Reis'in hayatı...

Barbaros Hayreddin Paşa veya Hızır Reis, hem Osmanlı tarihinde hem de Avrupa tarihinde en çok tanınan simalardan, şahsiyetlerden birisi... Peki ama onu bu kadar meşhur yapan şey ne? Barbaros Hayreddin Paşa kimdir? Seferleri nelerdir?

BARBAROS HAYREDDİN PAŞA KİMDİR KISACA?

Barbaros ve Hayreddin aslında onun lakaplarıdır. Kızıl sakallı olduğu gerekçesiyle 'Barbaros' ve seferleriyle dinin yayılmasına katkıda bulunduğu için Hayreddin lakap ve ünvanları almıştır sonradan. Asıl adı Hızır Reis olan bu ünlü denizci Midilli Adası'nda Yakup isimli bir sipahiden dünyaya gelmiştir. Annesinin bir Rum olduğunu ileri sürenler onun kanını bir şekilde kendi ırkına veya Avrupai bir milletin kanına bağlamaya çalışan popülist yazarlardır.

BARBAROS HAYREDDİN PAŞA NE ZAMAN NEREDE DOĞDU?

15. yüzyıldaki nüfus kayıt sistemleri çok gelişmiş olmadığı için Barbaros Hayreddin Paşa'nın 15. yüzyılın ikinci yarısında, yani 1478 yılı civarında doğdu tahmin ediliyor. Barbaros'un ağabeyi olan Oruç Reis de kızıl sakallıdır ve kendisi gibi çok ünlü bir denizcidir. Hızır bu kardeşler içerisinde en küçük olanıdır.

Osmanlı Devleti'nin Midilli Adası'nı Barbaros'un doğumundan çok kısa bir süre önce fethettiğini belirtmekte fayda var. Zaten babası Yakup, Vardar Yenicesi'nden gelerek fetihten sonra Midilli'ye iskan edilen bir aileyi temsil ediyor.

Barbaros Hayreddin Paşa'nın doğduğu Midilli adasının (günümüzde Lesbos ismiyle bir Yunan adası) konumu

GENÇLİK YILLARI

Barbaros Hayreddin Paşa'nın gençlik yıllarında Selanik ve Midilli arasında ticaretle uğraştığını biliyoruz. Buradaki coğrafi şartlardan dolayı hemen hemen her genç ya balıkçılık, ya da kullanışlı herhangi bir ürünün iki liman arasındaki değiş tokuşunu gerçekleştirmekle uğraşır.

Bundan başka bu dönemdeki en yaygın faaliyetlerden birisi de korsanlıktı. Korsanlık gerek Hıristiyan gerek Müslüman denizciler tarafından yapılan en önemli faaliyetlerden biriydi. Örneğin Rodos Şövalyeleri, çoğunlukla korsanlık yaparak geçimlerini sağlıyordu.

Barbaros Hayreddin Paşa'nın ağabeyleri Oruç Reis ve İlyas Reis Suriye'ye yaptıkları bir seferden dönerken Rodos Şövalyeleri'nin saldırısna uğradılar. İlyas Reis'i şehid eden Rodos Şövalyeleri, Oruç Reis'i de esir etti. Barbaros Hayreddin Paşa'nın faaliyetleri sonucu Oruç Reis esaretten kurtulmayı başardı.

Barbaros'un ağabeyi Oruç Reis, esarette maruz kaldığı işkenceler ve sıkıntılardan kaynaklı olsa gerek, serbest kaldığında korsanlık yapmaya karar verdi. Bu nedenle ilk olarak Memlüklerin hizmetine girdi. Ancak daha sonra bir Osmanlı şehzadesi olan Korkud'un himayesine girdi.

ŞEHZADE KORKUD'UN HİMAYESİNE GİRİŞİ

Şehzade Korkud II. Bayezid'in büyük oğlu ve Yavuz Sultan Selim'in de ağabeyidir. Barbaros Hayreddin Paşa'nın ağabeyi olan Oruç Reis Rodos Şövalyeleri'ne esir düştüğünde onu kurtarmayı başarmışlar ve bu olaydan sonra Şehzade Korkud'un himayesi (koruması) altına girmişlerdir.

1490'lı yıllarda İspanya'daki (Endülüs) Müslümanların soykırıma uğraması ve göçe zorlanmasıyla birlikte Barbaros Hayreddin Paşa ve ağabeyi de Kuzey Afrika kıyılarında görünmeye başladı. Oradaki Müslümanların güvenli bölgelere geçişlerine yardımcı oluyorlardı ve korsanlıkta adlarını duyurmaya başlamışlardı. Batılılar çoğu kez onlara Barbarossa kardeşler de demektedir.

1515 yılında Midilli’ye dönen Barbaros kardeşler, Yavuz Sultan Selim’in himayesine girmek amacıyla Muhiddin Reis’i bir gemi ve değerli hediyelerle İstanbul’a gönderdiler. Böylece Osmanlı desteğini de sağlayan Barbaros Hayreddin Paşa ve ağabeyi Oruç Reis, Bicâye’yi (Becaye) aldıkları gibi Ferdinand’ın ölümünden faydalanarak İspanyol işgalinden kurtulmak isteyen Cezayir şehrinin yardımına da koştular.

Barbaros Hayreddin Paşa'nın ağabeyi Oruç Reis İspanyollar’ın 1518’de Tlemsen’i geri aldıkları savaşta şehid oldu. Ağabeyini kaybeden Hayreddin Paşa, Osmanlı'dan aldığı desteği daha da güçlendirmek istiyordu. Bu nedenle adamlarından Hacı Hüseyin’i, Cezayir halkının Ekim 1519 tarihli arizası ve kırk esirle birlikte Osmanlı padişahına gönderdi. Bu istek Yavuz Sultan Selim tarafından kabul edildi ve hatt-ı şerif gönderilerek atama onaylandı. Cezayir artık Osmanlı toprağı olmuştu.

Barbaros Hayreddin Paşa bundan sonra Akdeniz'deki Hıristiyan yerleşkelerine gaza faaliyetleri düzenledi. Pek çok esir ele geçirdi ve Osmanlı Devleti'ne önemli hizmetlerde bulundu. 28 Eylül 1538'de Preveze'de Andrea Doria'nın kumandasında olan Avrupa donanmasını utanç verici bir yenilgiye uğrattı.

Bu yenilginin ardından Fransa Kralı I. François Osmanlılara yakınlaşmaya başladı. Daha önce Barbaros ile tanışıklığı bulunan I. François, Osmanlı'yla V. Karl'ın hakimiyet kurduğu topraklar üzerine ortak bir saldırı yapmak istiyordu. Bu amaçla 28 Mayıs 1543’te İstanbul’dan hareket eden Barbaros 110 gemilik filosuyla İtalyan sahillerini vurdu ve Marsilya'ya ulaştı. Yaklaşık altı ay burada kalmasına rağmen anlaşma sağlanamadı ve Barbaros geri döndü. Dönerken Cenevizlilerin elinde bulunan Turgut'u reisi esaretten kurtardı.

Barbaros Hayreddin Paşa son seferini Fransa'nın Nice liman kenti üzerine gerçekleştirdi.

Barbaros Hayreddin Paşa ölüm sebebi nedir? Kaç yaşında, nasıl vefat etmiştir?

Barbaros Hayreddin Paşa 5 Temmuz 1546 yılında sebebini bilmediğimiz bir hastalık sebebiyle hayatını kaybetti. Hayreddin Paşa vefat ettiğinde yaşı 70'e dayanıyordu.