Kutbeddin İznikî kimdir? Kutbeddin İznikî kitapları ve sözleri
Osmanlı Din Alimi ve Mutasavvıfı Kutbeddin İznikî hayatı araştırılıyor. Peki Kutbeddin İznikî kimdir? Kutbeddin İznikî aslen nerelidir? Kutbeddin İznikî ne zaman, nerede doğdu? Kutbeddin İznikî hayatta mı? İşte Kutbeddin İznikî hayatı... Kutbeddin İznikî yaşıyor mu? Kutbeddin İznikî ne zaman, nerede öldü?
Doğum Tarihi:
Doğum Yeri:
Ölüm Tarihi: 7 Aralık 1418
Ölüm Yeri: İznik
Kutbeddin İznikî kimdir?
Kutbeddin İznikî (d. Niğde, ö. 7 Aralık 1418, İznik), Osmanlı din alimi ve mutasavvıfı.
Tam adı 'Muhammed İbn Muhammed el-İznîkî' olan alim, Sultan Bayezid döneminde İznik'te yaşamış, tasavvuf ve ahlak alanında eserler vermiştir. Tefsir alanında, kendi adını taşıyan 'Kutbeddîn Tefsiri' isimli birkaç ciltlik eseri vardır.
Yine kendisi gibi alim olan oğlu Kutbüddinzâde Mehmed İznikî'nin (Muhammed bin Kutbüddîn-i İznîkî, v. Edirne) İhticâc-u Adem Ma'a Musa Aleyhime's Selâm adlı risalesinde yazdığına göre Niğde'de doğduğu, daha sonra buradan İznik'e göç ettiği anlaşılmaktadır. Aralarında Osmanlı veziri ve Arap dili alimi Niksarî Hasan Paşa'nın da bulunduğu çeşitli hocalardan ders aldı. Hasan Paşa'dan okuduğu Şerh-i Mefâil 1393'de bitirdiği nakledilir. Kaynaklar, diğer bilimlerin yanı sıra özellikle şerî bilimlere hakim olmasından ve tasavvuf yolunda önemli dereceler katettiğinden söz etmektedir. Evliya Çelebi onun Bayramiyye şeyhlerinden olduğunu yazmıştır. Yine Evliya Çelebi'nin yazdığına göre İznik'te bir âsitânesinin olduğu ve tarikat faaliyetlerini burada sürdürdüğü anlaşılmaktadır.
Timur'un Anadolu'yu işgali sırasında Kutbüddin İznikî'nin onunla buluşup kendisine önemli uyarılarda bulunduğu, haksız yere kan dökmekten vazgeçmesini söylediği belirtilir. Yıldırım Bayezid'in oğlu İsa Çelebi'nin Timur'a itaatini bildirmek üzere elçilik yaptığı da kaydedilmektedir.
Kutbeddin İznikî Türbesi
Şeyh Kutbeddin İznikî Türbesi
Kutbeddin İznikî 1418'de İznik'te vefat etti ve zaviyesine defnedildi. Kabri üzerindeki üstü kubbeli dört köşe türbe ile bitişiğindeki Şeyh Kutbüddin Camii'nin 15. yüzyıl'da inşa edildiği bilinmektedir.
Kutbeddin İznikî Kitapları - Eserleri
- Mürşid-i Müteehhilin
Kutbeddin İznikî Alıntıları - Sözleri
- Hz.Peygamber(SAV) şöyle buyurmuştur: "Nikâh benim sünnetimdir. Kim benim sünnetimden yüz çevirirse şefaatime nail olamaz. Evleniniz ki, çoğalınız, kıyamet gününde ben ümmetimin çokluğu ile iftihar ederim." (Mürşid-i Müteehhilin)
- Peygamber Efendimiz bir Hadis-i Şerifin de şöyle buyurmuştur: Kendisine bol masraf yaptığı halde, çoluk - çocuğunun nafakasını kısan kimse, benim şefâatime nâil olamaz.» (Mürşid-i Müteehhilin)
- Ey aziz! Erkeğin zevcesi ile görüşmesinde, 30 şeyi yapması lâzımdır: 1) Ona karşı her zaman, güzel huylu olmalıdır. [Allahü teâlâ iyi huylu olanları sever. Huysuzları sevmez. Bir insanı incitmek haramdır. İşkence yapanın evlenmesi haramdır.] 2) Ona karşı her zaman, yumuşak davranmalıdır. Peygamberimiz “sallallâhü aleyhi ve sellem” buyurdu ki “Müslümanların en iyisi, en faydalısı, zevcesine karşı iyi ve faydalı olandır”. ... 6) Yapamayacağı şeyleri bile söz vererek gönlünü almalıdır. Çünkü o, evinde kapalı, başkalarından ümitsiz ve yalnız kendisine alışmış olan dostu, dert ortağı, ekmek vericisi, kendini neşelendiricisi, çocuklarını yetiştiricisi ve ihtiyaçlarını gidericisidir. (Mürşid-i Müteehhilin)
- 7) Çocukları terbiyede, ona yardım etmelidir. Çünkü, bebek, anasına, gece gündüz ağlayıp, hiç rahat vermez. Onu insafsızca üzen bir alacaklıdır. O hâlde, ona imdad edene, Allahü teâlâ yardım eder. .... 24) Zevcesine Kurân-ı Kerîm okumasını, farzlardan, haramlardan, ona lazım olanları öğretmelidir. Allahü teâlânın emirlerini ve yasaklarını bilmeyen fâsık [kötü kimse] ve zevcesine ve çocuklarına öğretmeyen, Cehennemde azap çekecektir. .... 30) Ona, yanında ve olmadığı zamanlarda, hep hayır duâ etmeli, fenâ duâ etmemelidir. Çünkü, gece gündüz onun için çalışmaktadır. Onun ekmekçisi, aşçısı, terzisi ve hamamcısı ve malının bekçisi ve yoldaşı ve munisi ve yarı ve nigarıdır. (Mürşid-i Müteehhilin)
- Insan kemâli ile kerâmete ermeden, nefsini ıslah etmeden evlenmemelidir. (Mürşid-i Müteehhilin)
- Bakınız son devir büyük din âlimlerinden Hacı Mehmed Zihni Efendi, Ni'met-i İslâm adlı kitabında ne diyor: «Biz İstanbul'daki hıristiyan kadınların da tesettürlü oldukları zamana yetiştik». (Mürşid-i Müteehhilin)
- Saliha bir kadının alameti hem Allahu Teâlâ'nın hem de kocasının haklarını mümkün olduğu kadar yapmaktır. Hadis-i Şerifte: " Takvadan(Allah korkusu) sonra, kişinin hayır ve bahtiyarlığı, dünyada iyi kadına sahip olmasıdır." buyurulmuştur. " Hayırlı ve iyi kadın, kocasına itaat eden ve ona arkasından dua eden, gurbette iken de malını muhafaza edendir. Bir hadis-i şerifte:" Bir kadın ki, beş vakit namazını kılar, Ramazan orucunu tutar, zinadan kendini korur, kocasına itaat ederse Cennet'in hangi kapısından dilerse, oradan girer." buyurulmuştur. ... İyi kadının güzel huylarından bazıları da şunlardır: Allah'tan korkar, kanaatkar olur. Farz ibadetinden sonra, kocasına hizmetçi olmayı vazife bilir, her zaman ölüme hazırlıklı bulunur. (Mürşid-i Müteehhilin)
- Hâyadan yoksun olan erkekler eşlerini kıskanmazlar.Din diyanet tanımazlar.. Fasıklar zümresine dahil olurlar.. (Mürşid-i Müteehhilin)
- Zamanımızın kadınları övünülecek elbiseleri ile süslenip sokaklara dökülürler. Kırlarda, yol boylarında gezerler, tozarlar. Tenha yerlerde yaptıklarını, buralarda çekinmeden tekrarlarlar. Yabancı erkeklerin yanında çeşitli ziynetlerini takarlar. Erkekleri kendilerine meylettirmek için düğünlerde oynarlar. Böylelikle Allah'ın gazabına uğrarlar. Bu kadınların kocalarına, bir din âlimi nasihat istese, dinlemezler ve şöyle acaip sözler söylerler : «Bu sizin sözleriniz, eski kafalı kimselerin tekerlemeleridir. Bu tip erkekler, karılarının gayri islâmî ve gayri ahlâkî meclislerde bulunmalarından iftihar duyarlar ve dostu olmuş kimselerdir. Kendilerinde, erkekler için en şerefli sıfat olan kıskançlık duygusu kalmamıştır. Sakallarını, karılarının ellerine verip, dinlerini âilelerinin rızâsına, heveslerine bırakmışlardır. Böylelikle fâsıklar zümresine dâhil olmuşlardır. Ne kadar yazıktır ki, ortalıkta bu türlü insanlarla dolmuştur. Dinin emirleri nerede kaldı? Allahü Teâlâ'nın emirleri hiçe sayıldı. Allah böylelerine hidâyet ihsân eylesin... (Kitabın yazıldığı döneme dikkat çekmek istiyorum) (Mürşid-i Müteehhilin)
- Kadınların namaz kılacakları yeri belirten Hz. Peygamber(Sav) onun her türlü fitne ve tehlikeden uzak kalmasına işaret ederek şöyle buyurmuş: "Kadının namaz kılma yeri; Evinin en tenhâ köşesi (yeri)dir" (Mürşid-i Müteehhilin)
- «Üç şey geciktirilmez. Vakti gelince namaz, hazırlamınca cenâze, dengini bulunca evlenmesi...» buyuruluyor. Kadının dengi, evleneceği erkeğin sâlih ve müslüman olmasıdır. (Mürşid-i Müteehhilin)
- Peygamber(SAV) hâdisinde "Bir kimse bir kadını malı, güzelliği için almış olsa hem malından hemde güzelliğinden mahrum kalır." Bir diğer hâdisin de Hz.Peygamber (SAV) "Kadın 4 şey için nikâhlanır; malı, güzelliği, dini ve asâleti için, sen bunlardan dindar olanını seç ki tuttuğun altın olsun." (Mürşid-i Müteehhilin)
- Hâris'in kızı Esma evleneceği zaman anası, kendisine şöyle nasihat etmişti: «Ey kızım! Sen, artık evinden çıktın. Ülfet etmediğin (alışmadığın, huyunu bilmediğin) kimseye gittin. Bundan böyle, sen ona toprak ol ki, o sana gök olsun. Sen ona çadır ol ki, o da sana direk olsun. Sen ona câriye ol ki, o sana köle olsun, Ondan uzak durma ki, sana yakın olsun. O sana kızıp öfkelenirse, sen dilini, kulağını hıfzeyle. Senden daima iyi söz işitsin.» (Mürşid-i Müteehhilin)
- Hz. Peygamber (SAV) efendimiz dikkatinizi çekerek :"Yabancı bir kadın ile bir erkek yanlız kaldıkları zaman onların üçüncüleri şeytandır." buyurmuştur. (Mürşid-i Müteehhilin)
- İnsanlar üzerine bir zaman gelir ki, geçinmek ancak günah ve isyanla olur. (Mürşid-i Müteehhilin)
