Keçeciliğin son nefesi: Asırlık meslek yok olma tehlikesiyle karşı karşıya

Şanlıurfa’nın Siverek ilçesinde yüzyıllardır sürdürülen geleneksel keçecilik (yerel adıyla qülav), unutulmaya yüz tuttu.

İlkel halı yapımında kullanılan keçe, çobanların soğuktan korunmak için kullandığı "gucuk" ve benzeri birçok işleviyle geçmişin vazgeçilmez ürünüydü. Ancak bugün Siverek’te bu mesleği sürdüren sadece bir kişi kaldı.

mikrofonuna konuşan Serhat Arpacık hem kişisel hikayesini hem de mesleğin bugün geldiği acı tabloyu şöyle aktardı “Keçeciliğe baba mesleği olarak başladım. Babam bu işi 40 yıl yaptı, ben de yaklaşık 15 yıldır sürdürüyorum. 10 yaşımdan beri bu işin içindeyim. Babamdan ve eski ustalardan öğrendim. Eskiden atölyeler çok büyüktü. 5-6 usta, birkaç çırakla çalışılırdı. Şimdi sadece ben ve bir makine kaldı. İşler azaldı, satışlar düştü. Keçe sağlıklı ve doğal bir ürün ama artık kimse değerini bilmiyor.”

“Siverek’te 30 atölye vardı, şimdi sadece ben kaldım”

Siverek’te bu işi yapan bir tek kendisi olduğunu söyleyen Arpacık “Eskiden Siverek’te 25-30 civarında atölye vardı. Ustaların çoğu vefat etti, kalanlar başka mesleklere yöneldi. Çünkü verilen emeğin karşılığı alınmıyor. Devletten de yeterli destek gelmeyince çırak da yetişmiyor. Tozlu, zahmetli bir iş olduğu için yeni nesil ilgilenmiyor. Herkes temiz ve kolay iş peşinde.” şeklinde konuştu.

“Keçe sağlığa birebir ama kıymeti bilinmiyor”

Keçenin birçok açıdan faydalı olduğunu belirten Arpacık “Keçe insan sağlığı için çok faydalı. Doktorlar dahi bel ve fıtık ağrısı çekenlere keçe üzerinde yatmalarını tavsiye ediyor. Keçe üzerinde uyuyan dinç uyanır. Sabah daha zinde kalkarsınız. Bunu deneyen, faydasını görüp tekrar geliyor. Halı birkaç yılda bozulur ama keçe bir ömür dayanır. Yıpranmaz, tamiri de mümkün değildir çünkü tek parça yapılır. Şu an metresi 150 TL ama uzun ömürlüdür.” ifadelerini kullandı.

“Yeni nesil bilmiyor, halk eğitim merkezleri sahip çıkmalı”

Yeni neslin bu mesleklerle ilgilenmemesi üzerine tek usta kendisi kaldığını ifade eden Arpacık “Bu işi öğrenen, devam ettiren kimse kalmadı. Gençler bilmiyor bile. Halk eğitim merkezleri bu işe sahip çıkarsa yeni ustalar yetişir. Kültürümüzü yaşatmak için bu şart. Ben sesimi duyurmaya çalıştım ama kimse ilgilenmedi. Bu bizim değerimiz ama sahip çıkılmıyor. Siverek’te bu işi yapan sadece ben varım. Bildiğim kadarıyla Şanlıurfa genelinde de bir kişi kaldı. Bu işi yaşatmak için elimden geleni yapıyorum ama tek başına nereye kadar? Destek olmazsa bu meslek tamamen tarihe karışacak.” dedi.

Asırlık keçecilik mesleği, Siverek’in sessiz sokaklarında son nefesini vermeye hazırlanıyor. Serhat Arpacık gibi ustaların çabası, tek başına bu kültürü yaşatmaya yetmeyebilir. Bu nedenle yetkililerin, kurumların ve halkın sahip çıkması, bu kadim mesleği yaşatmak adına hayati önem taşıyor.

İLKHA