diorex
sampiyon

Divanü Lugati't Türk - Kaşgarlı Mahmud Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Divanü Lugati't Türk kimin eseri? Divanü Lugati't Türk kitabının yazarı kimdir? Divanü Lugati't Türk konusu ve anafikri nedir? Divanü Lugati't Türk kitabı ne anlatıyor? Divanü Lugati't Türk PDF indirme linki var mı? Divanü Lugati't Türk kitabının yazarı Kaşgarlı Mahmud kimdir? İşte Divanü Lugati't Türk kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

  • 11.09.2022 23:00
Divanü Lugati't Türk - Kaşgarlı Mahmud Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Kitap Künyesi

Yazar: Kaşgarlı Mahmud

Çevirmen: Suat Batur

Yayın Evi: İnkılap Yayınları

İSBN: 9789751027757

Sayfa Sayısı: 208

Divanü Lugati't Türk Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Kaşgarlı Mahmud, büyük yapıtı Divânü Lûgâti't Türk'le Türk diline olduğu kadar Türk kültürüne, Türk tarihine, Türk sanatına ve Türklerin yaşamı algılayışına ilişkin de değerli bir belge bırakmıştır.

Kaşgarlı Mahmud, Divânü Lûgâti't-Türk'ü başta Araplar olmak üzere yabancılara Türkçeyi öğretmek amacıyla yazmıştır. Türk dilinin ilk sözlüğü sayılan Divânü Lûgâti't-Türk, çeşitli Türk boylarından derlenmiş bir ağızlar sözlüğü niteliğini taşımaktadır. Bununla birlikte yapıt, yalnızca bir sözlük olmayıp Türkçenin XI. yüzyıldaki dil özelliklerini belirten, ses ve yapı bilgisine ışık tutan bir dilbilgisi kitabı; kişi, boy ve yer adları kaynağı; Türk tarihine, coğrafyasına, mitolojisine, folklor ve halk edebiyatına ilişkin zengin bilgiler içeren, aynı zamanda döneminin tıp bilgileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi veren ansiklopedik bir yapıt niteliğindedir.

Divânü Lûgâti't-Türk bizim için yalnız dil tarihi bakımından değil; ayrıca, Türk tarihi, coğrafyası, edebiyatı, mitolojisi, folkloru, etnografyası, uygarlığı bakımından da çok değerli bir kaynaktır.

-Arka Kapak-

Divanü Lugati't Türk Alıntıları - Sözleri

  • (tüşük) tüşük kişi tembel ve seviyesiz kimse.
  • "Tat" Türk dilini bilmeyen Fars. Türkçeyi bilmeyen herkese de "sumlım" adı verilir.
  • tepük kurşundan yapılan, iğ başı şeklinde bir şey. Üstüne keçi kılı vb. sarılır; çocuklar ayaklarıyla vurarak onunla oynarlar.
  • ine.gü göbek çukurunun iç kısmında, kulunca benzer bir hastalığın adı.
  • kök bürkürdi gökyüzü, yağmur yağdırdı.
  • Atasözü: Kim göğe tükürse yüzüne düşer. Kendisinden büyük mertebedeki kişiyle uğraşan veya ona düşmanlık güden için söylenir.
  • Atasözü: Rüşvet cehennemin kapısını bile açar.
  • ilenç düşüncesinin yanlışlığı ortaya çıkan nasihatçıyı kınamak.
  • igdük süt ve yoğurttan yapılan ve yenilen, peynire benzer bir şey.

Divanü Lugati't Türk İncelemesi - Şahsi Yorumlar

Divanü Lugati't Türk yalnızca Araplara Türkçe'yi öğretmek amacıyla yazılmamıştır. Kaşgarlı Mahmud'un asıl derdi eserin girişinde gayet açık bir şekilde dile getirilmiştir. O, güneşin doğduğu burçlardan battığı topraklara kadar İslam dünyasını hakimiyet altına alan Türklerin İslam adı altında Fars ve Arap kültürü karşısında kendi kültür ve dillerini yitirmekte olduklarının farkındadır. Devletin sahibi Türkler iken bürokrasi Fars ve Arapların elindedir ve bürokrasinin dili ve kültürü Türkler'i esir etmektedir. Oysa Kaşgarlı, hakim olan Türklerin kültürlerinin de devlete hakim olması gerektiğini düşünür. O, bir dilin millet için öneminin farkında olup bunun devletler nezdinde yitirilmekte olduğunun derdine yanmaktadır. Kaşgarlı Mahmud'un eseri, Türk dili ve kültürüne karşı baskınlığı kazanan Farsça ve din adı ile Türk kültürüne sızan yabancı kültürlere karşı bir karşı koyuş ve manifestodur. Bürokrasi Türkçe düşünüp Türkçe yazmadıktan sonra devletin ve toplumun kültürünü yitireceğinin, devlet ile toplumun birbirinden ayrı düşeceğinin bilincinde yazılmış olan bu eşsiz sözlük, Türk'ün dil ve kültürüne her alanda sahip çıkması gerektiğine neredeyse bin yıl önceden haykıran bir hazinedir. (Emirhan)

Türkçemizin ansiklopedisi “Divanu Lügati’t Türk”: Tam 949 yıl önce bugün, 25 Ocak 1072’de Türkçemizin değerli ansiklopedisi Divanu Lügati’t Türk (DLT) Kâşgarlı Mahmud tarafından yazılmıştır. Kâşgarlı Mahmud’un tam adı Mahmut bin Hüseyin bin Muhammet'tir. Yazar babasından bahsederken onun Barsganlı olduğunu belirtir. Barsgan bugün Kırgızistan sınırları içinde kalan Isık Göl yakınındadır. Kâşgarlı Arapça, Farsça ve Rumca öğrenmiştir. Medreselerde hocalık yapmıştır. Kâşgarlı, Türk halklarının dillerini, tarihlerini, destan ve efsanelerini, mesel ve hikmetlerini öğrenmiştir. Eserini halifeye sunmuştur. Kâşgarlı eserini halifeye sununca 89 yaşında Bağdat'tan ayrılıp memleketine dönmüş, rivayete göre Opal köyüne yerleşerek burada kendi adını alan Mahmudiye medresesinde 8 yıl ders vermiş ve 97 yaşında ölmüştür. Naaşı Opal köyündedir. Sandukasında doğumu 1008, ölümü 1105 senesi olarak yazılmıştır. DLT, 1072 senesinde yazılmaya başlanmış ve 4 kez baştan sona kontrol edilmiş, 10 Şubat 1074'te tamamlanmıştır. Elimizdeki tek nüsha, müstensih nüshası olup 1 Ağustos 1266’da Şam'da istinsah edilmiştir. DLT, 1914 senesinde Ali Emiri tarafından bulunmuş ve ölümünden sonra Ali Emiri'nin tüm eserleriyle beraber Millet Kütüphanesine bağışlanmıştır. Şu an eserin tek nüshası İstanbul'da Millet Kütüphanesindedir. Eserde 8000'in üzerinde madde başı kelime vardır. 290 tane atasözü, 764 mısra tutan 91 adet şiir vardır. İlk Türk haritası da bu eserdedir. Kâşgarlı, 22 Oğuz boyu ve bunların damgasını da eserinde yazmıştır. yazar/i9568 (Funda Usta)

Divanü Lugati't Türk PDF indirme linki var mı?

Kaşgarlı Mahmud - Divanü Lugati't Türk kitabı için internette en çok yapılan aramalardan birisi de Divanü Lugati't Türk PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan çoğu kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF'leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Kaşgarlı Mahmud Kimdir?

Kaşgarlı Mahmud (1008 - 1105) Türkî dillerle ilgili çalışmalarıyla tanınmış 11. yüzyıl leksikograflarındandır (Sözlükbilimci). Tam adı "Mahmud bin Hüseyin bin Muhammed"dir. Kaşgar'ın 45 km güney batısındaki Opal kasabasında dünyaya geldi. Bazı kaynaklara göre ise Isık Göl yakınındaki Bars Kul'da doğmuştur.

Kaşgarlı Mahmud Kitapları - Eserleri

  • Divanü Lugati't Türk
  • Divanü Lugat-it Türk
  • Divanü Lugat-it Türk
  • Divanu Lugati't-Türk

Kaşgarlı Mahmud Alıntıları - Sözleri

  • tepük kurşundan yapılan, iğ başı şeklinde bir şey. Üstüne keçi kılı vb. sarılır; çocuklar ayaklarıyla vurarak onunla oynarlar. (Divanü Lugati't Türk)
  • Allah onlara Türk adını verdi ve yeryüzüne hakim kıldı. (Divanü Lugat-it Türk)
  • Kadınları sevmeyi öğrenin! (Divanü Lugat-it Türk)
  • ine.gü göbek çukurunun iç kısmında, kulunca benzer bir hastalığın adı. (Divanü Lugati't Türk)
  • Yüce Tanrı, devlet güneşini Türk burçlarında doğdurdu. Onların ülkeleri etrafında döndürdü göklerin çemberini; ve onlara ad verdi Türk diye; ülkelerin idaresini verdi mülk diye; zamanın hakanları yaptı onları; ellerine verildi günümüzdeki insanların yuları; onları görevlendirdi halk üzre; onları kuvvetlendirdi hak üzre; aziz kıldı onlara yanaşanları ve idareleri altında çalışanları; onlar (Türkler) sayesinde muratlarına erdiler ve ayak takımının şerrinden esen oldular. Aklı olan herkes onlara katılmalı ve onların oklarından korunmalı. (Divanü Lugat-it Türk)
  • (tüşük) tüşük kişi tembel ve seviyesiz kimse. (Divanü Lugati't Türk)
  • "Buhârâ'nın sözüne güvenilir bir aliminden ve ayrıca Nişaburlu bir âlimden duydum. Her ikisi de kendilerine ait rivayet zincciri ile şunu naklediyorlardı: Allah Resulû (s.a.v.); kıyamet alametlerini, ahir zaman karışıklıklarını ve Oğuz Türklerinin ortaya çıkacağını söylediği sırada "Türk dilini öğreniniz; çünkü onların uzun sürecek egemenlikleri vardır." buyurdu. Bu hadis doğru ise -ki sorumluluğu rivayet edenlere aittir- Türk dilini öğrenmek çok gerekli bir iş olur; yok doğru değilse o zaman da akıl bunu gerektirir." (Divanu Lugati't-Türk)
  • "And içerek söylüyorum, ben Buhara'nın sözüne güvenilir imamlarından birinden ve başkaca Nişaburlu bir imamdan işittim. İkisi de senetleriyle bildiriyorlar ki, yalvacımız, (peygamberimiz) kıyamet alâmetlerini, âhir zaman karışklıklarını ve Oğuz Türklerinin ortaya çıkacaklarını söylediği sırada, 'Türk dilini öğreniniz, çünkü onlar için uzun sürecek bir saltanat vardır' buyurmuştur. Bu söz doğru ise (yani hadis ise), Türk dilini öğrenmek gerekli bir iş olur; yok, bu söz doğru değilse, akıl da bunu buyurur." (Divanü Lugat-it Türk)
  • ...bu suretle her türlü arzuya nail olabilmek için Türkçe öğrenmek gerekir.. (Divanü Lugat-it Türk)
  • ilenç düşüncesinin yanlışlığı ortaya çıkan nasihatçıyı kınamak. (Divanü Lugati't Türk)
  • Mala tamah etmek yüzünden adamların ahlakı bozuldu Bir zenginlik gördüklerinde,leşe üşüşen akbabalar gibi ona saldırıyorlar (Divanü Lugat-it Türk)
  • Atasözü: Kim göğe tükürse yüzüne düşer. Kendisinden büyük mertebedeki kişiyle uğraşan veya ona düşmanlık güden için söylenir. (Divanü Lugati't Türk)
  • "Allah'ın, devlet güneşini Türk burçlarından doğurmuş olduğunu ve Türklerin ülkesi üzerinde göklerin bütün dairelerini döndürmüş olduğunu gördüm. Allah onlara Türk adını verdi. Ve yeryüzüne hâkim kıldı. Cihan imparatorları Türk ırkından çıktı. Dünya milletlerinin yuları Türklerin eline verildi. Türkler Allah tarafından bütün kavimlere üstün kılındı. Hak’tan ayrılmayan Türkler, Allah tarafından hak üzerine kuvvetlendirildi. Türkler ile birlikte olan kavimler aziz oldu. Böyle kavimler, Türkler tarafından her arzularına eriştirildi. Türkler, himayelerine aldıkları milletleri, kötülerin şerrinden korudular." (Divanü Lugat-it Türk)
  • Kaşgarlı Mahmud’un sözlüğünde “Kuruk kaşuk agızka yaramas, kurug söz kulakka yakışmas.” “Kuru kaşık ağza yaraşmaz, kuru söz kulağa yakışmaz.” şeklinde bir söz yer almaktadır. (Divanü Lugat-it Türk)
  • Atasözü: Rüşvet cehennemin kapısını bile açar. (Divanü Lugati't Türk)
  • "Tat" Türk dilini bilmeyen Fars. Türkçeyi bilmeyen herkese de "sumlım" adı verilir. (Divanü Lugati't Türk)
  • kök bürkürdi gökyüzü, yağmur yağdırdı. (Divanü Lugati't Türk)
  • igdük süt ve yoğurttan yapılan ve yenilen, peynire benzer bir şey. (Divanü Lugati't Türk)
  • Tanrı yeryüzündeki erki Türklere vermiştir; bunların dilini öğrenmekte yarar vardır. Bu kitabı Araplara Türkçe öğretmek için yazdım, buyurun. (Divanü Lugat-it Türk)
  • Türkler kökende yirmi boydur. Tümünün soyu, Tanrı'nın selamı üzerine olsun Nuh oğlu Yafes oğlu Türk'e dayanır. (Divanü Lugat-it Türk)

Yorum Yaz