Felsefe - Din İlişkileri - İbn Rüşd Kitap özeti, konusu ve incelemesi
Felsefe - Din İlişkileri kimin eseri? Felsefe - Din İlişkileri kitabının yazarı kimdir? Felsefe - Din İlişkileri konusu ve anafikri nedir? Felsefe - Din İlişkileri kitabı ne anlatıyor? Felsefe - Din İlişkileri PDF indirme linki var mı? Felsefe - Din İlişkileri kitabının yazarı İbn Rüşd kimdir? İşte Felsefe - Din İlişkileri kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

Kitap Künyesi
Yazar: İbn Rüşd
Çevirmen: Süleyman Uludağ
Yayın Evi: Dergah Yayınları
İSBN: 9789759952952
Sayfa Sayısı: 266
Felsefe - Din İlişkileri Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti
İbn Rüşd'ün yapmak istediği bir bakıma felsefeye İslam dünyasında yeni bir itibar kazandırmak olmuştur. Tercümesi sunulan iki risalede de görüleceği gibi İbn Rüşd, felsefeyle dinin barışık olduğunu, çünkü ikisinin de hakka ve hakikata işaret ettiklerini vurgulamaktadır. Buna paralel olarak şeriatın insanlara hitap ediş tarzının ve insanların şeriatın verdiği bilgileri algılama şekillerinin değişik oldukları konusu üzerinde durarak bazı bilgi alanlarına ve bu arada felsefi meselelere bir ayrıcalık tanımaktadır. İbn Rüşd'ün bilgi ve anlayış sevilerini tenkit ettiği, hatta küçümsediği kelamcıların, özellikle Eşarilerin ve bu arada Gazali'nin fikirleri de elinizdeki kitapta sözkonusu edilmektedir
Felsefe - Din İlişkileri Alıntıları - Sözleri
- Doğu insanı inançlıdır, kalbe ve kalbin mahsulü olan her şeye bayılır, bütünü ile kendini verir, varlığını teslim eder. Gönül deyince, kendinden geçer.
- Demek istiyorum ki: Hikmet dinin arkadaşı ve süt kardeşidir. Ona mensup olanlardan gelen eziyyet ise eziyyetlerrin en şiddetlisidir
- Hatta o; "Yemenli'ye rastlarsam birgün Yemenliyim. Maad'lıya rastlarsam da Adnan'a mensubum." (mısraında) denildiği gibidir.
- ... Çünkü bir seyin ticaretini yapan onu satar, sattığı ise artık kendinin değildir. Kim din tüccarlığı yaparsa onun dini yoktur. Kindi
- ''Nerde olursak olalım ilim ana yurdumuzdur, cehalet yabancı bir yer.''
- Kitaplarında mezhepler den herhangi birisini benimsemiş olması nedeniyle "bilakis o,eş'ariler ile Eş'ari, sufiler ile sufi, felsefecilerle filozoftur" der.
- Devlet idaresini halkın çıkarına göre değil, kendi menfaatına göre ayarlama zulümdür.
- Dosttan gelen eza, düşmandan gelen eza ve cefadan daha acıdır.
- Allâh'a iman konusunda akli delillere başvurmaktan ve dayanmaktan kaçınmak İslâm'ın ruhuna aykırıdır.
- ... Şayet bu rivayet doğru ise siyaset, İbn Nedim'in de ifade etmiş olduğu gibi İslam'da bir dilden başka bir dile ilimlerin ilk aktarımının arkasındaki sebeptir.
Felsefe - Din İlişkileri İncelemesi - Şahsi Yorumlar
Batı tefekkürünün vardığı hakikat şudur ki, dinler olmasaydı, bugün insanlık bir tekerleği bile keşfedemiyecekti. Din tarihi okuyanlar yakından bilir, filân marifet filân Peygambere, terzilik İdris Peygambere, gemicilik Nuh Peygambere ait v.s... Fakat bunlar üstünkörü hükümlerdir. Peygamberler insanda mücerredin zarını delmişlerdir, mücerret tefekkürü getirmişlerdir. Ve ondan sonra bu tefekkür kendisine bütün dünyayı çekeceği zemini bulmuştur. Onun için mücerret fikir nefhası olan din, insanda kafayı ve ruhu da tesis eden müessisedir. Bu bakımdan semavî dinlerin kendi ile keşif içlerinde ve İslâma göre muhasebeye ihtiyaçları yoktur. Çünkü din yalnız İslâmdır. Eski bir konferansımda da söylediğim gibi, Peygamberler bir bayrak yarışçısı olarak yola çıkmışlardır. Her Peygamber bellibaşlı zaman ve mekânın Peygamberi... Bayrağı öbürüne teslim ederek, öbürü daha öbürüne teslim ederek aslî sahibine kadar gelmiştir. Ve nihayet bayrak topyekûn zaman ve mekânın Peygamberinde karar kılmıştır. Hepsinin ismi İslâm ve hepsinin toplandığı yer, bütün mânasıyla gerçek İslâm... Bu bakımdan dinlerin kendi aralarında birbirlerine ve İslâma göre nispete ihtiyaçları yok... İslâmiyetten evvelki dünyada ideolojik davranış ve araştırma, Çin, Hint, Yunan ve Roma âlemlerinde başlıyor. Topyekûn putperestlik, yolunu kaybetmiş insanlığın cemad parçalarına sarılması olduğu için, basit bir his buruşmasından ibaret olan putperestlikte hiçbir ideolojik haysiyet görmüyoruz... yazar/necip-fazil-kisakurek / İSLÂM VE ÖBÜRLERİ (zaimoğlu mehmet)
Dinin karşısına felsefeyi koyup aşağılayanlara ciddi bir cevap verdiği eserinde, İbn Rüşd; felsefenin işini şöyle izah etmiştir; "varlıkları tetkik etmek ve varlıkların Allah'a nasıl delalet ettiklerini araştırmak." Pek çok madde sayılabilir ancak itibar kavramıyla ortaya koyduğu izahat benim açımdan ufuk açıcı bir mahiyettedir. Şerî kıyas şeriattır ve farzdır. Felsefeye de aklî kıyas demiş ve itibar kavramı nazarında ikisini beraber kullanmanın farz olduğuna deliller getirmiştir. Şeriat ve felsefe birbirini tamamlayan iki kıyas türüdür ve ikisini beraber kullanmak içimizdeki ve dışımızdaki ahengi yakalayıp, kâmil insan olma sürecimiz için gereklidir. Felsefeyi meşru bir zemine oturttuktan sonra diğer düşüncelerini de izah etmiştir. İbn Rüşd bu eserinde felsefenin savunmasını tüm zamanlar için yapmıştır. (Hiçliksiz)
İnsanların bir konu üzerine konuşup, tartışıp, en doğruyu bulmak için biraraya gelip kavga etmeden ayrılmadığı günümüzde, böyle bir kitabı okumak çok etkileyici oldu. İbn Rüşd, ele aldığı konuyu; diğer tüm şeriatler ve islam içindeki tüm farklı görüşlerdeki hallerini yazıp, onları yorumlayıp, sonra da kendi görüşünü aktarmış. Yetinmemiş, sunduğu görüşe gelebilecek muhtemel bir iddiayı soru şeklinde kendine sormuş, sonra onu tekrar cevaplamış. Yeri geldiğinde o konudaki en isabetli fikrin diğer konularda ihtilaf içinde olduğu kişede olduğunu açık yüreklilikle söylemiş. Tüm bunları yaparken kendine değişmez kaynak olarak seçtiği bilim ve Kuran’dan deliller getirmiş. İki eserinin derlemesi olan bu kitap haliyle, yapılmış çeviri ve sadeleştirmeye rağmen eski dilden ifadeler içeriyor. İslam terminolojisine aşına olanlar çok zorlanmayacaklardır. Aşina olmayanlar için çok iyi bir altyazı desteğine sahip olduğunu söyleyebilirim. (Gül Yıldız)
Felsefe - Din İlişkileri PDF indirme linki var mı?
İbn Rüşd - Felsefe - Din İlişkileri kitabı için internette en çok yapılan aramalardan birisi de Felsefe - Din İlişkileri PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan çoğu kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF'leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.
Kitabın Yazarı İbn Rüşd Kimdir?
İbn-i Rüşd ( Arapça: ابن رشد; Künyesi Ebū 'l-Velīd Muḥammed ibn Aḥmed ibn Muḥammed ibn Rüşd ابوالوليد محمد بن احمد بن محمد بن رشد; Latince: Averroes, d. 14 Nisan 1126 - ö. 10 Aralık 1198), Endülüslü-Arap felsefeci, hekim, fıkıhcı, matematikçi ve tıpçı. Kurtuba'da doğdu ve Marakeş, Fas'ta öldü. İbn-i Rüşd'e göre biricik filozof Aristo'ydu. İbn-i Rüşd en çok Aristo'nun eserlerinden yaptığı, bugün Batı'da pek çoğu unutulmuş, tercüme ve şerhleriyle ünlüdür. 1150'den önce Avrupa'da Aristo'nun eserlerinin birkaç tercümesinden başkası yoktu ve bunlar da din adamlarınca rağbet görüp, incelenmiyorlardı. Batı'da Aristo'nun mirasının yeniden keşfedilmesi, İbn-i Rüşd'ün eserlerinin 12. yüzyıl başlarında Latince'ye tercümesiyle başlamıştır. İbn Rüşd'ün Aristo üzerine çalışmaları otuz yıllık bir dönemi kapsar ve bu dönem içinde, erişemediği "Politika" dışında bütün eserlerine şerhler yazmıştır. Eserlerinin İbranice tercümeleri de, İbrani Felsefesi üzerinde kalıcı bir etki bırakmıştır. İbn Rüşd'ün düşünceleri, Hıristiyan skolastik gelenekten, Aristo'nun mantık çalışmalarına değer veren [Brabant'lı Siger], Thomas Aquinas ve bilhassa Paris Üniversitesi'ndeki diğerleri tarafından özümsenmiştir. Thomas Aquinas gibi meşhur skolastik filozoflar, ona ismi yerine "Şârih" (Yorumcu) ve Aristo'ya da "Filozof" diyerek yüksek derecede önem veriyorlardı. İslam dünyasında bir okul bırakmamış ve ölümü Endülüs'teki serbest düşünce hayatının sonunu işaret etmiştir. Orta Çağ'ın Avrupalı skolastiklerinin kendisine gösterdikleri saygıdan ötürü, Dante İbn Rüşd'ü İlahi Komedya'da diğer büyük pagan filozoflarla beraber, "iltifatın üne borçlu olunduğu" Limbo'da öne sürmüştür.
İbn Rüşd Kitapları - Eserleri
- Felsefe - Din İlişkileri
- Din - Felsefe Tartışması
- Tutarsızlığın Tutarsızlığı
- Faslu’l-Makal Felsefe ve Din Uyumu
- Siyasete Dair Temel Bilgiler
- Psikoloji Şerhi
- Din-Felsefe Tartışması
- Aristoteles Metafizik Büyük Şerhi 1
- Telhisu Kitabi'l-Makulat
- Aristoteles Metafizik Büyük Şerhi 2
- Bidayetü'l Müctehid ve Nihayetü'l Muktesid
- İlim Üzerine
- Poetika (Şiir) Orta Şerhi
- Metafizik Şerhi
- Hayat Üzerine
- Aristoteles Metafizik Büyük Şerhi 3
- Akıl Üzerine
- İkinci Analitiklerin Orta Şerhi
İbn Rüşd Alıntıları - Sözleri
- Küçük bir inanç çatışmasında sünni inanca bağlı ulema ağır basar. Çünkü ulema için yalnız inanç vardır, insan, bu dünya ve düşünce yoktur. Kendisi gibi inanmayanlara karşı düşmanlık oklarının fırlatılması vardır. (Din - Felsefe Tartışması)
- Demek istiyorum ki: Hikmet dinin arkadaşı ve süt kardeşidir. Ona mensup olanlardan gelen eziyyet ise eziyyetlerrin en şiddetlisidir (Felsefe - Din İlişkileri)
- Eğer ruh, bedenle birlikte varsa ve bedenle birlikte ölecekse, o zaman ölüm sonrası bir yeniden dirilmeye, ikinci bir -sonsuz- yaşama inanmanın ne anlamı kalır? Ya da evrenin bir başlangıcı varsa, bir sonu da olabilir gibi bir tartışma da, dinsel inançların önemini ortadan kaldırabilir. Oysa tüm sultanların kendi toplumları üzerindeki egemenlikleri, Tanri'nin insanlar üzerindeki egemenliği ile özdeşleştirilmiştir. Birinden kopma, diğerinin de sonunu getirebilir. Bu açıdan dinin ideolojik önemi büyüktür. (Din-Felsefe Tartışması)
- Aristoteles dedi ki; bu tartışmanın yeri burası olmadığına göre, (nefsin hareketli ve hareketsiz olup olmadığını tartışıyorlar) bunu bırakıp asıl konumuza dönelim. Bu sözün ve nefs hakkında yapılan diğer pek çok tartışmaların birtakım çirkin ve kabul edilmesi zor sonuçları bulunmaktadır. Onların hepsi nefsin bedenle birlikte olduğunu ve beden de bulunduğunu söylemesine rağmen hiç birisi niçin nefsin bedenle birlikte ve bağlantılı olduğunu açıklayamamaktadır. Yine hiç kimse bu cismin hangi cisim olduğunu da açıklamamaktadır. Halbuki nefs hakkındaki bir araştırmada bu soruların cevaplanması zorunludur. Görünen odur ki nefs ve beden, kendilerini nispet edilen fiiller hususunda ortaktırlar. Yine açıktır ki fiillerini tek bir fiil kılacak bir ilişki bulunmadıkça, iki ortaktan tek bir fiil oluşmaz. Mesela, birisinin fail diğerinin münfail (edilgin), birinin hareket ettiren (muharrik), diğerinin hareket eden (müteharrik) olması gibi. Bu durumlarda onlardan tek bir hareket çıkmaktadır ve bu da nefs ve bedenle beraber gerçekleşen ortak bir harekettir. Bunun nedeni şudur; rastgele herhangi bir şey rastgele herhangi bir şeyde fiilini icra etmektedir. Yine rastgele herhangi bir şey yine rastgele herhangi bir şeyden etkilenmemektedir. Ve rastgele herhangi bir şey rastgele herhangi bir şeyle birlikte bulunmamaktadır. Özetle, nefs hakkında bütün söylenenler, nefs ile ilgili meseleler ve nefsin ne olduğu konusundadır. Kimse nefsi kabul eden cismin tabiatından ve o cismin hangi cisim olduğundan bahsetmemektedir. Sanki rastgele bir cismin yine rastgele bir nefsi kabul etmesi mümkünmüş ve de bu şekilde nefs bir bedenden çıkıp diğerine girebilirmiş gibi. Pythagoras’ın bir hikayede, mitolojide siyaset gereği söylediği mecazi bir söz, diğer bir grup tarafından gerçek anlam olarak kabul edilmektedir. Böylelikle onlar tenasüh olarak bilinen, nefslerin bir bedenden (cisim) diğerine geçmesi görüşünü kabul ettiler. Aristotales dediki: bu yanlış bir görüştür. Zira biz her nefsin kendisini özgü bir bedene sahip olduğunu görüyoruz nefsin bedenle olan ilişkisi sanatın aletlerle olan ilişkisi gibidir. İnsan nefsinin eşek bedenine hulul edebileceğini söyleyen kimse marangozluk mesleğini flüte hulul (yer etmek)edebileceğini söyleyen kimse gibidir. (Psikoloji Şerhi)
- Aristoteles dedi ki; İnsan elementlerde varolan gaye ve yetkinlik (kemal) gibi şeyler hakkında şüpheye düşebilir. Zira elementler heyula konumundadır ve onlarda varolan şeyde surettir. Elementlerin kabul ettiği bu şeyin suretin durumundan anlaşıldığına göre, bu suretle kendisini kabul eden elementlerden daha değerli ve derece bakımından da daha üstündür. Durum bu şekilde olunca ve eğer nefs bu elementlerden oluşmuş ise, yukarıda açıklanan bu parçanın nefesten daha değerli, daha üstün ve yönetmeye daha layık olması gerekir.. Fakat şurası da bilinmektedir ki, nefsten ve özellikle de akıldan daha değerli ve yönetmeye ondan daha layık bir şey yoktur. Üstelik elimizde nefsin önüne geçirebileceğimiz başka bir şey değil bulunmamaktadır. Bu durumda nefsin tabiat itibari ile kendisinden dolayı varolan şeylerden yani elementlerden daha önce bulunması zorunlu olmaktadır. Özetle elementlerin zaman itibari ile daha önce olması fakat elementlerde suret makamında bulunan şeyin tabiat itibarıyla varoluşta daha önce olması gerekmektedir. (Psikoloji Şerhi)
- şairler büyük yalancılardır.. (Aristoteles Metafizik Büyük Şerhi 2)
- Başlangıca ve sona sahip sınırlı bir bütün olmakla nitelendirilen her şey, ya nefsin dışında, hem başlangıcı hem de sonu bulunduğundan, ya da nefsin dışında olmayıp, nefsde bu durumda bulunduğundan, bu biçimde nitelenmiştir. (Tutarsızlığın Tutarsızlığı)
- Sendedir husumet, hasım da sensin hakem de (Poetika (Şiir) Orta Şerhi)
- İnsan doğal varlıklardan biri olduğuna göre, onun, zorunlu olarak, uğruna yaratılmış olduğu bir amacının bulunması gerekir. Çünkü, doğa biliminden açıkça anlaşılmaktadır ki, her doğal varlığın bir yaratılış amacı bulunduğu gibi, yaratılanların en üstünü olan insanın bir yaratılış amacının bulunması haydi haydi zorunlu olmalıdır. (Siyasete Dair Temel Bilgiler)
- Zira çizgiyi tasavvurumuz ancak onu sonlu kabul etmemizle mümkündür ve ondan sonluyu tasavvurumuzu sonsuz kere tekrarımız sonsuz olanın tasavvur edilmesini gerektirmez. Bu nedenle sonsuz bir çizgiyi vehmeden onu asla tasavvur edemez. İşte bu duruma; "Bu nedenle kim vehminde sonsuz bir çizgi kurarsa bölümlerini kuşatamaz" sözüyle işaret etmiştir. Yani onu tasavvur etmesi mümkün değildir. (Aristoteles Metafizik Büyük Şerhi 2)
- Doğu insanı inançlıdır, kalbe ve kalbin mahsulü olan her şeye bayılır, bütünü ile kendini verir, varlığını teslim eder. Gönül deyince, kendinden geçer. (Felsefe - Din İlişkileri)
- İnsanın teşbihten doğal olarak mutlu olması ve sevinç duymasının delili duyumsamaktan haz almadığımız şeylerin taklidinden mutlu olup haz almamızdır. (Poetika (Şiir) Orta Şerhi)
- İnsanlarla, onların anladıkları şekilde konuşun! (Faslu’l-Makal Felsefe ve Din Uyumu)
- Hangi dinde olursa olsun, görünmez dünya inancı, görünür dünyadan kaçışın, görünür dünyaya bir seçenek sunmanın sonucudur. Tipik bir yanılsamadır bu. (Din - Felsefe Tartışması)
- Gerçeklik gerçekliğin tersini söylemez (...) (Din - Felsefe Tartışması)
- Herhangi bir sanat eserine bakan kimse, bu eserin yapılmasındaki hikmeti ve amacı açıkça anlamıyorsa, onun hikmetini açıkça kavrayamaz. (Tutarsızlığın Tutarsızlığı)
- Nefste meydana gelen hareket aklın idrakini rahatsız etmekte ve karıştırmaktadır.Bundan dolayı çocukların ve şehvetlerine düşkün insanların akılları zayıftır. (Psikoloji Şerhi)
- Dindeki Doğrulama Yöntemi Esasen Retoriktir [49] Konumuzun dışına çıktık; (asıl) meseleye dönüp deriz ki, dinin amacı gerçek bilgiyi ve gerçek ameli öğretmek olduğuna göre, sözün (kelâm) (yani mantığın) bilgisine sahip olanların açıkladığı üzere öğretim kavram oluşturma (tasavvur) ve doğrulama (tasdik) şeklinde iki gruba ayrılırken, insanlar için üç tür doğrulama yöntemi vardır: (a) kanita dayalı, [b] diyalektiğe dayalı, (c) retoriğe dayalı Kavram oluşturmanın ise iki yöntemi vardır: (al bir şeyin bizatihi kendisine (dair kavram oluşturma) veya [b] onun temsiline (misal (dair kavram oluşturma]. İnsanların hepsi tabiatları itibariyle kanıtlamaları kabul edebilecek yapıda değildir ve bırakın kanıtlamaya dayalı görüşleri, diyalektiğe dayalı olanları bile anlayabilecek özellik (insanların çoğunda) yoktur. Zira kanıtlamaya dayalı görüşleri öğrenmek zor bir iştir ve bunları öğrenebilecek kimselerin uzun zamana ihtiyacı vardır. Hâlbuki dinin amacı, gerçeği] herkese öğretmektir. O halde dinin doğrulama ve kavram oluşturma yöntemlerinin tümünü kapsaması gerekmektedir. [50] Doğrulama yöntemlerinden bir kısmı insanların çoğu için geçerlidir; yani kendileriyle doğrulamanın gerçekleştiği retorik ve diyalektiğe dayalı yöntemleri kastediyorum ki, bunlardan retorik yöntemler diyalektiğe dayalı olanlardan daha kapsayıcıdır. Bir kısmı ise kanıtlamaya dayalı yöntemler olup daha az sayıda insana özgüdür. Dinin de öncelikli hedefi, seçkinlerin dikkatini çekmeyi göz ardı etmeden çoğunluğu oluşturan kitleyle ilgilenmek olduğu için dinde açıklama için kullanılan yöntemlerin çoğu, kavram oluşturma ve doğrulamanın gerçekleşmesi açısından çoğunluk için geçerli olan ortak yöntemlerdir. (Faslu’l-Makal Felsefe ve Din Uyumu)
- Dosttan gelen eza, düşmandan gelen eza ve cefadan daha acıdır. (Felsefe - Din İlişkileri)
- İki sonsuzdan birinin diğerinden daha sonsuz olması olanaksızdır. Bu söylediklerimiz iki tane sonsuzun gerçekten var olması halinde geçerlidir. Eğer iki sonsuz potansiyel olarak varsa o zaman bir orandan söz edilemez. (Tutarsızlığın Tutarsızlığı)