Phaidros - Platon Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Phaidros kimin eseri? Phaidros kitabının yazarı kimdir? Phaidros konusu ve anafikri nedir? Phaidros kitabı ne anlatıyor? Phaidros kitabının yazarı Platon kimdir? İşte Phaidros kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

Kitap Künyesi

Yazar: Platon

Çevirmen: Ari Çokona

Yayın Evi: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları

İSBN: 9786052958759

Sayfa Sayısı: 112

Phaidros Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

Platon (MÖ 428/9-348/7): Atina’nın aristokrat gençlerinin gramer, müzik ve beden eğitiminden oluşan temel eğitimini aldıktan sonra filozof Kratylos’un öğrencisi olmuş, onun sayesinde Sokrates öncesi filozofların eserlerini tanımıştır. Bununla birlikte Platon’u en çok etkileyen düşünür Sokrates’tir, ancak tarihin en meşhur öğretmen öğrenci ikilisinin nerede ve nasıl karşılaştığına dair bilgiler çelişkilidir. Eserlerindeki atıflardan tanıştıkları sırada hocasının altmış, kendisinin de yirmi yaşlarında olduğu anlaşılmaktadır. Siyasetle de ilgilenen Platon, Sokrates’in ölüme mahkûm edilişinin ardından bu uğraşından vazgeçip hocasının düşüncelerini geliştirmeye ve kendi felsefe sistemini kurmaya yönelmiştir. MÖ 387 yılında Batı dünyasının en uzun ömürlü eğitim kurumlarından Akademia’yı kuran Platon, felsefesini işlediği diyaloglardan Phaidros’ta aşk, güzellik ve retorik hakkındaki düşüncelerini dile getirmiştir.

Phaidros Alıntıları - Sözleri

• Sürekli hareket eden şeyler ölümsüz olduğu için her ruh ölümsüzdür.
• Derler ki adalet kurdun hakkını da savunmayı gerektirir.
• Kurtlar kuzuları nasıl severse Aşıklar da sevgililerini öyle sever.
• Ben öğrenmeye tutkunum.
• Aşkımın kölesi değil, kendimin efendisi olacağım.
• “Herhangi bir konu hakkında doğru düşünmek isteyenler için temel bir ilke vardır. Neyin üzerine düşüneceklerini iyi bilmelidirler, yoksa her zaman hata yaparlar. Ancak insanların çoğu her bir şeyin özünü bilmediklerinin farkında değildir.”
• ... hem de yemin edeceğim. Yemin ederim ki... Acaba hangi tanrı adına yemin etsem? Şuradaki çınar ağacı adına!
• “Artık belleklerini geliştirme ihtiyacı duymayacaklarından yazıyı kullanan insanların ruhlarına unutkanlık çökecek. Yazıya güvenecekleri için hatırlamaları gereken şeyleri kendi iç olanaklarıyla değil, yararlanacakları birtakım yabancı işaretler sayesinde hatırlayacaklar.”
• “Derler ki adalet kurdun hakkını da savunmayı gerektirir.”
• “Çünkü mahkemelerde hiçbir zaman kimse hakikatlerle ilgilenmez, herkes ikna edici olanlarla ilgilenir.”
• (...) âşığın ilgisinin iyi niyetten değil, doyurmak istediği bir açlıktan doğduğunu bilmelisin. Kurtlar kuzuları nasıl severse âşıklar da sevgililerini öyle sever.
• Kurtlar kuzuları nasıl severse âşıklar da sevgililerini öyle sever.
• Sen de güzelliğinin sefasını süreceklere değil, yaşın ilerlediğinde sahip olduklarını seninle paylaşacak olanlara, tutkularını tatmin ettiklerinde bunu böbürlenerek herkese anlatacaklara değil, başkalarının yanında utangaçlıkla sessiz kalacaklara, seninle sadece kısa bir süre ilgilenenlere değil, ömür boyu dostun kalacaklara, tutkuları söndüğünde kavga etmek için fırsat kollayacaklara değil, gençliğin geçtikten sonra sadakatlerini gösterecek olanlara kendini vermelisin.
• “Ayrıca bir yere doğru küçük adımlarla ilerlersen, büyük adımlarla ilerlediğinden daha az fark edilirsin.”

Phaidros İncelemesi - Şahsi Yorumlar

Size aşk, güzellik ve retorik konularıyla işlenmiş, günümüze ışık tutan satırlarla dolu bu kitaptan bahsetmek istiyorum. Platon, birçok kitabında olduğu gibi yine ana karakteri Sokrates’i, karşısına koyduğu başka bir karakterle konuşturarak diyalog kuruyor. Kitabın başlığı da Sokrates’in karşısındaki karakterin ismi olan Phaidros’tan geliyor. Aşk hakkındaki Lysias’ın söylevini Phaidros’un okumasıyla asıl konuşma başlıyor. Lysias’ın bu söylevine karşılık öncelikle aşktan yergi ile bahsetmeye başlayan Sokrates, bir noktadan sonra adeta ilk söylediklerine bir vazgeçiş-tövbe getirerek ilerleyen sayfalarda aşktan ve Eros’tan övgü ile bahsediyor. Bu noktada diyaloğun geçtiği ortamdan etkilenerek bir tür esrimeyle konuşuyor. Aşk kavramı, aşık olanlar ve olmayanların oluşturduğu ilişkiler, ruhun yapısı, ölüm ve ölümsüzlük asıl konu ile ilişkilendirilerek işleniyor. İrade, nefis konusu bir tür mit ışığında metaforlarla anlatılıyor. Sonraki bölümlerde Phaidros ve Sokrates retorik kavramından bahsetmeye başlıyor. Sokrates aşka karşı başta yaptığı övgü ve yergiyi bir potada eriterek diyalektiği de işin içine katarak yeni bir yorum ortaya koyuyor. Bundan önceki eserlerinde retorik sanatına karşı mesafeli duran hatta karşı olan Platon, bu eserinde onun gerekliliğini işaret ederek ve retorik sanatını kişileştirerek şöyle konuşturuyor: “Benim yardımım olmadan, hakikatin bilgisine sahip olanlar bile insanlari ikna etmede başarılı olamaz.” Keyifli okumalar diliyorum artideabooks (artideabooks)

Yine diyalog modunda geçen Sokratesle Platonun söylemlerine yer veren bir yapıt. Retorik ve felsefeyi karşılaştırarak delilik olarak adlandırılan aşk üzerine eğlenceli bir diyolog olmuş. İyi okumalar.. (Elif Elbir)

“Aşık olanlar tutkuları söndüğü zaman yaptıkları iyiliklerden pişman olurlar, oysa aşık olmayanlar pişman olmazlar. Onlar yaptıkları iyilikleri tutkularının zorlamasıyla değil, ihtiyaçlarına en iyi hizmet edecek şekilde güçleri yettiğince kendi iradeleriyle yaparlar.” (Mert KARA)

Kitabın Yazarı Platon Kimdir?

Antik/klasik Yunan Filozofu, Matematikçi, Felsefi Diyaloglar Yazarı ve Batı Dünyasındaki İlk Yüksek Öğretim Kurumu Olan Atina Akademisinin Kurucusu

Eski Yunan filozofu (Atina İ.Ö. 428-ay.y.İ.Ö. 348/347). Soylu bir ailenin oğlu olan Eflatun (ya da Platon), parlak bir Öğrenim görerek, sanatın her dalında kendini gösterdi (çok genç yaşta şiirler, trajediler yazdı); Kratilos'tan bilim dersleri aldı. Sokrates'le tanışınca (İ.Ö. 407) felsefeye yönelip, gerek beden, gerek kafa yapısı bakımından siyasete yatkın olmadığından, o karışık yıllarda siyasetten uzak kaldı. Demokrasiyi küçümserken, Otuzlar Meclisi'yle iktidara gelen dostlarının yönetimini daha da beter buldu. Sokrates'in Ölümünden sonra Megara'da Eukleides'in yanına çekildi; sonra yolculuklar yaparak Kyrene'de matematikçi Theodoros'la tanıştı. Mısır'a bir yolculuk yapıp, İtalya'ya giderek Tarento ve Lokroi'deki pyhthagorasçı çevrelerle ilişki kurdu. İ.Ö. 388'e doğru Dionysos'un kaynı Dion tarafından, Syrasos'u oek etkileyemedi. Atina'ya dönerek, Akademi Gymnasionu'nda Yunanistan'ın dört bir yanından gelen Öğrencilere ders verdi. İ.Ö. 367 ve İ.Ö. 361'de iki kez daha Sicilya'ya gittiyse de, Genç Dionysos'u da etkilemeyi başaramadı ve felsefe ile tiranlığı bağdaştırmaktan vazgeçti. Atina'ya dönüp, Akademi'de ders vermeyi sürdürerek, söylentiye göre bir şölen sırasında öldürüldü.

Eflatun'un bütün yapıtları günümüze kalmıştır: Felsefe ve felsefeyle bağlantılı konularda yazılmış 26 diyalog. Karşılıklı konuşmalar biçiminde yazıldıkları için bunlara "diyalog" denirse de, tümünü diyalog diye adlandırmak belki doğru olmaz; çünkü, sözgelimi Sokrates'in mahkemede yaptığı konuşmayı içeren Savunma ve daha birkaç yapıtı, temelde monologdur. Gene de, tarihsel kişilere dayansın ya da dayanmasın, bütün yapıtlarını kişilerin ağzından yapılan konuşmalar biçiminde yazdığı için, tümü bu anlamda tiyatrovaridir. Birkaçı dışında, diyalogların tümünde, Sokrates odak kişidir.

Platon Kitapları - Eserleri

• Devlet
• Sokrates'in Savunması
• Phaidon
• Diyaloglar 2
• Şölen - Dostluk
• Gorgias

• Lysis
• Hipparkhos Kleitophon Rakipler
• Protagoras
• Diyaloglar
• Devlet Adamı
• Mektuplar
• Philebos

• Meneksenos
• Euthyphron
• Kriton
• Yasalar
• Timaios
• Ion
• Menon

• Sofist
• Minos
• Lakhes
• Kritias
• Alkibiades I-II
• Parmenides
• Theaitetos

• Küçük Hippias
• VII. Mektup, Dion
• Seçmeler
• Kratylos
• Büyük Hippias - Theages
• Euthydemos - Parmenides
• İkinci Alkibiades

• Kharmides
• Epinomis
• Phaidros
• Devlet III-IV
• Siyaset ve Retorik
• Kleitophon veya Felsefeye Davet
• Parmenides

• Devlet

Platon Alıntıları - Sözleri

• Tanrı sıradan bir kişiyi bile şair yapacak kadar bilge bir şairdir. O ana dek şiirden yana nasipsiz bile olsa aşk'ın dokunduğu herkes şair oluverir bir anda. (Şölen - Dostluk)
• Kurtlar kuzuları nasıl severse Aşıklar da sevgililerini öyle sever. (Phaidros)
• sözü özüne uymayan biri beni sıkar; söyledikleri ne kadar güzel olursa, o kadar sıkar. o zaman da beni söze düşman görürler. (Lakhes)
• "Antropos* ismi sadece yakınındaki canlıları görebilen, gördüğünden farklı bir şey düşünemeyen hayvanların ifade ettiğinden farklı bir anlam ifade eder." *İnsan (Kratylos)
• “Benim gibi bir kimseyi kolay kolay bulamayacaksınız. Onun için, size, kendinizi benden yoksun bırakmamanızı öneririm.” (Sokrates'in Savunması)
• Evet birleştiren şey sevinç ve acı ortoklığı değil midir? (Seçmeler)

• Ruha ait şeylere bakalım; bunlar ölçülülük, doğruluk, cesaret, kolay öğrenme, zihinde tutma, iyi yüreklilik ve daha başka benzer şeyler... (Menon)
• Ya sen adaletin ne olduğunu bilmiyorsun ya da onu benimle paylaşmak istemiyorsun (Kleitophon veya Felsefeye Davet)
• O halde, sence, söz, söylenen; görüş, görülen; işitiş, işitilen şey midir? Yoksa, söz başka, söylenen şeyler başka; görüş başka, görülen şeyler başka; işitiş başka, işitilen şeyler başka mıdır? (Minos)
• Eğer bir resme gereğinden fazla yaklaşırsan resimden hiçbir şey anlayamazsın. (Theaitetos)
• Devletler yeniden düzenlenmedikçe, kanunların daha iyi bir hale getirilmelerine imkân yoktur. (Mektuplar)
• “İnsanlara tanrılardan söz ederken onları tatmin etmek, gerçekten biz ölümlülere, ölümlülerden söz etmekten daha kolay gibi görünüyor. Çünkü dinleyenlerin, kendilerine bu kadar yabancı olan meseleler üzerinde görgüsüz ve kara cahil olmaları, bu konuda söz söylemek isteyenlerin işini pek kolaylaştırır; zaten tanrılar hakkındaki bütün bilgimizin de ne olduğu belli.” (Kritias)
• YABANCI: Sanırım henüz aşk avına dikkat etmedin. THEAİTETOS: Dikkat etseydim ne olurdu? YABANCI: Bu avın hediye olmadan yürümediğini görürdün. (Sofist)

• "İyi şeyler istiyorum ancak farkına varmadan tanrılardan kötü bir şey istememek çok zorlu bir iş." (Alkibiades I-II)
• Dilde yapılacak yanlışlık, sadece dile değil aynı zamanda ruha da kötü etki eder. (Phaidon)
• Oysa, çoğunlukla, doğa ve yasalar birbirine kar­şıttır. Bu nedenle, insan utanıp düşündüğünü söylemekten çekinirse, sözleri birbirini tutmaz olur. (Diyaloglar 2)
• gevezelik ciddi araştırmaların eğlencesi olur. (Philebos)
• “Önemli olan yaşamak değil, iyi yaşamaktır.'' (Kriton)
• _O halde aldanmıyorsam, kötülük kalmadığı zaman bile dostluk vardır. _Vardır. _Dostluğun sebebi gerçekten kötülük olsaydı dostluğun da ortadan kalkması gerekirdi: çünkü sebep yok olunca sonucu da yok olur. (Lysis)
• Seyircilere dikkat etmeliyim çünkü onları ağlatırsam alacağım para beni güldürür, onları güldürürsem alacağım para beni ağlatır. (Ion)