Elektrikli araç şarj istasyonları ve E-fatura zorunluğu

Değerli okurlarım, karbon salınımının azaltılması noktasında en güçlü adımlardan biri olarak görülen elektrikli araçlar, hem çevreci olmaları hem de hem de düşük yakıt maliyeti nedeniyle tüketiciler tarafından tercih edilir hale gelmiştir. Elektrikli, araç üretiminde bu denli büyük artış olması elektrikli araçların tamamlayıcısı olan elektrikli şarj istasyonlarında da dikkate değer bir artış yaratmaktadır. Ancak şarj istasyonlarında meydana gelen bu artış vergileme başta olmak üzere pek çok hukuki ve iktisadi düzenlemelerin yapılmasını gerekli kılmaktadır.

Uluslararası Enerji Ajansı (IEA)'nın tahminlerine göre, elektrikli araç sayısının 2030 yılına kadar dünya genelinde 150 milyona ulaşması beklenmektedir. Ülkemizde de dünyadaki gelişmelere paralel olarak elektrikli araç sayısının ve elektrikli araç şarj istasyonlarının hızla arttığını görmekteyiz.
EPDK verilerine göre, 4 bin 341 adet şarj istasyonunda 6 bin 633 adeti AC, 2 bin 228 adet DC noktası olmak üzere toplam 8 bin 861 şarj noktası bulunmaktadır. Bu yazımızda elektrikli araçlara verilen şarj hizmetinde belge düzeninin vergi usul kanunu tebliğlerinde yer verilen düzenlemelerle birlikte ele almaya çalışacağız.
Türkiye’de söz konusu sektörde vergi kayıp ve kaçağını ortadan kaldırmak amacıyla 07 Ekim 2023 Tarihli ve 32332 Sayılı Resmi Gazete ile yürürlüğe giren 549,550,551 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğleri yayımlanmıştır. Söz konusu tebliğlerde Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecilerinin belge düzenine yönelik bazı düzenlemeler yer almaktadır.

Resmi Gazete’de yayımlanan Şarj Hizmeti Yönetmeliği kapsamında Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecileri e fatura uygulamasına dâhil olmak zorundadır.
549 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ile şarj hizmeti akaryakıt tanımından çıkarılmış ve muhtemel bir ÖTV (1) Sayılı Liste (A) Cetveli kapsamına dahil olma olasılığı kalmamıştır. Çünkü KDV Kanunu’nun “Teslim” başlıklı 2. Maddesinde “su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ve benzeri şekillerde dağıtımlar” mal teslimi olarak ifade edilmektedir.
7 Ekim tarihinde yayımlanan 550 nolu Vergi Usul Kanunu Tebliğine göre, şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecilerinden, 7 Ekim 2023 tarihi itibarıyla faaliyette bulunanlar 02/01/2024 tarihine kadar, 7 Ekim 2023 tarihinden sonra faaliyete başlayanlar ise, faaliyete başladıkları tarih itibarıyla başvurularını ve fiili geçiş hazırlıklarını tamamlayarak e-Fatura uygulamasına geçmek zorundadır.
551 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile elektrikli araçlara kablolu veya kablosuz elektrik enerjisi aktarımı yapmak üzere lisans alan şarj ağı işletmecisi tarafından uygulanan şarj hizmetine ilişkin bilgiler ile bu hizmet karşılığında düzenlenen faturada yer alan bilgilerin elektronik ortamda alınmasına ve fatura düzenleme süresine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir. Söz konusu tebliğ hükümlerine göre elektrikli araçlara sunulan şarj hizmetine ilişkin faturanın hizmetin teslimi anında düzenlenmesi gerekmektedir.
Şarj ağı işletmeci lisansı alan mükellefler ile bu mükellefler tarafından sertifika verilen şarj istasyonu işletmecilerinin gerçekleştirdikleri mal teslimi ve hizmet ifalarına istinaden düzenleme zorunluluğu getirilen mali belgeleri, işlemin gerçekleştiği yıla ait, fatura düzenleme zorunluluğuna ilişkin tutara bağlı olmaksızın, e-Fatura, e-Arşiv Fatura olarak düzenlemeleri ve bunları elektronik ortamda iletmeleri zorunludur.

Ayrıca aynı tebliğle, şarj ağı işletmecileri, şarj istasyonlarından gerçekleştirilen şarj hizmetlerine ilişkin bilgiler ile bu hizmet karşılığında düzenlenen faturada yer alan bilgileri anlık olarak elektronik ortamda Gelir İdaresi Başkanlığı Teknoloji sistemlerine bildirmek zorundadır.
Özellikle son yıllarda gördüğü rağbet neticesinde artık büyük bir sektör haline gelen elektrikli araç üretimi beraberinde elektrikli araç şarj istasyonlarının da sayısını arttırmaktadır. Vergi idaresi ise bu bu yeni gelişen alanda olası vergi kayıp ve kaçağını engellemek adına bazı uygulamaları hayata geçirebilmektedir.
Şarj ağı işletmecileri, elektronik ortamda bildirdikleri bilgilerin doğruluğundan sorumlu oldukları gibi bu bilgileri Gelir İdaresi Başkanlığının belirlemiş olduğu format, standart ve bildirim yöntemine uygun olarak bildirmek zorundadırlar. Gelir İdaresine bildirilmesi gereken bilgileri bildirmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirimde bulunanlar hakkında 213 sayılı Kanunun ilgili ceza hükümleri uygulanacağını da belirtmek isteriz.

Günün Sözü :”Kararlarımızda siyaseti dikkate almıyoruz, asla almayız…”

-Jerome Powell (Amerikan FED Başkanı)-