İslam’da Kadına Verilen Değer

             Kadının toplumsal yeri yıllardan beri tartışılagelmiştir. Kimileri dine dayanarak erkeğin kadından daha üstün olduğunu söylerken, kimileri de erkek ve kadının her bakımdan eşit olduğunu söylemiştir. Yıllar boyunca bir eşyadan farksız olarak yaşamaya mahkûm edilen kadını, gerçek benliğine ancak İslam dini kavuşturmuş, kadına gerçek değer ve itibarını vermiştir. İslam'ın, kadının sosyal konumu ve kadın hakları konusunda gerçekleştirdiği inkılabın özünün kavranabilmesi için İslam vahyinin ilk muhatapları olan Hicaz Bölgesi Araplarının, sosyal hayattaki kadın anlayışının bilinmesi önem taşır.

            Cahiliye döneminde kadınların hak ve hukukuna pek riayet edilmezdi. Çok evlilikte bir sınır yoktu; bir erkek istediği kadar kadınla evlenebilirdi. Talak konusunda da hiçbir düzenleyici prensip yoktu. Kadınlar, genelde alınıp satılan, hediye edilen, kullanılıp sömürülen varlıklar durumundaydı. Kadının miras hakkı da yoktu. Kadınların temel hak ve hürriyetlerinden bahsetmek imkânsızdı. Kız çocukları aile içinde hor ve hakir görülür hatta bazı kişiler utandıklarından dolayı kendi öz kızlarını diri diri toprağa gömerlerdi. Araplar kadını hile ve tuzak sahibi, dedikoducu, uğursuz ve intikamcı olarak adlandırırlar ve onların desiselerinden çok çekinirlerdi. Kadınların görüşlerine pek itibar etmezler, onlara danışmazlardı.

          Hor ve zelil görülen kadın, İslam güneşinin doğmasıyla, izzet ve şeref kazanarak esas yerine oturmuştur. Ticari bir meta olmaktan kurtulup kıymetli bir varlık haline gelmiştir. Allahu teala: “Ey insanlar! Şüphe yok ki, biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi boylara ve kabilelere ayırdık. Allah katında en değerli olanınız, O’na karşı gelmekten en çok sakınanınızdır. Şüphesiz Allah hakkıyla bilendir, hakkıyla haberdar olandır.”(59/13) buyurarak, üstünlüğün erkek veya kadın olmakla değil,  emir ve yasaklara hakkıyla riayet etmekle, kalpteki derin Allah aşkıyla olacağını ifade etmiştir.

          İslam kız çocuklarının gömülmesine şiddetle karşı çıkmış, kız evladın da, erkek evladın da Allah’ın takdiri olduğunu söylemiştir. Peygamber as:  "Kimin bir kız çocuğu olur da, onu toprağa gömmez, hor görmez ve oğlunu ona tercih etmezse, Allah onu cennete koyar" (Ebû dâvûd,Edeb 121) buyurmuştur. Kadına saygıyı, kadının değerini, hak ve hukuku olabileceğini İslam dini öğretmiştir.  Evlenme, boşanma ve miras gibi hukuki konulara bir düzen getirmiştir. Rasulullah (s.a.v) efendimiz erkekleri, kadınların hak ve hukukunu gözetmeye dâvet etmekte ve bu konuda: “Kadınların haklarını yerine getirme hususunda Allah’tan korkunuz! Zira siz onları Allah’ın bir emaneti olarak aldınız.” (Müslim, Hac 147) buyurmaktadır.

          Erkeklere, kadınlara daima iyi davranmalarını tavsiye ederek: “ Mü’minlerin iman bakımından en olgunu ve en hayırlısı, hanımına karşı en hayırlı olanıdır.” (Nesâî, Işretu'n-Nisâ, 229) buyurmaktadır.

         Hz. Peygamber (s.a.v) hayatı boyunca hiç bir kadını dövmemiştir. Bir defasında kocaları tarafından dövülen 70 kadar kadın, kocalarını şikâyet için Hz. Peygamber'in evine gelmişlerdi. Bunun üzerine Hz. Peygamber: “Kadınlarını dövenler hayırlılarınız değildir."  buyurmuşlardır.

          Bir başka hadiste ise şöyle buyurulmuştur: "Mümin hiç bir erkek, mümine hiçbir kadına kızıp kin beslemesin. Zira erkek kendi eşinin bir huyunu beğenmezse, başka bir huyunu beğenip hoşnutluk gösterebilir." (Müslim, Radâ’ 61)

          İslam, kadını sadece çocuk doğuran ve emziren bir obje olarak görmez. Bilakis ona anneliğinden dolayı daha çok değer verir. Kuranda babayla birlikte anneye de iyi davranılması tavsiye edilir. Peygamber efendimiz “Cennet anaların ayağı altındadır”. (Nesâî,İbn Mâce) buyurarak anneliğin önemini anlatmaktadır.

         Sonuç olarak diyebiliriz ki kadın İslam diniyle birlikte izzet ve şeref kazanmış, hak ettiği konuma yükseltilmiştir.

      

                                                                                                                                         Mardin İl Müftülüğü

                                                                                                                                 Aile İrşat ve Rehberlik Bürosu

                                                                                                                                             Abide ÇİTİL