Kürtlerin Harf İnkılabı

Kürtlerin kaldırılacak saltanatı ve hilafeti, değiştirilecek takvimleri veya tuğraları olmadı. Dilleri üzerinde devrimsel bir süreç yaşanmışsa da bu süreçte alfabelerine ilişilmemişti. Dolayısıyla Kürtlerin bilinen meşhur eserlerinin kullandığı Kürtçe alfabe üzerine bir devrim yapmak bizim işimiz olmamalıydı.

Elbette Latin alfabesi ile yazılmış eserlerin de bilim yuvası olan üniversiteler açısından bir kenara atılması görüşünde değilim. Pekala bahsettiğim fetret devresinde ortaya çıkan eserlerin, geçmişle katıştırılarak verilmesi halinde ortaya kayda değer veriler çıkartılabileceğine inanmaktayım.

Cezirî’nin “Medresa Sor” da yıllarca okuttuğu, içinde 100'den fazla şiir ve birkaç rubaiyi barındıran ve bugün hala okutulan, edebi özelliğiyle İranlı şairHafız'ın Farsça(3) eserleriyle karşılaştırılan Diwani Melaye Ceziri’sini, zorunlu olarak Latin alfabesi ile öğretmeye kalkarsanız halk tabiriyle yavan bırakmış olmaz mıyız? Faki Tayran'ın özellikle Kürt folkrondan öğeler ağırlıkta olan Qewle Hespe Reş, Şêxê Senan ve Qiseya Bersiyayî adındaki eserleri, yine Kürtler ile Safeviler arasında geçen ve Kürtlerde savaşın ilk edebî anlatısı olan Dimdim Savaşı'nı, veya Seydayê Eliyê Findikî’nin Divan’ını orijinal Kürtçesi ile değil de, ısrarla Latin alfabesi ile dayatmaya kalkarsak, bir dili yaşatmadan öldürmüş sayılmaz mıyız? Ünlü Kürt şairi Ahmed-e Hane’nin epik şiirin en güzel örneklerini ihtiva eden ünlü Mem ü Zîn adlı eserini ısrarla Latin alfabesine çevirerek klasik adı altında anlatırsak, ruhunu baştan kaybettirmez miyiz?

İşin ilginç olan tarafı; günümüzde Latin alfabesi ile yazılmış eserlere olan rağbet Kürtçe alfabe ile yazılmış eserlere olan rağbetin hala gerisindedir. Buna bir delil olarak; 1992 yılında Latin alfabesi ile basılan Nûbiharın satışıyla Melayê Batê’nin Kürtçe alfabeyle yazılmış ve Cumhuriyet döneminde bile binlerce satış yapan Mevlid’ini karşılaştırmak yeterli olacaktır.

Son söz olarak Mardin Artuklu Üniversitesinin Kürt dili ve edebiyatı ile ilgili atılımı cesur ve kayda değer bir atılım olarak görülmelidir. Bünyesinde değerli bilginleri toplayan Artuklu Üniversitesinin, Mardin başta olmak üzere Siirt, Batman, Diyarbakır dahil, doğu ve güneydoğuda, hatta diğer kürt bölgelerinde hizmetlerini aksatmadan sürdüren yüzlerce medreseyi ve binlerce bilgini göz ardı etmeden önemli çalışmalara imza atacağına inancım tamdır. Mardin’de kurulmuş olsa bile, yapılan bu atılım Mardin ili ile sınırlı kalmayacak ve diğer tüm bölgeleri de kapsayıcı bir atılım olacaktır.

Artuklu Üniversitesinin, şimdilik oluşturulmuş fiziki çevreyle kenmdisini sınırlandırarak yapacağı çalışmalar, Kürtleri tarihinden ve öz alfabesinden tamamen kopartmaya götürecektir ki; bunun Kürtlere harf inkılabı yaptırtacak bir seviyeye taşınması halinde, yeniden dirilmeye çalışan Kürt edebiyatının ruhu, gelecekte bunu affetmeyecektir.

Sağlıcakla kalın

(3) Farsça: Müslüman İranlıların Kur’an Elif-ba sını esas alarak geliştirdiği ve yüzyıllardır edebi dil olarak kullanmaya devam ettiği İran alfabesi

Kaynak: USTAD http://www.ustad.org.tr/Ahmet-AKGUL-USTAD-Baskani-Kurtlerin-Abcsi-mi-Elif-BaAlfabesimi--5--yazisi-238/