İŞTE Kürtler Camisinin Gerçek Hayat Hikayesi! Kenan Evren Zamanında Türkler Camisi yapılmış / Restorasyon zamanında o tabela kaldırılmış
Son beş yıldır kasıtlı olarak gündeme sürekli getirilen Kilis'teki “Kürtler Camii” olarak bilinen caminin adının, “Türkler Camii” olarak değiştirildiği iddiasını aslını Mardin Life Muhabiri ortaya çıkardı. Değiştirildiği iddia edilen Türkler Camisi tabelanın İŞTE gerçek hikayesi...

Her yıl temscit pilavı gibi ısıtılıp gündeme alınan ve Tele1, T24, Rudaw, BirGün, Cumhuriyet, Karınca, Demokrat Haber, Duvar, Gazete Sol ve İleri Haber gibi sitelerin haberleştirdiği Kilis'teki “Kürtler Camii” olarak bilinen caminin adının, “Türkler Camii” olarak değiştirildiği iddiasını gazetemiz muhabiri araştırdı.
400 yıla yakın geçmişi olan Kürtler Camii tabelasının üstüne “Türkler Camii” tabelasının asıldığı ve bir süre sonra da “Kürtler Camii” tabelasının tamamen kaldırıldığı iddialarını araştıran muhabimiz Kilis'i sanal ortamda ziyaret ederek olayın aslını ortaya çıkardı. Kürt Hüseyin Ağa tarafından 1759 yılında yapılan cami uzun yıllar medrese olarak kullanılmış. Camiye Kürtler, ismini de o dönemde yöre halkı tarafından verilmiş.
80 DARBESİNİN ÜRÜNÜ
80 darbesi sonrasında planlı olarak yapılan asimilasyon politikalarının bir parçası olarak Kilis'te bulunan Kürt Dağları nasıl Kurt Dağı olarak değiştirildiyse aynı şekilde şehir merkezinde bulunan Kürtler Camisi de Türkler Camisi olarak değiştirilmiş ve o dönemde camiye Türkler Camisi olarak tabela asılmış.
90 yıllarda Kilis'te görev yapan bir imam hatiple yaptığımız görüşmede o dönemde bile caminin halk arasında Kürtler Camisi olarak bilinse de girişinde Türkler Camisi tabelasının asılı olduğunu söyledi.
GİRİŞTE TÜRKLER DUVARDA KÜRTLER
2010 yılında caminin ana girişteki tabelanın altına bahçe duvarına bir de Kürtler Camisi levhası asılıyor.
2015 yılına kadar caminin ana girişinde asılı olan Türkler Cami tabelası ile cami duvarına asılı olan Kürtler Camisi birlikte duruyor.
Camiinin girişindeki “Türkler Camii” yazan tabelanın 2015 yılından önce var olduğu o dönemde çekilen fotoğraf ve yapılan haberlere bakıldığında görmek mümkün.
Google Haritalar yardımıyla camiiye bakıldığında da Temmuz 2015 tarihine ait harita kaydında girişteki Türkler Camii Tabelası’nın asılı olduğu fark edilebiliyor.
1 Kasım 2015 yılında başlayan ve Vakıflar Bölge Müdürlüğü tarafından yapılan restorasyon çalışmalarında hem Türkler Cami tabelası, hem de Kürtler Camisi levhası söküldü.
TABELALAR BİR DAHA TAKILMADI
550 bin TL harcanarak yapılan restorasyon çalışmaları bittikten sonra her iki tabela da takılmadı.
Sadece Kürtler Camisinin kitabesinin yazılı olduğu tabela camiinin girişine asıldı.
Restorasyon bittikten sonra Kilis Valiliği’nin resmi internet sitesinde paylaştığı fotoğraflarda da Kürtler Camii’nin girişinde herhangi bir şekilde Türkler Camii tabelasıyla yer almıyor.
Caminin restorasyon sonrasında tekrar ibadete açıldığına dair yapılan haberlerde de kullanılan görsellerde Türkler Camii şeklinde bir tabelanın cami girişinde yer almadığı görülebiliyor.
TRT Kürdi’den Alaattin Geçer isimli muhabir de 2018 yılı Mart ayında bu iddiayı yerinde inceleyerek cami adının Kürtler Camii olduğunu yerinde görüntüleyerek bildirmişti.
İL MÜFTÜSÜ BÜTÜN İDDİALARI YALANLIYOR
Caminin tarihi ve ismi hakkında muhabirimizin Kilis Müftüsü Abdurrahman Şahin ile yaptığı görüşmede ise restorasyon sonunda kesinlikle camiye “Türkler Camii” şeklinde bir tabela asılmadığını dikkat çekti.
Gündemdeki iddialar üzerine kendilerininde bir araştırma içine girdiğini anlatan Müftü Şahin şunları söyledi:
“Biz bu konuyu daha önce araştırdık. Kürtler Camii ismine Türkler eklenmesi durumu Kenan Evren’e kadar gidiyor. 1980’li yıllarda uygulanan bölgedeki isim değiştirme durumlarıyla paralel olarak camiye Türkler şeklinde bir eklenme yapılmış. Ancak bunun yasal bir kaydı ya da dayanağı yok. Camii, 2016 yılında restore edilirken, biz de kayıtlara baktık ve caminin yıllardır Kürtler Camii şeklinde olduğunu fark ettik. Restorasyondan sonra her şeyin aslına uygun olması hususunda girişteki Türkler Camii tabelası da kaldırıldı ve cami yeniden tamamen Kürtler Camii oldu. Haberlerde geçtiği üzere cami şu anda herhangi bir şekilde Türkler Camii değildir. İsteyenler gidip caminin fotoğraflarını çekebilirler.”
RESMİ VALİLİK SİTESİNDE CAMİNİN İSMİ KÜRTLER GEÇİYOR
Kilis Valiliğinin web sitesinde Kürtler Camisi ve ismi ile ilgili olarak ise şu ifadeler yer alıyor:
Kilis Valiliği internet sitesinde tarihi camilerin tanıtıldığı bölümde Kürtler camisinden bahsedilirken, “Bölük Mahallesi (eski Sibat ve Kana Mahallesi) Küçük Çarşı Sokak’ta (Binbaşı Sokak) bulunan Kürtler Camisi’ni Kürt Hüseyin Ağa yaptırmıştır. Çok onarım gören cami, özgünlüğünü yitirdiği gibi özgün adını da yitirmiştir. Adı “Türkler Camisi” olarak değiştirilmiş olan camiden günümüze sadece minaresi kalmıştır. Kaidesi kare planlı ve köşeleri pahlı olan minare; kesme, kirli kalkerli taşlardan yapılmıştır. Çokgen olan gövdesi oldukça kısadır. Peteği (petek,gövdeye göre daha ince) ve külahı taştan yapılmıştır. Şerefe altı, altında yuvarlak bir silme bulunan mukarnaslarla doldurulmuştur” ifadelerine yer verildi.
SADECE KİLİS MÜFTÜLÜĞÜNDE TÜRKLER YAZIYOR
Restorasyonu sonrasında 80 darbesinin ürünü olan camideki Türkler Camii tabelaları kaldırılmış olsa da Diyanet İşleri Başkanlığının internet sitesinde yer alan cami isimlerinde aslına dönüş gerçekleşmemiş.
Kilis merkeze bağlı cami listesinde “Bölük Mahallesi Binbaşı Sokak No: 1 Merkez / Kilis” adresindeki caminin adı “Türkler Camii” olarak yer almış.
Editör: Mehmet Nezir Güneş