Mardin Efsanesi: Melmetun Kızın Efsanesi

Efendim çok eski zamanlarda bu Haferi Köyü (Yurderi) Hıristiyanların elinde imiş. Yani buralarda Hıristiyanlar yaşarmış. Hala onlara ait bir kilise kalıntısı vardır. O zamanlar bu kiliselerde çok zengin ve güçlü papazlar, rahipler yaşarmış. Bu papazlardan birinin ve hatta en büyüğünün adı Nemrut imiş. Nemrut çok dirayetli bir papaz imiş. Bir kral kadar bu yörede sözü geçermiş.

Bu dirayetli papazın da çok güzel, endamlı, namı ile ünlü Melmetun isimli bir kızı varmış. Melmetun çok güzel olduğu kadar aynı zamanda dirayetli ve güçlü imiş. Boyu posu yerinde, pehlivan yapılı bir kız imiş. Anlattıklarına göre köyün biraz daha üst kısmında Aslan Dağı’nın biraz yakınında bu papaza ait bir de kale içinde ev varmış. Evine hiçbir kimse izinsiz giremezmiş.

Hele Melmetun’a bakmak her yiğidin karı değilmiş… Evinin her türlü su ihtiyacı bu Melmetun denen kız temin edermiş. Koca bir mandanın derisinden yapılmış büyük bir su tulumu ile Melmetun bunu alır, aşağıdaki dereden tulumu doldurur ve ta üst kaleye kadar hiç yorulmadan, aksamadan gelir, gidermiş. “Yoruldum” bile demezmiş. O zamanlarda Hıristiyanların yanı sıra Müslümanlar da o yörede yaşarmış. Bu köyün biraz yakınında mağarada inzivaya çekilen bir derviş varmış. Bu derviş de zaman zaman Kur’an okuyor, bu dervişin sesini duyan Melmetun bu sese ve dervişe aşık olmuş.

Bir gün gizliden Müslüman olup Kelime-i Şehadet getirmiş. O günden sonra her geçen gün biraz daha Melmetun adlı kızın gücü ve takati azalmaya başlamış ve öyle bir an gelmiş ki, Melmetun o koca tulumla bir daha su almaya gidemez olmuş.

Durumu sezen Nemrut Papaz, kızın babası, bu duruma üzülmüş ve kızarak Melmetun’un saçından tuttuğu gibi kaleden aşağıya doğru atmış. Hatta bazı söylentilere göre koca papaz; Aslan Dağı’nın tepesine mancınıklar koyarak ve kızını oradan aşağıya doğru fırlattığını söyleyenler vardır.

Zavallı Melmetun (Haferi) Yurderi Köyü’nün biraz daha yakınına düşerek kayalara çarparak parça parça olmuş. Parçalandığı yerde hemen sular akmaya başlamış ve o günden bu güne kadar bu pınar veya çeşme o yöreye hayat vermiş. Bol su veren çeşmenin adı da bu olaydan dolayı Melmetun Çeşmesi olmuş. Çok eski bir olay olmasına rağmen, o çeşmenin içinde, kenarlarında, köşelerinde ve içindeki çakıl taşlarında kan izleri görülüyor.”dedi.

Bunları bize Abdurrahman Tarı anlattı(Esenli Köyünün Muhtarı)

Bu efsane ile ilgili olarak Melmetun Çeşmesinin suyu boldur, çevreye bereket vermektedir. Birkaç köy bu çeşmenin suyundan istifade ederek, su ihtiyaçlarını karşılamaktadır. Ayrıca yanında bulunan incir, dut ve zeytin ağaçlarından birer dut veya incir yiyenlerin kısmeti bol, şansları açık 109 olduğu inancı vardır.

Çocuğu olmayanlar burayı zaman zaman ziyaret ederler. Bakire kızlar, kısmeti açılmayan gençler ve kocasını kendisine bağlamak isteyen genç kadınların durağıdır Melmetun Çeşmesi.

Yörede özellikle Çarşamba ve Perşembe günleri ziyaret günü olarak kabul edilir. Ayrıca bu çeşmenin içinde bir de balıklar vardır. Bu balıklar da kutsal sayılıyor. Hiç kimse dokunmuyor. Melmetun Çeşmesi bu yörede kutsal olarak biliniyor.

Melmetun Pınarı ve Melmetun Çeşmesi diye anılan bu yer Mardin’in Kızıltepe ilçesinin yaklaşık 25- 30 km. kuzeyinde Aslan Dağı’nın eteklerinde (eski adı ise Haferidir) Yurderi Köyünde bulunmaktadır.