Bozhöyük ( Tıledes )Köyünde Sosyal Hayat! Bozhöyük Köyü Nerede? Nasıl bir köy? Bozhöyük Köyü nereye bağlı?

Bozhöyük dendiği zaman aklıma gelen ilk şey; ilçe merkezinin en ünlü simalarından biri olan Mahmudi Hassi olmuştur hep. İlçemizin tarihi gerçeklerini sözlere dökerek ezgilendirme ve diğer nesillere de bu şekilde aktarma işi olan ''dengbej''liğin en önde gelen isimlerinden biridir Mahmudi Hassi. İkamet ettiği Bozhöyük Köyü'ne birkaç kez gitmemize rağmen bir türlü bulup konuşamadığımız günlerden birindeydik yine.

   Yumurcak, Kilimli ve Bağrıbütün Köylerine komşu olup ilçe merkezine 35 kilometre uzaklıkta olan köyde bir ilki gerçekleştirmiş ve bilgisayar kursu açmıştık. Açmış olduğumuz bu kursu ziyaret etmenin yanı sıra, köyle ilgili meraklarımızı da giderebilme amacıyla kat ettiğimiz 35 kilometrenin sonunda Bozhöyük'ün önündeydik. Üzerinde bulunduğumuz asfaltın sağ tarafında bulunan ilköğretim okulunun yanı başındaki minaresiz köy camisi, büyük beyaz kubbesiyle çok uzaklardan bile görünüyor ve adeta köyün kendisini sembolize ediyor gibiydi.  Yolun sol tarafında yükselen höyüğün  etrafını çepe çevre kuşatmış olan kerpiç evler ile höyüğün zirvesinden yükselen su deposuna takılı kalan gözlerimiz ve yol boyunca oyun oynayan çocukların oyunları eşliğinde girdik, köy okuluna.

    Okuldaki bilgisayar sınıfını ziyaretimizin ardından, gerek dengbejlik için Mahmudi Hassi'yi ve gerekse köy ile bilgileri alabilmek için köy muhtarını bulabilmek ümidiyle köy odasının yolunu tuttuk.

    Mahmudi Hassi'yi yine bulamadık.

    Köy odasının önünde koyu bir sohbete dalmış olan ve muhtarın da aralarında bulunduğu birkaç köylünün sohbeti, aracımıza çekilen dikkatleriyle bozuldu. Selam sabah faslıyla kendimizi tanıtmamızın ardından dile getirdiğimiz meraklarımızın cevapları için sözü, 40 yaşındaki köy muhtarı Mustafa Kahraman'a bıraktık.

    Geçmişten gelen göreneklere bağlılığın, berdel usulü evliliğin, acı kahve ikramının günümüzde de sürdürüldüğü köydeki 141 hanede  2500 kişilik bir nüfusun yaşadığını,

     %85'lik okur yazar oranıyla temel geçim kaynakları tarım, nakliye ve mazot ticareti ile şekillenmiş olan köyde, kozmopolit bir yapının oluşmuş olduğunu,

     Bu yapının temelinde ise, 1957 yılında yapılan toprak reformunun yattığını,

    Reform sonucunda oluşan toprak beklentisinin, çevre ilçelerden bile göç alınmasına neden olduğunu,

    Aslında çok eski bir yerleşim birimi olduğu rivayet edilen Bozhöyük'ün bilinen en eski isminin ''Bağcağ'' olduğunu,

     Köyün 1930 yılında Tıledes ismini aldığını,

     1967 yılında da Bozhöyük adını alarak muhtarlık statüsüne geçildiğini dinlememizin ardından sözü köylünün geçmişine getirdik. 

     Muhtar anlatmaya, bizlerse not etmeye devam ettik.

    Günümüz köylüsünün mazisi yaklaşık olarak 100 yıl öncesine dayanıyor.

     Aslen Irak seyyitlerinden olan ve yaklaşık olarak 700 yıl önce Akçapınar'a, 300 yıl önce Akziyaret'e ve oradan da Çiftlibağ Köyü'ne yayılan kabileden olan Mehmet Kahraman isimli şahıs; yaklaşık olarak 100 yıl önce Çiftlibağ'dan ayrılarak şu anki köy yerine yerleşir.

    Köy yerine yerleştikten sonra kabilesiyle beraber Hamidiye Alayları'na katılan Mehmet Kahraman'ın bu alaylardan binbaşı olarak terhis olduğunu ve şu anki köy camisinin, torunları olan Abdurrahman, Seydo, Musa ve Ahmet Kahraman tarafından kendi anısına inşa edildiğini dinlememizin ardından soracak bir şeyimiz kalmamıştı.

    Esinleşerek ayrıldığımız köy odasından girdiğimiz dönüş yolunda aklımızdan atamadığımız tek şey, köyün en eski ismi olan Bağcağ'dı… Zira Bağcağ ismiyle varlığını sürdürdüğü zamanlardaki köyle ilgili olarak hiçbir bilgiye ulaşamamıştık…

MEHMET BEDİ DEMİR / MARDİN LİFE