Her gece yaptığınız bu alışkanlık kanser sebebi olabilir!

Uzmanlar, geceleri yapay ışığa ve ekranlara maruz kalmanın vücudun biyolojik saati olan sirkadiyen ritmi bozduğunu ve melatonin hormonunun üretimini engellediğini söylüyor. Melatonin, sadece uyku değil, aynı zamanda kanserle savaşta da önemli bir rol oynuyor.

Uzmanlara göre, vücudun 24 saatlik iç ritmi olan sirkadiyen ritim, hormon salınımından uyku düzenine kadar birçok yaşamsal fonksiyonu kontrol ediyor. Ancak bu ritim, özellikle geceleri maruz kalınan yapay ışık nedeniyle ciddi şekilde zarar görebiliyor. En büyük tehlikelerden biri ise ekranlardan yayılan mavi ışık. Akıllı telefon, tablet ve televizyon gibi cihazların yaydığı bu ışık, tümör büyümesini baskılayan melatonin hormonunun üretimini engelliyor.

 SADECE UYKU DEĞİL, KORUYUCU GÜÇ

Melatonin, karanlıkta salgılanan ve uykuya geçişi kolaylaştıran bir hormon. Ancak bu hormonun vücutta kanserle savaşan bir işlevi de bulunuyor. Araştırmalar, melatoninin tümörlerin büyümesini baskıladığını ve bağışıklık sistemini desteklediğini gösteriyor. Ne var ki, geceleri yapay ışığa maruz kalmak melatonin üretimini azaltarak vücudun bu koruyucu kalkanını zayıflatıyor.

2005 yılında yapılan bir çalışmada, sanayileşmiş ülkelerdeki meme kanseri oranlarının, daha az gelişmiş ülkelere kıyasla beş kat daha yüksek olduğu tespit edildi. Bu farkın, evde ve iş yerlerinde giderek artan gece aydınlatmasıyla doğrudan bağlantılı olabileceği belirtiliyor. Daha yakın tarihli bir araştırma ise, gece ışığına maruz kalmanın tiroid kanseri riskini artırabileceğini ortaya koydu.

UYKU EKSİKLİĞİ KANSERLE İLİŞKİLİ

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, her beş kişiden biri hayatı boyunca kansere yakalanıyor ve her dokuz erkekten biri, her 12 kadından biri bu hastalıktan yaşamını yitiriyor. Bu istatistikler, yaşam tarzı alışkanlıklarının ne kadar kritik olduğunu bir kez daha gözler önüne seriyor. Fiziksel hareketsizlik ya da sağlıksız beslenme kadar uyku hijyeni eksikliği de kanser riskini artıran önemli bir faktör olarak öne çıkıyor.

Gece vardiyasında çalışan kişiler, biyolojik ritimlerini sürekli olarak ışığa maruz bıraktıkları için bu riski daha yoğun yaşıyor. Ancak yalnızca gece çalışanlar değil; gece geç saatlere kadar ekran başında zaman geçiren herkes benzer tehlike altında.

RİSKLERİ AZALTMAK İÇİN NE YAPLAIMI?

Uzmanlar, yeterli ve kaliteli uykunun, yalnızca dinlenmek için değil; kanser ve diğer kronik hastalıklara karşı korunmak için de hayati olduğunu vurguluyor. İşte basit ama etkili bazı öneriler:

Yatmadan en az iki saat önce ekran kullanımını sınırlandırın.
Gün batımından sonra evdeki ışıkları loş hale getirin.
Her gün aynı saatte yatıp kalkmaya özen gösterin.
Cihazlarınızda gece modunu aktif hale getirin veya mavi ışık filtreli gözlükler kullanın.
Uykuya uygun, karanlık ve sessiz bir ortam oluşturun.

Geceleri sağlıklı bir uyku rutini oluşturmak, yalnızca ertesi güne daha enerjik başlamak için değil, uzun vadede sağlığınızı korumak için de hayati önem taşıyor.