Kızamık nedir? Nasıl bulaşır? Belirtileri nelerdir?

Kızamık hastalığı çocukluk yaş grubunda daha sık olmak üzere her yaşta görülebilen bulaşıcı bir hastalıktır.

Kızamık özellikle çocukların üzerinde tahribat yaratan bir hastalık.

Uzmanlar, bu hastalığın iki doz aşı ile önleyebileceğini belirterek, aşıdan kaçılmaması gerektiğini hatırlatıyor. Daha fazla hayat kurtarmak ve bu ölümcül virüsün en savunmasızlara zarar vermesini engellemek için nerede yaşanırsa yaşansın, herkes için aşılar hayat kurtarıyor.

Türkiye'de de kızamığı hafife alarak aşı karşıtlığı yürütenlerin çocuklarının sağlığının tehlikede olduğuna dair açıklamalar yapılıyor.

Kızamık nasıl bulaşır?

Kızamık, yüksek oranda bulaşıcı bir hastalıktır ve genellikle hava yoluyla, enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması ya da konuşması sırasında yayılır. Kızamık virüsü, havada asılı kalabilir ve virüsle doğrudan temasta bulunan kişilerde hastalığa yol açabilir.

İşte kızamığın bulaşma yolları:

Hava yoluyla bulaşma: Kızamık virüsü, enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında havaya yayılan damlacıklar aracılığıyla bulaşır. Bu damlacıklar havada bir süre kalabilir ve yakın mesafede bulunan başka kişilere bulaşabilir.

Direkt temas: Virüs, enfekte kişinin burun akıntısı veya tükürüğüne temas edilen yüzeylerden de bulaşabilir. Bir kişi, bu tür yüzeylere dokunduktan sonra ağzına, burnuna veya gözlerine dokunursa virüs bulaşabilir.

Bulaşma süresi: Kızamık virüsü bulaşıcıdır ve hastalık belirtisi göstermeden birkaç gün önce de bulaşabilir. Belirtiler başladıktan sonra ise, hastalık yaklaşık 4 gün boyunca bulaşıcı kalır.

Kızamık aşısı, bu hastalıktan korunmanın en etkili yoludur. Aşılı kişiler, kızamığa karşı çok daha güçlü bir bağışıklığa sahip olur.

Kızamığın belirtileri nelerdir?

Kızamık, genellikle 10-14 gün süren bir kuluçka dönemi sonrasında ortaya çıkar ve birkaç aşamada belirti verir. Kızamığın belirtileri şunlardır:

Kızamığın ilk belirtileri, soğuk algınlığına benzer olabilir ve genellikle şunları içerir:

-Yüksek ateş (genellikle 38-40°C arasında)

-Öksürük (genellikle kuru ve sürekli)

-Burun akıntısı veya tıkanıklığı

-Gözlerde sulanma ve kızarıklık (konjonktivit)

-Boğaz ağrısı

Vücut ağrıları veya halsizlik

-Işığa duyarlılık (fotofobi)

Bu belirtiler, genellikle kızamık enfeksiyonunun ilk birkaç gününde ortaya çıkar ve oldukça rahatsız edici olabilir.

Ne yapılmalı?

Kızamığa yakalanan bir kişi, genellikle hastalığın şiddetini hafifletmek ve başkalarına bulaştırmamak için dikkatli olmalıdır. Eğer kızamık şüphesi varsa ya da teşhisi konmuşsa, aşağıdaki adımlar takip edilmelidir:

Kızamık, genellikle evde tedavi edilebilecek bir hastalık olsa da, özellikle yüksek ateş, şiddetli öksürük, zorlukla nefes almayı ya da diğer komplikasyon belirtilerini fark ederseniz mutlaka doktora başvurmalısınız. Doktorunuz, hastalığın seyrini izlemek için size önerilerde bulunabilir ve gerekirse tedavi planı oluşturabilir.

Kızamık son derece bulaşıcı bir hastalıktır. Bu yüzden;

Evde kalmak: Kızamık geçene kadar evde kalmak, hastalığın başkalarına yayılmasını önlemek için çok önemlidir. Kızamık, döküntüler ortaya çıkmadan birkaç gün önce bulaşıcı olabilir, bu yüzden başkalarından mümkün olduğunca uzak durmalısınız.

Eğitim veya çalışmaya gitmeme: Okul, iş yeri gibi toplu alanlara gitmemeniz önemlidir, çünkü virüs hızla yayılabilir.

Kızamık genellikle yüksek ateşe neden olur. Ateşi düşürmek için şunları yapabilirsiniz:

Bol su içmek: Vücudun susuz kalmaması için bol miktarda sıvı tüketmek önemlidir.

Ateş düşürücü ilaçlar: Doktorun önerisiyle parasetamol veya ibuprofen gibi ateş düşürücü ilaçlar kullanılabilir. Ancak aspirin kullanmaktan kaçınılmalıdır, çünkü bu bazı çocuklarda Reye sendromu gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Kızamık, gözleri etkileyebilir ve gözlerde kızarıklık, sulanma gibi şikayetlere yol açabilir. Gözleri korumak için;

Işığa duyarlılık nedeniyle loş ışıklı ortamda dinlenmek iyi olabilir.

Gözleri düzenli olarak temizlemek, özellikle sulanma varsa, enfeksiyon riski açısından önemlidir.

Eğer kızamık şüpheli veya kesinleşmişse, kişiye en kısa sürede kızamık bağışıklığı (aşı) olmayan kişilerle temas etmemesi gerektiği hatırlatılmalıdır. Ayrıca, aşısız kişilere, özellikle yakın temaslı çocuklara kızamık bulaşmaması için dikkat edilmelidir.

Bağışıklık sistemi zayıf olanlar (örneğin bağışıklık baskılayıcı tedavi gören kişiler veya başka sağlık sorunları olanlar) daha fazla risk altındadır. Bu kişilerde kızamık çok daha ağır seyredebilir, bu yüzden hastalık belirtilerinin başladığı andan itibaren hemen tıbbi yardım alınmalıdır.