Nijerya'da yayılan Difteri (kuşpalazı) salgını nedir? Belirtileri nelerdir?Tedavisi nasıldır? Kim buldu?

Ulusal basındaki haberlere göre, Kano eyaletinde hızla yayılan difteri salgını sebebiyle çoğu çocuk olmak üzere 40 kişi yaşamını yitirdi, çok sayıda kişi tedavi altına alındı.

Nijerya'da 40 kişi daha kuşpalazı salgını nedeniyle hayatını kaybetti. Yetkililer, son iki haftada difteri salgınının arttığını ifade etti.

Nijerya'da 2022-2023'te 16 bin 518 difteri vakası tespit edildi ve şu ana kadar 800'den fazla kişi yaşamını yitirdi.

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), ülkede artan difteri vakaları yüzünden ikinci salgın dalgasının yaşandığını doğrulamıştı.

Difteri ( kuşpalazı) hastalığı nedir?

Difteri, Corynebacterium diphtheriae bakterisinden kaynaklanır. Bakteri genellikle boğazın veya cildin yüzeyinde veya yakınında çoğalır. Difteri havadaki damlacıklar yoluyla yayılır. Enfekte bir kişinin hapşırması veya öksürmesi nedeniyle yakınlardaki insanlar C. diphtheriae'yi soluyabilir. Difteri özellikle kalabalık ortamlarda bu şekilde kolaylıkla yayılır.

Bunun dışında kirlenmiş, hijyeni sağlanmayan kişisel veya ev eşyalarından da difteri bulaşabilmektedir. İnsanlar bazen enfekte olmuş bir kişinin kullanılmış eşyalar veya el havluları gibi bakterilerle kontamine olabilecek eşyalarını tutarken difteriyi kapabilir. Enfekte bir yaraya dokunmak da difteriye neden olan bakterileri transfer edebilir. Difteri bakterileri tarafından enfekte olmuş ve tedavi edilmemiş kişiler, herhangi bir semptom göstermeseler bile, difteriyi aşı olmayan kişilere bulaşabilir.

Difteri yakalama riski yüksek olan kişiler güncel aşıları olmayan çocuk ve yetişkinler, kalabalık ve sağlıksız koşullarda yaşayanlar, kuşpalazı enfeksiyonunun yaygın olduğu yerlere seyahat edenlerdir. Difteri, aşının ulaştığı yerlerde nadiren görülür. Fakat aşının olmadığı ülkelerde hala yaygın bir hastalıktır. Difteri aşısının standart olduğu bölgelerde, hastalık esas olarak uluslararası seyahat eden veya daha az gelişmiş ülkelerden insanlarla temas halinde olan aşılanmamış veya yetersiz aşılanmış kişiler için bir tehdittir.

Belirtirleri

Difteri belirtileri ve semptomları genellikle bir kişi enfekte olduktan 2 ila 5 gün sonra başlar. İşaretler ve semptomlar şunları içerebilir: Boğaz ve bademciklerde kalın ve gri bir zarla kaplı görünüm, boğaz ağrısı ve ses kısıklığı, boyunda şişmiş bezler (genişlemiş lenf düğümleri), zor nefes alma veya hızlı nefes alma, burun akıntısı, ateş ve titreme ile yorgunluk.

Bazı insanlarda, difteriye neden olan bakterilerle enfeksiyon, yalnızca hafif bir hastalığa neden olur veya hiçbir belirgin belirti ve semptom göstermez. Hastalıklarından habersiz kalan enfekte kişiler, difteri taşıyıcıları olarak bilinir. Kendileri hastalanmadan enfeksiyonu yayabildikleri için taşıyıcı olarak adlandırılırlar. Difteri, deride de bazı belirtilere neden olabilmektedir. Cildi etkileyerek diğer bakteriyel cilt enfeksiyonlarına benzer şekilde ağrıya, kızarıklığa ve şişmeye neden olabilir. Deride ülserler de oluşabilir. Özellikle kalabalık koşullarda yaşayan, hijyeni kötü olan kişilerde ortaya çıkabilir.

Tedavisi

Difteri ciddi bir hastalıktır. Doktorlar bu hastalığı hemen tedavi eder. Doktorlar öncelikle hastanın hava yolunun tıkanmadığından veya aldığı havanın azalmadığından emin olur. Bazı durumlarda, hava yolu daha az iltihaplanana kadar hava yolunu açık tutmak için boğaza bir solunum tüpü yerleştirmeleri gerekebilir. Çeşitli antibiyotikler tedavide kullanılır. Penisilin veya eritromisin gibi antibiyotikler vücuttaki bakterileri öldürmeye yardımcı olarak enfeksiyonları temizler. 

Kim buldu?

Difteri, 1826 yılında Pierre Bretonneau isimli bilim insanı tarafından bulunmuştur. Difteri aşısı ise 1923 senesinde uygulanmaya başlanmıştır.