Tükenmişlik Sendromu nedir? Belirtileri neler? Tedavisi nedir? İşte Tükenmişlik sendromundan korunmak için yapılacaklar

Uzun yaz tatilinizi de yaptınız ama hala yorgun hissediyorsunuz. Sanki hiç tatil yapmamış gibi sabahları işe çok keyifsiz hatta zorla gidiyorsunuz. Kendinizi duygusal ve fiziksel olarak yorgun hissediyor, çok daha kolay öfkeleniyorsunuz. İşte bu sorunlarınızın nedeni tükenmişlik sendromu olabilir! Tükenmişlik sendromu belirtileri ve Tükenmişlik sendromuna karşı dikkate alınacak bazı önerilerini siz değerli okuyucularımız için hazırladık.

Tükenmişlik Sendromu Nedir?

Tükenmişlik Sendromu ilk kez 1970 yılında Alman psikolog Herbert Freynderberger tarafından literatüre sokulan bir hastalıktır. Tükenmişlik sendromunun teşhis edilmesi tedavinin en önemli aşamasıdır. Ancak kendi kendine geçmeyeceğini aklınızda bulundurmalısınız. Ciddiye alınmadığı takdirde diyabet ve kalp sorunları gibi önemli hastalıkların ortaya çıkma riskini de arttırabilir.

Tükenmişlik Sendromu Belirtileri Nelerdir?

Tükenmişlik sendromu kronik stres ve aşırı yoğunluk gibi sorunlarla karıştırılabilir. Ancak bazı spesifik belirtileri bulunur. Eğer siz de tükenmişlik sendromu belirtilerini yaşıyorsanız zaman kaybetmeden bir uzmandan destek almayı düşünebilirsiniz.
Fiziksel ve duygusal yorgunluk tükenmişlik sendromunun en sık görülen belirtileri arasında yer alır. Aynı zamanda haftada minimum 3-4 kere görülen baş ağrısı, mide ağrılarında artış yaşanabilir.
İştah ve uyku değişiklikleri yaşanabilir. İştahta azalma olabileceği gibi duygusal yeme krizleri de ortaya çıkabilir. Uyku kalitesinde düşüş olur ve sabah uyanırken zorlanılabilir.
Tükenmişlik sendromu yaşayan kişiler kendilerini çaresiz ve bunalmış hissedebilir. Bu nedenle de çevresine karşı duvar örerek asosyalleşebilirler.
İleriye dönük hayal kurmakta zorlanılabilir. Umutsuzluk yaşayan kişiler çeşitli bağımlılıklara yatkınlık gösterebilirler.
Kişiler, hiç olmayacak anlarda dahi sinirlenebilir. Günlük işleri yaparken karşılaşılan normal seviyedeki stresörlerle baş etmek zor gelebilir.
Tükenmişlik Sendromu Hangi Durumlarda Görülebilir?
Tükenmişlik sendromu genellikle yoğun bir şekilde çalışan ya da özel yaşamında stres altında olan kişilerde ortaya çıkar. Sağlık çalışanlarında sıklıkla görülen sendromla ilgili yapılan araştırmalar yöneticilerde, siyasetçilerde ve ebeveynlerde görülme ihtimalinin oldukça yüksek olduğunu göstermiştir. Unutulmaması gereken nokta ise; aynı şartlarda çalışan her insanın tükenmişlik sendromuna yakalanma riski aynı değildir. Örneğin A tip kişiliğe sahip mükemmeliyetçi kişilerde tükenmişlik sendromuna yakalanma oranının daha fazla olması beklenir.

Tükenmişlik sendromundan korunmak için dikkate alınacak öneriler şöyle sıralanmaktadır;

1. Hayatınızın önceliklerini belirleyin. Bu öncelik; aile olabilir, sağlık olabilir, arkadaşlar ve sosyal çevre olabilir. Örneğin, önceliğiniz aile ise, uzun süre çalışıp yorgun eve gelmek, ailenize zaman ayıramamak bir süre sonra işe karşı kızgınlığa ve bıkkınlığa neden olur. Önem verdiğiniz etkinliklere mümkün olduğunca zaman ayırın, her akşam aileniz ile yemek yiyin. Onlarla zaman geçirerek asıl yapmak istediğiniz şeyi yapmanın verdiği doyum, huzursuzluk ve kızgınlığı azaltır.

2. Tükenmişliğinizin nedenini belirleyin. Bu neden iş yoğunluğu olabilir, çalışma saatleri olabilir, kişilerle çatışmalar olabilir, destek alamamak olabilir. Bu nedeni belirlemek ve kabullenmek problemin çözümünde atılacak ilk adımdır.

3. Sorun kaynağı belirledikten sonra, çözüm için patronunuz veya iş arkadaşlarınızla konuşun. Duyguları paylaşmanın ve sosyal desteğin, olumsuz duygularla baş etmede faydası araştırmalarla gösterilmiştir.

4. Gün içinde kısa aralar verin.

5. Ailenizle, arkadaşlarınızla vakit geçirin.

6. İşin size uygun olup olmadığını gerçekçi olarak değerlendirin. Uygun olmadığını düşünüyorsanız alternatifler arayın. Severek yapabileceğiniz, ilgi alanınıza daha uygun bir işte çalışıp çalışamayacağınızı araştırın.

7. Spor yapın. İnsanlar yoğun olduklarında ilk vazgeçtikleri şey spordur, oysa düzenli spor stresle başa çıkmanızı kolaylaştırır. Akşam yürüyüşüne çıktığınızda faydalarını hemen görürsünüz, ertesi gün bedeniniz ve ruhunuz dinlenmiş olur.

8. Yeterli miktarda, en az 7-8 saat uyuyun.

9. Hafta sonlarını dinlenmeye ayırın.

10. Sağlıklı beslenin. Bol sebze ve meyve tüketin. Yoğun çalışma temposu beslenme düzenini bozar.

11. Kitap okumak, örgü örmek, resim yapmak gibi sakinleştirici hobiler edinin.