Uzmanından anız uyarısı

Mardin Artuklu Üniversitesi Kızıltepe Meslek Yüksekokulu Müdürü, Tahıl Yetiştiriciliği ve Islahı Uzmanı Doç. Dr. Ferhat Kızılgeçi, anız yakılmasının önlenmesine yönelik alınması gereken tedbirlere ilişkin açıklama yaptı. Kızılgeçi, "Çiftçilere çağrımız geleceğimizi yakmayalım. Alternatif ekim yapalım. İkinci ürün ekecek çiftçilerimize baklagil ekmelerini tavsiye ediyorum." dedi

Artuklu Üniversitesi Kızıltepe Meslek Yüksekokulu Müdürü, Tahıl Yetiştiriciliği ve Islahı Uzmanı Doç. Dr. Ferhat Kızılgeçi, anız yakılmasının önlenmesine yönelik alınması gereken tedbirlere ilişkin açıklama yaptı.

Meslek Yüksekokulu'nda açıklamalarda bulunan Doç. Dr. Ferhat Kızılgeçi, "Çiftçilere çağrımız geleceğimizi yakmayalım. Alternatif ekim yapalım. İkinci ürün ekecek çiftçilerimize baklagil ekmelerini tavsiye ediyorum." dedi

Anızın, tarımsal faaliyetin sonunda tarlada ekili olan ürünün biçilmesinden sonra geriye kalan kök ve sap gibi kısımlara verilen isim olduğunu söyleyen Kızılgeçi, Anız yakmanın yalnızca Türkiye’nin bir sorunu olmadığı Çin, Hindistan ve Amerika Birleşik Devletleri gibi ülkelerin ürün kalıntılarını en çok yakan ülkeler olduğunu ifade etti.

Kızılgeçi, Tahılların biçme yüksekliğine bağlı olarak 1 dekarda alanda yaklaşık olarak 150-200 kg anız oluştuğunu kaydetti.

2023 yılında Mardin ilinde 2.3 milyon dekar alanda buğday ve arpa ekilişi yapıldığını bunun sonucunda en az 345 bin ton anız oluştuğunu belirten Kızılgeçi, "2014 yılı FAO istatistiklerine göre Dünya genelinde %48 Mısır, %24 çeltik, %23 buğday ve %5 şeker kamışı anızı yakılmaktadır." dedi

Çevre şehircilik ve İklim Değişikliği bakanlığının verilerine göre 2015 -2017 yılları arasında en fazla anız yangını cezası kesilen bölgenin Güneydoğu Anadolu Bölgesi olduğunun altını çizen Kızılgeçi, Bölge içerisinde ise Mardin ilinin 3. sırada olduğunu vurguladı.

Bölgede anızın sorun olmasının başlıca nedenlerini sıralayan Kızılgeçi, tahıl sap ve köklerinin Karbon/Azot oranın yüksek olması, toprakta yeterli nem ve azotun olmaması, sıcaklığın çok yüksek olması, toprağın organik madde içriğinin düşük olması ve bu kalıntıların ayrışma sürecinin olumsuz biçimde etkilediğini sözlerine ekledi.

Kızılgeçi, şunları kaydetti:

"Bu düşünceleri kısa vadede doğru olabilir ancak uzun vadede hem kendilerine hemde çevreye dönüşümü olmayacak zararlar vermektedirler. Anız yangınlarını önlemek için bazı ülkelerin alıdığı tedbirler bazı ABD eyaletleri, yakma işlemini belirli günler, saatler ve atmosferik koşullarla sınırlandırmak için bir izin sistemi kullanmaktadır; bu şekilde anız yangınlarını yönetebilmiş veya engelleyebilmiştir. Avrupa Birliği'nin üye ülkelerinin çoğunda ise saman ve anız yakılması ise yasaklanmıştır. Ülkemizde de olduğu gibi birçok ülke de ise para cezaları uygulanmaktadır."

Anız yangınlarını azaltmak için gereken eğitim ve yayım faaliyetlerinin artırılması, biçerdöverler ile yapılan hasad işleminin toprak yüzeyine yakın mesafede yapılması ve saman yapımı için biçerdöverlere özel aparat takılması gerektiğini dile getiren Kızılgeçi, "Bu nedenle bölgede kamu ve özel sektör öncülüğünde selüloz fabrikası, enerji santrali kurulması ya da hayvancılığın geliştirilmesi önem arz etmektedir." ifadelerini kullandı

Doç. Dr. Kızılgeçi, ayrıca Anız yangınlarının önlenmesi amacıyla Mardin Artuklu Üniversitesi Kızıltepe Tarım Bilimleri Ve Teknolojileri Fakültesi Ve Kızıltepe Meslek Yüksekokulu öncülüğünde kamu kurum ve kuruluşları, STK’ların ve tarımla ilgili tüm paydaşların içerisinde yer aldığı bir çalıştay düzenlemeyi düşündüklerini sözlerine ekledi.