“Kabızlık, yaşam kalitesini tehdit eden ciddi bir sağlık problemidir”

Kabızlığın nedenleri, risk faktörleri ve tedavi yollarına dair önemli bilgiler veren Beslenme ve Diyet Uzmanı Burcu Üstad Arda, uzun süren kabızlık vakalarının ihmal edilmemesi gerektiğini, erken teşhis ve doğru yaşam alışkanlıklarının büyük önem taşıdığını vurguladı.

Kabızlık, her yaş grubunu etkileyebilen, yaşam kalitesini düşüren yaygın bir sindirim problemi olarak öne çıkıyor. Özellikle ileri yaş, yetersiz su tüketimi, lifsiz beslenme ve hareketsizlik gibi risk faktörleri kabızlığın ortaya çıkmasında etkili oluyor.

Beslenme ve Diyet Uzmanı Burcu Üstad Arda, kabızlığın yalnızca beslenme alışkanlıklarıyla değil, yaşam tarzı ve bazı hastalıklarla da doğrudan ilişkili olduğunu belirtiyor.

Uzman Arda, kabızlıkla mücadelede en etkili yöntemlerin başında lifli gıdaların tüketilmesi, yeterli sıvı alımı ve düzenli fiziksel aktivitenin geldiğini ifade ediyor.

Kabızlığın uzun sürmesi ya da dışkıda kan gibi belirtilerle seyretmesi durumunda ise, bu şikâyetlerin daha ciddi hastalıkların habercisi olabileceği uyarısında bulunuyor.

Sağlıklı bağırsakların hem bedensel hem de zihinsel sağlık açısından belirleyici olduğuna dikkat çeken Arda, erken önlemin önemine vurgu yapıyor.

“Kabızlık yalnızca dışkılamayla ilgili bir sorun değildir”

Kabızlığın tıbbi olarak "konstipasyon" olarak adlandırıldığını ve haftada üçten az dışkılama, dışkının sert ve kuru olması, dışkılama sırasında zorlanma ve ağrı gibi belirtilerle tanımlandığını aktaran Arda, “Kabızlık sadece dışkılama sıklığının azalması değil, aynı zamanda dışkılamada tam boşalamama hissi, şişkinlik, karın ve mide ağrısı gibi belirtileri de beraberinde getirir. Bu durum hem fiziksel hem de psikolojik açıdan kişinin yaşam kalitesini önemli ölçüde etkiler” ifadelerini kullandı.

"Uzun süren kabızlık ciddi sonuçlar doğurabilir"

Dışkının sert ve büyük olmasının dışkılama sırasında şiddetli ağrılara yol açabileceğini belirten Arda, ilerleyen ve uzun süren kabızlık vakalarında bağırsaklarda dışkı birikimi olabileceğini, bunun da zamanla taşma ishaline neden olabileceğini dile getirdi.

“Kabızlıkta bazı gruplar daha fazla risk altında”

Kabızlığın her yaş grubunda görülebileceğini ancak ileri yaş, kadın olmak, düşük sıvı ve lif alımı, hareketsiz yaşam tarzı, bazı ilaçlar, yeme bozuklukları ve depresyon gibi etkenlerin riski artırdığını belirten Arda, “Risk faktörlerinin farkında olmak, kabızlığın önlenmesi ve tedavisinde kritik öneme sahiptir. Özellikle yaşam tarzı değişiklikleri erken dönemde uygulanmalıdır” uyarısında bulundu.

“Lifli beslenme, bol su ve hareket en etkili tedavi”

Kabızlığa karşı alınabilecek en etkili önlemlerin başında sağlıklı beslenme ve fiziksel aktivitenin geldiğini ifade eden Arda, şunları söyledi:

“Lif açısından zengin besinlerin günlük tüketiminin artırılması gerekir. Kabuklu elma, havuç, kuru erik, incir, üzüm, portakal, kivi, ıspanak, avokado, brokoli, enginar, kurubaklagiller ve tam tahıllı ürünler bağırsak hareketlerini düzenlemeye yardımcı olur. Ayrıca keten tohumu gibi doğal lif kaynakları da tercih edilmelidir. Bol su içmek de bağırsakların sağlıklı çalışması için çok önemlidir. Günde en az 1,5 litre su tüketilmesi, dışkının yumuşamasına ve kolay atılmasına katkı sağlar. Düzenli egzersiz ise bağırsak hareketlerini hızlandırarak kabızlığı önlemeye yardımcı olur. Kefir, yoğurt ve lahana turşusu gibi probiyotik besinlerin bağırsak florasını destekleyerek kabızlığı azaltmada etkili olduğu unutulmamalıdır.”

Beslenme dışı nedenlere de dikkat edilmeli

Kabızlığın yalnızca beslenmeye bağlı olmadığını belirten Arda, hareketsizlik, düzensiz uyku, stres, bazı ilaçların kullanımı ve gebelikte artan hormonların da kabızlığı tetikleyebileceğini söyledi. Ayrıca yapısal bağırsak sorunları ve sindirim sistemini etkileyen hastalıkların da dikkate alınması gerektiğini kaydetti.

Kabızlıkla birlikte dışkıda kan görülmesi, ani kilo kaybı, kansızlık, ailede kolon kanseri veya bağırsak hastalığı öyküsü olan bireylerin vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurmaları gerektiğini vurgulayan Arda, “Bu tür durumlar kabızlığın ciddi bir sağlık sorununun belirtisi olabileceğini gösterir. Erken teşhis ve tedavi hayat kurtarır” dedi.

"Bazı hastalıklar kabızlığa yol açabilir"

Kabızlığın bazen ciddi hastalıkların bir sonucu olarak ortaya çıkabileceğine dikkat çeken Arda, “Diyabet, hipotiroidizm gibi hormonal dengesizlikler, Parkinson, MS gibi nörolojik hastalıklar ve bağırsaklarda yapısal bozukluklar kabızlık riskini artırabilir. Ayrıca stres, depresyon ve anksiyete gibi psikolojik durumlar da kabızlıkla ilişkilidir. Bu nedenle üç haftadan uzun süren kabızlık vakaları mutlaka bir uzman hekim tarafından değerlendirilmelidir” ifadelerini kullandı.

“Bağırsak sağlığı zihinsel sağlıkla da bağlantılı”

Bağırsakların yalnızca sindirim için değil, aynı zamanda genel sağlık ve beyin fonksiyonları için de önemli bir rol üstlendiğini belirten Arda, “Bağırsak sağlığını korumak, beden ve zihinsel sağlık için şarttır. Düzenli ve sağlıklı dışkılama, toksinlerin atılması ve vücut sistemlerinin dengede kalması için gereklidir” dedi.

Kabızlıkla mücadelede pratik öneriler

Kabızlık problemi yaşayanlara bazı tavsiyelerde bulunan Arda, bol sıvı tüketimi, lifli sebze-meyve tüketimi, sabahları kuru meyve ve ılık su içme alışkanlığı, düzenli probiyotik alımı, fiziksel aktivite ve özellikle kahvaltı sonrası tuvalet alışkanlığı edinmenin önemli olduğunu kaydederek işlenmiş et, kızarmış yiyecekler, beyaz ekmek ve fast food gibi gıdalardan uzak durulması gerektiğini de sözlerine ekledi.

“Sağlıklı bağırsaklar, sağlıklı yaşamın anahtarıdır”

Kabızlığın hafife alınmaması gerektiğini ifade eden Arda, “Erken tanı, doğru beslenme alışkanlıkları ve yaşam tarzı değişiklikleri ile büyük oranda önlenebilir ve tedavi edilebilir. Ancak şiddetli, uzun süreli ya da altta yatan hastalık şüphesi olan kabızlık vakalarında mutlaka uzman desteği alınmalıdır” şeklinde konuştu.

Son olarak Arda, “Sağlıklı bağırsaklar, sağlıklı bir yaşamın anahtarıdır. Kabızlıkta erken önlem almak ve yaşam tarzını düzenlemek hem beden hem de ruh sağlığınızı koruyacaktır” ifadeleriyle uyarıda bulundu.

İLKHA