KOAH'ta Erken Tanı Önemli!

Mardin Eğitim ve Araştırma Hastanesi Göğüs hastalıkları Uzmanı Dr. Barış Çil, KOAH hastalığı hakkında bilgiler verdi. Dr. Çil, erken tanının önemine vurgu yaparak belirtileri taşıyan hastaların bir an önce doktora başvurmaları gerektiğini söyledi.

Nefes darlığı, Sık Sık Öksürük, Balgam...

Genç, yaşlı dinlemiyor...

Bu belirtiler aslında bir hastalığın habercisi olabilir.

Daha çok sigara içenler, yada pasif içiçi, yani tütün ürünlerinin dumanlarına maruz kalanlar bu hastalığa yakalanıyor.

Hava yollarını tahriş eden sigara dumanı, zararlı gazlar gibi maddeler solunum yolunda iltihaplanmaya neden oluyor.

Türkiye'de özellikle 40 yaş ve üzerindeki vatandaşlarda KOAH'ın görülme olasılığı %15 ila %20 arasındadır.
KOAH'ta en önemli etken ise şüphesiz 'Erken Tanı'.

Erken tanı sayesinde hastalık teşhisi konulan vatandaşlarda uygulanan tedaviler sayesinde hastalık oldukça ağır ağır ilerler.

Zira erken tanı konulmanayan, veya tanı konulmasına rağmen tedavi olmayan vatandaşlar, hastalığın ilerleyen evrelerinde tamamen yatağa ve solunum makinasına bağlı kalabilir.

Peki bu belirtileri olanlar veya hastalığa yakalananları ne bekliyor?

Göğüs hastalıkları Uzmanı Dr. Barış Çil, konuyla ilgili verdiği röportajda şu ifadeleri kullandı:

3-5 MİLYON KOAH HASTASI VAR

Ortalama ileri yaş hastalarda, 40 yaş üzerinde sık görülür. Toplumda görülme oranı, %15-20'dir. Yani 40 yaş üstü bireylerde her 5 kişiden birinde aslında KOAH var. Bunun tanı alma oranı ise ortalama 10 kişiden sadece 1'i. Yani bir çok insan, nefes darlığını, öksürük, balgamını yaşa bağlıyor veya içtiği sigaraya bağlıyor. Aslında bu bir hastalık belirtisi ama 40 yaş üzeri olduğu için bunu normalleştiriyorlar. Yaş ve Nüfus oranıyla baktığımız zaman 3-5 milyon kadar KOAH hastası var.

TEMEL RİSK FAKTÖRÜ TÜTÜNDÜR!

KOAH Hastalığı aslında bizim yaşlılarda gördüğümüz, sigara içenlerde gördüğümüz bu nefes hastalığı, balgam çıkarma, hırıltı, öksürük, nefes, bunların aslında temel risk faktörü sigaradır, tütündür. Tabi tütünün yanında Pro ve Nargile gibi bütün tütün ürünleri risk faktörüdür.

SOLUNUM FONSİYON TESTİ

40 Yaş üzeri bireylerde gelişen nefes darlığı, öksürük, balgam bunu bizim toplumumuz ve dünyanın hemen hemen her yeridne normalleştiriyor. Aslında sigara içicisi birinin, duman maruzetı olan birinin, tezek, tandır maruzeti olan birinin 40 yaşını geçmişse öksürük, balgam ve nefes darlığı varsa bir hekime başvurması gerekiyor. Göğüs hastalıkları uzmanı özellikle. Bizde de bunun tanısı çok basit, solunum fonsiyon testimiz var, KOAH'ın tanısında ana kriterlerinden birisidir. Bu ortalama dakikada yapılabilecek bir test. Kolay bir doktor muayenesi ve solunum fonksiyon testi ile tanısı konulabilecek bir hastalık.

GÜNDE EN AZ BİR SAAT, BİR BUÇUK SAAT NORMAL YÜRÜYÜŞ

Burada en önemli etken sigaradır. Öncelikle sigaranın bırakılması gerekiyor. Öncelikle risk faktörlerinin ortadan kaybolması gerekiyor. Daha sonra bizim KOAH hastalarında, özellikle hava yolunu açsın diye nefes yolundan kullandığımız ilaçlarımız var. Benimde uyguladığım ve KOAH hastalığı tedavisinde en önemli noktası olarak gördüğüm şöyle bir şey var, fiziksel aktivite. Sigara bırakmaktan sonra gelen en önemli tedavi yöntemlerinden bir tanesidir aslında. Biz hastalara günde en az bir saat, bir buçuk saat normal yürüyüş, biraz temposu arttırılmış yürüyüş öneriyoruz. Bu, kişinin hem fizik gücünü arttırıyor, akciğer kapasitesini arttırıyor. hem de hastalığın ilerleyişini yavaşlatıyor.

HER YIL GRİP VE ZATURE AŞISI ÖNERİLİYOR

Bu hastaların temel yapması gerek şey şu sigarayı bırakacaklar, doktoruna takipli olacaklar, gerekli görülen cihazları kullanacaklar, egzersiz yapacaklar. Bunların hepsi bir hastanın akciğerini güçlendirmesine yarayacak. Bunun yanında biz KOAH hastalarımıza her yıl grip aşısı öneriyoruz. Mutlaka grip aşılarını yapmalılar, ve zature aşılarını yaptırmalılar. Bunları da aile hekimleri ve göğüs hekimleri tarafından takip etmeliler. Yani KOAH'ımızı ne kadar aza indirirsek, bizim koronavirüse yakalanma ihtimalimiz de o kadar azalacaktır.

CANLI CANLI BOĞULMAK GİBİ BİR DURUM

KOAH, çok ilerleyici bir hastalıktır. Bir insanın temel etki mekanizması, solunum mekanizması. Bunun dışında vücudun diğer sistemlerini de etkiler, kemik erimesinden tutun da kalp yetmezliğine kadar. KOAH hastalarımız, sigarayı bırakmazsa düzenli tedavi olmazsa ileride solunum yetmezliği yaşayacak. Bunların bi çoğu ilerleyen dönemlerde oksijen cihazları ile yaşamak zorunda kalacak. Tamamen hayatı bir eve sığdırmak gerekiyor, gerçekten canlı canlı boğulmak gibi bir durum. Yani KOAH'ın ilerleyen evreleri çok zor bir hastalığa sebep oluyor, erken tanı çok önemli, sigarayı bırakmak çok önemli, ve doktor kontolünde olmak çok önemli.

SİGARA BIRAKTIRMAK EVET ÖNEMLİ, AMA BAŞLATMAMAK ÇOK DAHA ÖNEMLİ

İşin ana faktörü tütün kullanıcılığı ve sigara. Ama tezek, tandır, nargile, pasif maruziyet, hava kirliliği gibi bunların hepsi hava yolumuz için bir risk faktörüdür. Çünkü biz hepsini içimize çekiyoruz. Hepsini bizim hava yolumuzda tahribata neden oluyor, ve bunların geri dönüşü maalesef olmuyor. Bizim hayatımızın her yerinde bir yaşam felsefesi haline getirmemiz lazım. Yani yılda sadece bir defa sigara içmeyelim demekle olmuyor. Bunun tütün kontrol politikaları olması lazım. Bunun yanında bıraktırmak evet önemli ama başlatmamak çok daha önemli. Özellikle ergenlik yaşındaki çocuklar. Çünkü biz ergenlik yaşında çocukları sigaraya başlatmazsak, muhtemelen 40 yaşından sonra da bıraktırmak zorunda kalacağımız bir hasta olmaz.