Kıbrıs Barış Harekatı ne zaman oldu? Kıbrıs Barış Harekatı'nın tarihi, özeti, parolası ve sonuçları

TSK'nın Rumların, Kıbrıslı Türklere karşı uyguladıkları baskı ve zulme son vermek ve Ada'ya barış getirmek amacıyla düzenlediği Kıbrıs Barış Harekatı, "Bir Zamanlar Kıbrıs" dizisi ile yeniden gündeme geldi. Kıbrıs Türk halkının varoluş ve özgürlük mücadelesini ekranlara taşıyan dizinin, 1963'te tarihe "Kanlı Noel Gecesi" olarak geçen saldırıyı anlatan ilk bölümü ekranlara geldi. Peki, Kıbrıs Barış Harekatı ne zaman oldu? Kıbrıs Barış Harekatı tarihçesi nedir?

Kıbrıs'ta Türklerin Rumlar tarafından uğradığı işkence ve zulmü anlatan Bir Zamanlar Kıbrıs dizisi, ilk bölümü ile TRT 1 ekranlarında yayınlandı. Kanlı Noel olayı katliamına da değinen dizinin ardından birçok bilgi merak konusu oldu. Bunların başında ise Kıbrıs Barış Harekatı tarihi geliyor. 20 Temmuz 1974 yılında başlayan Kıbrıs Harekatı ya da Kıbrıs Barış Harekatı, adada Kıbrıs Türklerine yapılan zulme son vererek Kıbrıs Türk halkının güvenliğini garanti altına almıştır. İşte, Kıbrıs Harekatı ne zaman oldu, hangi tarihte gerçekleşti ve kaç gün sürdü sorularının yanıtları...

Kıbrıs Barış Harekatı tarihi: Kıbrıs Harekatı ne zaman oldu, hangi tarihte gerçekleşti ve kaç gün sürdü?

KIBRIS BARIŞ HAREKATI TARİHİ

Kıbrıs Barış Harekatı'na zemin hazırlayan gelişmeler 1959'da başladı. Türkiye, İngiltere ve Yunanistan'ın 1959'da imzaladığı Zürih ve Londra anlaşmalarıyla bu ülkelerin garantörlüğünde Türk ve Rum halklarının eşitliğine dayalı Kıbrıs Cumhuriyeti kuruldu.

Rumlara ait silahlı gruplarca 1963'ten itibaren gerçekleştirilen saldırılar sonucu Kıbrıs Türkleri, ülke yönetiminden baskı ve zulümle uzaklaştırıldı. Adayı Yunanistan'a bağlama hedefine ulaşmak isteyen Rumların yürüttükleri saldırılar ve ambargolar 1963-1974 yılları arasında artarak devam etti.

EOKA-B liderlerinden Nikos Sampson, Yunanistan'da iktidarda bulunan cuntanın desteğiyle gerçekleştirdiği darbeyle 15 Temmuz 1974'te Kıbrıs Cumhurbaşkanı Makarios'u devirdi.

Adadaki darbe haberi Ankara'ya ulaşınca Milli Güvenlik Kurulu toplandı.

Başbakan Bülent Ecevit, toplantının ardından Türk Silahlı Kuvvetlerine Kıbrıs'a müdahale ihtimaline karşı hazırlık yapılması yönünde talimat verdi.

Dünya kamuoyunun Kıbrıs'taki askeri yönetime tepkileri de Türkiye'nin lehine bir ortam yaratıyordu.

Türkiye, adaya ortak müdahalede bulunulması için garantör devletlerden İngiltere'nin kapısını çaldı. İngiltere'ye, iki garantör devlet olarak adaya müdahale önerildi. Londra'ya giden Bülent Ecevit'in teklifi, İngiltere Başbakanı tarafından kabul görmedi.

Bu arada, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, TBMM'yi olağanüstü toplantıya çağırdı.

18 Temmuz'da Ecevit, Londra'da ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Joseph Sisco ile görüştü.

Öte yandan Kıbrıs'ta, "Yeşil Hat"ta hava gerginleşti. TBMM, olağanüstü toplantıda, Kıbrıs'ta darbe sonucu ortaya çıkan durumu görüştü. 19 Temmuz'da Sisco, Atina'dan Ankara'ya geldi. Sisco'nun Atina nezdindeki girişimlerinden sonuç alınamayacağı anlaşıldı.

HAREKATIN PAROLASI: "AYŞE TATİLE ÇIKSIN"

Aynı gün Deniz Kuvvetleri Komutanlığına ait bir filo, çıkarma gemileriyle Akdeniz'e açıldı. Kıbrıs Barış Harekatı, TSK'ye bağlı birliklerin Lefkoşa-Hamitköy-Gönyeli ve Pınarbaşı bölgelerine hava indirme, Yavuz Plajı'na denizden çıkarma yapmasıyla 20 Temmuz'da başladı.

Harekatın parolası ise "Ayşe tatile çıksın" olarak belirlendi. Ayşe, Cenevre konferansına katılan dönemin Dışişleri Bakanı Turan Güneş'in kızının adıydı.

Bülent Ecevit, harekatın başladığını, "İnsanlığa ve barışa büyük bir hizmette bulunmuş olacağımıza inanıyoruz. Öyle umarım ki kuvvetlerimize ateş açılmaz ve kanlı bir çatışmaya yol açılmaz. Biz aslında savaş için değil barış için ve yalnız Türklere değil Rumlara da barış getirmek için adaya gidiyoruz." sözleriyle duyurdu.

Türk uçakları 21 Temmuz'da, Rum mevzilerine karşı harekete geçti. 4'üncü Paraşüt Taburu ile birleşen Kıbrıs Türk Kuvvetleri, Lefkoşa Havalimanı ile Kaymaklı bölgesine taarruza başladı. 2'nci ve 3'üncü komando taburları Zeytinli istikametinde ilerledi. Kocatepe muhribi ise haberleşme ve koordinasyon eksikliğinden dolayı Türk uçaklarınca batırıldı.

Harekatın ikinci günü, 3'üncü Paraşüt Taburu'nun taarruzu sonucu Deliktepe düştü. Girne'ye giren Türk birlikleri Lefkoşa'ya yöneldi. Bu sayede Lefkoşa-Girne hattı birleştirildi.