Mardin'de Tarım, Hayvancılık ve Ormancılık

Tarım, Mardin ekonomisinde ilk sırayı almaktadır. Yaklaşık toplam 8.891.000 dekarlık arazinin 3.854.790 dekarı tarımda kullanılmaktadır. Tarım alanlarının hemen hemen tamamına yakın bir bölümü tarla tarımında kullanılmaktadır. Sebze ve çiçek bahçeleri ile meyve tarımında kullanılan alanlar ise, tarla tarım alanlarına göre daha küçüktür. 

İlin güneyindeki Mezopotamya Ovası geniş fakat susuz bir yapıya sahiptir. Bölgedeki en verimli toprakları Şanlıurfa’da (%38,1) bulunmakta olup onu sırasıyla Diyarbakır ve Mardin illeri izlemektedir. 889.100 hektar olan il arazisinin %43’ü (385.479 ha) tarım arazisi, %13’ü (113.341 ha) orman ve fundalık, %13’ü (115.447 ha.) çayır ve mera, %31’i ise (274.833 ha) yerleşim alanı ve kullanılmayan alanlardan oluşmaktadır. Toplam tarım alanlarının %76,10 gibi çok büyük bir bölümü tarla alanı, %5.46‘sı bağ-bahçe,  %2.17’si sebzelik, %1.43’ü kavaklık, % 0,50’si zeytinlik ve geriye kalan %14,34’lik kısmı da nadas olarak kullanılmaktadır.

Mardin il arazisinden en fazla pay alan ilçeler Derik (%16.2), Savur (%16) ve Kızıltepe’dir (%15.8). İl toplam tarım alanı içinde en büyük payı alan ilçe ise Kızıltepe (%34,22) olup, toplam arazinin %94.11’i tarım alanı olarak kullanılabilmektedir. İl ormanlık alanında en büyük payı alan ilçe ise Savur (%28.8)dur. 

Genel olarak tüm ilçelerde tarım alanlarının çok büyük bir bölümü tarla alanı olarak kullanılmaktadır. Tarla alanı açısından Kızıltepe (120.211 ha), sebze alanı açısından merkez ilçe (2.414 ha), meyvelik alan açısından Dargeçit (440 ha) ve bağlık alan açısından da Savur ilçesi (3.490 ha) il genelinde ilk sırada yer almaktadır.

İl toplam tarım arazisinin (385.479 Ha.) % 36,09’u (139.156 ha.) sulanmaya elverişli olup, bunun da yaklaşık olarak % 46,9 ‘u (toplam tarım arazisinin ise % 16,93’ü, yani 65.266 ha) sulanabilmektedir. Tarım arazisi sulamalarının küçük bir kısmı devlet sulaması, geriye kalan ise halk sulaması şeklinde gerçekleşmektedir. GAP kapsamındaki sulama projelerinin tamamlanmasından sonra il genelinde sulama yapılan tarım arazisinin yaklaşık olarak 204.000 hektara ulaşması beklenmektedir.

İl genelinde yaklaşık olarak ekilen toplam 293.359 hektarlık tarla alanının %75,33 gibi büyük bir kısmında (221,000 ha) tahıl üretimi, % 14,52’lik kısmında (42,585 ha) baklagil üretimi, % 7,19’luk kısmında endüstriyel bitkiler ve geri kalan alanda da yağlı tohumlar ve yem bitkileri üretimi yapılmaktadır.

Mardin ili tahıl ürünlerinde ekilen alan itibariyle en önemli ürünler buğday ve arpadır. Yaklaşık olarak tahıl ekilen alanların % 73,51’i buğdaya, % 26,49’u arpaya aittir. Diğer tahıl ürünlerinin ekim alanları ise önemsenmeyecek kadar azdır. Ekilen alan itibariyle baklagillerden kırmızı mercimek (% 91,91), endüstriyel bitkilerden kütlü pamuk ( % 99,22) önemli paylar almaktadır. Mısır II. Ürün olarak yaklaşık 40.430 ha alanda ekilmekte ve 444.730 ton ürün elde edilmektedir. Söz konusu ürünler üretim açısından da önde gelen ürünlerdir.