matesis
dedas

Rasim Özdenören kimdir? Nereli, kaç yaşındaydı? Rasim Özdenören neden gündemde? Sözleri, kitapları ve eserleri ne?

Edebiyatın kalbi olarak atfedilen 14. İstanbul Edebiyat Festivali, bugün edebiyat severlere kapılarını açtı. 14. İstanbul Edebiyat Festivali'nin bu yıl Temmuz ayında hayatını kaybeden ünlü yazar Rasim Özdenören'in anısına düzenlenmesinin arından ünlü yazarın hayatı ve kariyeri merakla araştırılmaya başlandı. Peki, Rasim Özdenören kimdir? Rasim Özdenören aslen nereli, kaç yaşında? Rasim Özdenören eserleri neler, ne mezunu? İşte Çapa’da 1. olan Merve Nur Uçar'ın sözlerini kullandığı Rasim Özdenören’in edebi kişiliği, sözleri, kitapları ve eserleri…
  • 26.12.2022 14:34
Rasim Özdenören kimdir? Nereli, kaç yaşındaydı? Rasim Özdenören neden gündemde? Sözleri, kitapları ve eserleri ne?

İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mezuniyet töreninde Merve Nur Uçar'ın yaptığı konuşma sosyal medyanın en çok konuşulan konuları arasına girdi.

Merve Nur Uçar’ın okul birincisi olarak kürsüde yaptığı konuşmada Rasim Özdenören'in “Ya bu deveyi güdecek, ya bu diyarda kalacağız, çünkü diyarda bizim devede bizim” sözlerine yer vermesi sonrası Rasim Özdenören, merak konusu olmuştu.

Bu kezde Edebiyatın kalbi olarak atfedilen 14. İstanbul Edebiyat Festivali, bugün edebiyat severlere kapılarını açtı. 14. İstanbul Edebiyat Festivali'nin bu yıl Temmuz ayında hayatını kaybeden ünlü yazar Rasim Özdenören'in anısına düzenlenmesinin arından ünlü yazarın hayatı ve kariyeri merakla araştırılmaya başlandı. 

Peki, Rasim Özdenören kimdir? Rasim Özdenören aslen nereli, kaç yaşında? Rasim Özdenören eserleri neler, ne mezunu?

İşte Çapa’da 1. olan Merve Nur Uçar'ın sözlerini kullandığı Rasim Özdenören’in edebi kişiliği, sözleri, kitapları ve eserleri…

Rasim Özdenören kimdir?

Rasim Özdenören (d. 20 Mayıs 1940, Kahramanmaraş), Türk öykü ve deneme yazarı. Alâeddin Özdenören'in ikiz kardeşi.

Hayatı

Özdenören, ilk ve orta öğrenimini Kahramanmaraş, Malatya, Tunceli gibi Güney ve Doğu illerinde tamamlamıştır. 

İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni ve İstanbul Üniversitesi Gazetecilik Enstitüsünü bitirdikten sonra Devlet Planlama Teşkilatında uzman olarak çalışan Özdenören, 1970 yılında araştırma amacıyla ABD’ye giderek çeşitli eyaletlerde iki yıl kadar kalmıştır.

1975 yılında Kültür Bakanlığı Bakanlık Müşavirliği görevine getirilmiş; aynı Bakanlıkta bir yıl da müfettiş olarak çalışmıştır. 

1978'de istifa ederek ayrıldığı devlet memurluğuna bir süre sonra geri dönmüştür.

Edebi kimliği

Rasim Özdenören’in, Türk edebiyatında adını duyurmaya başladığı yıllarda; köy romancılığının etkisi azalmaya, varoluşçu yazarların etkisiyse artmaya başlamıştı. Dönemin eserlerinde rastlanan ağırlıklı Batılı anlayışın aksine Özdenören, öykülerini çocukluğundan itibaren Anadolu’nun köy ve kasabalarında edindiği izlenimlerden yararlanarak ayrıntılı betimlemelerle ve insanın evrensel yanlarını öne çıkararak yazmıştır.

İlk gençlik yıllarından itibaren edebiyata ilgili bir arkadaş grubuna dahil olan Özdenören, bu grubun içinde sonraki yıllarda şekillenecek edebî kişiliği için önemli bir zemin bulmuştur. Özdenören’in okumaları ve edebî ilgileri büyük oranda bu arkadaş grubunda şekillenmeye başlamış; sonraki yıllarda tanıştığı Sezai Karakoç’un etkisiyle de bir bütünlük kazanmıştır.

Özdenören’in Amerika’da iki yıla yakın bir süre kalarak çağdaş dünyanın önemli merkezlerinden birini tanıması, eserlerine olumlu şekilde yansımıştır.

Öykülerinde yerli olmak nedir, bu nasıl gerçekleştirilir, sorularına cevap aramış; hikâyelerinin kahramanlarını, gerçek hayattan almaya çalışmıştır.

İslami kimliğiyle tanınan bir öykücü olmasına rağmen eserlerinde, inandığı şeyleri okuyucusuna dayatmamaya özen göstermiş; vermek istediği mesajı öyküyü zara vermeden, akışı ve yapıyı bozmadan anlatmaya çalışmıştır. Anlatımında dili ustalıkla kullanmış; yer yer şiirsel ifadelere de yer vermiştir.

Çok Sesli Bir Ölüm ve Çözülme adlı hikâyeleri, televizyon filmlerine uyarlanmış; bunlardan ilki, Uluslararası Prag Televizyon Filmleri Yarışması'nda jüri özel ödülünü almıştır.

Kendisi hakkında yapılan çalışmalar

Özdenören hakkında pek çok tez, dergi özel sayısı ve kitap yazılmıştır. Kendisini anlatan tezlerden bazıları şunlardır:

  • Rasim Özdenören (Eserlerinin Tematik İncelenmesi). Sağlık, Şaban, Ondokuz Mayıs Üniversitesi SBE, Samsun 1992.
  • Türk Öykücülüğünde Rasim Özdenören. Eronat, Kamuran, Fırat Üniversitesi SBE, Yüksek Lisans Tezi, Elazığ 1995.
  • Rasim Özdenören- Hayatı- Sanatı- Eserleri. Eryarsoy, Mehmet Nezir, Fatih Üniversitesi SBE, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 2008.

Popüler kültürdeki yeri

TRT 1'de yayımlanmış olan Yedi Güzel Adam dizisinde, Rasim Özdenören'i Mertcan Sevimli canlandırmıştır.

Eserleri

  • Müslümanca Düşünme Üzerine Denemeler
  • Kafa Karıştıran Kelimeler
  • Müslümanca Yaşamak
  • Yaşadığımız Günler
  • Yumurtayı Hangi Ucundan Kırmalı
  • Çarpılmışlar, Çözülme
  • Çok Sesli Bir Ölüm
  • Gül Yetiştiren Adam
  • Hastalar ve Işıklar
  • Yeni Dünya Düzeninin Sefaleti
  • Ruhun Malzemeleri
  • Ben ve Hayat ve Ölüm
  • Yeniden İnanmak
  • Denize Açılan Kapı
  • Red Yazıları
  • Acemi Yolcu
  • İpin Ucu
  • Çapraz İlişkiler
  • Kent İlişkileri
  • Kuyu
  • Edebiyat ve Hayat
  • Yüzler
  • Köpekçe Düşünceler
  • Düşünsel Duruş
  • Toz
  • Aşkın Diyalektiği
  • Eşikte Duran İnsan
  • Yazı, İmge ve Gerçeklik
  • Ansızın Yola Çıkmak
  • Hışırtı
  • İki Dünya
  • İmkânsız Öyküler
  • Siyasal İstiareler
  • Açık Mektuplar

Ödülleri

  • T.C. Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü (2015)
  • Necip Fazıl Kısakürek Saygı Ödülü (2016)

Yorum Yaz