tatlidede

Haram aylar nelerdir, kaç tanedir? Haram aylar nedir? Neden haram?

Haram ayların ismi neden haram ay olarak geçmektedir? Hicri olarak toplam 12 ay vardır. Bu aylardan 4 tanesi haram aydır. Peki İslâmî literatürde savaşın haram kabul edildiği dört kutsal aylar hangi aylar haram aydır? Haram aylar nelerdir?
  • 14.02.2022 20:29
Haram aylar nelerdir, kaç tanedir? Haram aylar nedir? Neden haram?

Haram Aylar Nelerdir?

Haram aylar; Zilkade, Zilhicce, Muharrem ve Recep olarak ifade edilir. Bu 4 ay boyunca cahiliye döneminde savaş yapmak yasaklanmıştır. Bu aylar çıkana kadar barış ortamı mevcudiyetini korur. Haram aylar ile en çok karıştırılan aylar ise 3 aylardır. Üç aylar Recep, Ramazan ve Şaban aylarıdır. Haram aylardan 3 tanesi birbirini takip eder. Bu neden ile bunlara birbirini takip eden anlamında SERD denir. Diğeri ise ayrı olduğundan yani münferit olduğundan FERD olarak adlandırılır.

Haram aylara dair hükümler Hz. İbrahim tarafından koyulmak ile hac vazifesinde olduğu gibi, aslında zaman içerisinde asıl amacından sapmıştır. Fakat İslamiyet’in yayılmasıyla yeniden asıl kimliğini bulmaya başlamıştır. Hz. Muhammet (S. A. V.) kendisine yani Müslümanlara yönelik bir savaş olmaması halinde haram aylarda savaşa girmekten uzak kalmıştır. Herhangi bir sefer sırasında haram aya girilmişse savaşa ara vermiştir.

Haram Aylar Hangileridir?

Kur'an, haram aylarda savaşmanın günah olduğunu açık ve net bir biçimde ifade etmektedir. Hac ibadetini yerine getirmek isteyen insanları yolundan çevirmenin ve ibadet eden kulların Mekke'den çıkarılması yasak kılınmıştır. Bu neden ile haram aylarda barışın sağlanması ve süre boyunca korunması büyük önem taşır.

Ayetlerde de açık açık haram aylarda savaş yapılmaması gerektiği ifade edilmektedir. Fakat haram aylarda Müslümanlara savaş açılması halinde Müslümanların, bu tür tehditlere karşılık vermesine de izin verilmektedir.

Kur'an'da haram aylardan farklı sebeplerden dolayı bahsedildiği görülmektedir. Özellikle "Haram aylar içinde kendinize zulmetmeyin." ifadesi dikkati çeker.

Bundan iki farklı anlam çıkabilir. Birincisi; Haram ayların yerinin değiştirilmemesi (Cahiliye Arapları yapmıştır.), ikincisi; 12 ayın hepsinde zulümden uzak kalın fakat haram aylarda bunlardan büsbütün uzaklaşın.

Haram Aylar Neden Haram Kılınmıştır?

Haram aylar, kişilerin kötü alışkanlıklarından vazgeçmesinin yanı sıra ibadet etme alışkanlığı kazanması bakımından da büyük fırsatlar verir. Güzel alışkanlıklar edinerek bunu sürekli bir davranış biçimine dönüştürmek için önemli fırsatlar sunar. Haram aylarda, Allah'ın merhameti ve affı oldukça geniştir. Bu neden ile bahsi geçen ayların ibadet ve güzel ahlakla değerlendirilmesi önem taşır.

Kulların ibadetlerine kendilerini verebilmeleri ve Allah ile sürekli meşgul olabilmeleri açısında bu aylarda savaş haram kılınmıştır. Tüm bunlar güvenin tam anlamı ile tesis edildiği ortamlarda huzur içerisinde yapılır.

Özetle; kutsal ve özel zamanlar olarak kabul gören haram aylar; güzel ahlakın kazanılması, ibadetlerin artması, kişinin kulluğunu hatırlaması, kendi özüne yönelmesi ve şükretmesi açısından değerli zamanlar olarak kabul edilir. Denir ki; Yaradan kulunu severse faziletli zaman dilimlerinde kulunun faziletli işler ile meşgul olmasını sağlar.

Diyanet İşleri Başkanlığının haram aylar konusundaki açıklaması ise şu şekildedir. Haram aylar tabiri Kur’ân-ı Kerîm’de iki âyette çoğul (el-eşhürü’l-hurum: et-Tevbe 9/5, 36), dört âyette de tekil şekliyle (eş-şehrü’l-harâm: el-Bakara 2/194, 217; el-Mâide 5/2, 97) geçmektedir. Tevbe suresinin 2. âyetinde geçen “dört ay” (erbaatü eşhur) ifadesiyle de bir yoruma göre haram aylar kastedilmiştir.

Haram aylar tabiri çeşitli hadislerde de yer almaktadır. (bk. Wensinck, el-Muʿcem, “şehr” md.) Söz konusu dört ayın bu şekilde adlandırılması bu aylarda savaşın haram kılınması, işlenen sevap veya günahlara başka zamanlarda yapılanlardan daha fazla mükâfat veya ceza verilmesi, böylece yılın diğer aylarından farklı bir önem ve saygınlığa sahip bulunmaları sebebiyledir.

Editör: Meliha Güneş

Yorum Yaz