diorex
Dedas

Divan - Yunus Emre Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Divan kimin eseri? Divan kitabının yazarı kimdir? Divan konusu ve anafikri nedir? Divan kitabı ne anlatıyor? Divan PDF indirme linki var mı? Divan kitabının yazarı Yunus Emre kimdir? İşte Divan kitabı özeti, sözleri, yorumları ve incelemesi...

  • 09.08.2022 23:00
Divan - Yunus Emre Kitap özeti, konusu ve incelemesi

Kitap Künyesi

Yazar: Yunus Emre

Derleyen: Mustafa Tatcı

Yayın Evi: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları

İSBN: 9789751953384

Sayfa Sayısı: 448

Divan Ne Anlatıyor? Konusu, Ana Fikri, Özeti

İnsanın yeniden inşâ etmek, zamanı âna getirmek ve insanlığın fikirlerini tekâmül ettirmek. Peygamberlerin mirası olan bu hasletleri bir bir hayatımıza nakşetmemizi öğütleyen Yûnus Emre de tüm ârifler gibi asırlara yayılan bir hakikatin parçalarını toparladı. Kâmil insan olabilmenin yollarını bulmayı ve o yol üzere sebat etmeyi salık verdiği şiirlerinden seçmelerle birlikte, Yûnus Emre hakkında Mustafa Tatcı’nın kaleme aldığı geniş bir giriş yazısını da ihtiva eden bu kitap, Yûnus Emre’nin Dîvân neşirleri arasında ayrıcalıklı bir yere sahip.

Divan Alıntıları - Sözleri

  • Ol âlem fahrı Muhammed nebiler serveridir Ver salavat aşk ile ol günahlar eridir Hak onu öğdü yarattı sevdi habibim dedi Yeryüzünde cümle çiçek Mustafa’nın teridir
  • İçin imâret olmadan dışındaki ma’mur nedir
  • Hakikatin kafiri, şer'in evliyasıdır.
  • Senden ayrı gözüm yaşın kimseler silmez Allahım
  • Bu dünyaya gelen kişi, âhir yine gitse gerek, Misafirdir vatanına, birgün sefer etse gerek.
  • Bu nefs ile dünya fâni bu dünyaya gelen kanı Aldattın ey dünya beni işlerinden bezer oldum
  • Hocam aşık olanların işi âh ile zâr olur Hasretinden ol maşukun gözü yaşı pınar olur
  • Başımı elime alıp yoluna verem yürüyem
  • Yâ Rabbenâ yandırma günahlara bandırma Çırağımı söndürme kabre vardığım gece Yâ Rabbenâ hayreyle Muhammed’e yâr eyle Kabrimizi nûr eyle kabre vardığım gece
  • Bir kez yüzün gören senün ‘ömrince hîç unutmaya Tesbîhi sensin dilinde ayruk nesne eyitmeye
  • “Gönül mi yeğ Ka’be mi yeğ eyit bana aklı eren Gönül yeğdir zira ki Hak gönülde tutar durağı”
  • Şol yılana çıyana nasib olasın bir gün
  • Aşık ki cana kaldı aşık olmaz Aşık olan gönül aşkdan usanmaz
  • Aşksızlara benim sözüm, benzer kaya yankısına, Bir zerre aşkı olmayan, belli bilin yabandadır.
  • “Ararsan Allah’ı kalbinde ara Kudüs’te Mekke’de Hac’da değildir. Eğer bir müminin kalbin kırarsan Hakk’a eylediğin secde değildir.”

Divan İncelemesi - Şahsi Yorumlar

Yunus Emre’yi TRTdeki 40 küsürlük bölümden oluşan dizide daha iyi tanıdım ve çok sevdim. Edebiyat derslerinden ismini duyardım ilahi aşk şiiri yazan Allah aşığı olduğunu bilirdim. Keza ilahilerden de tanırdım Ama pek merak edip şiirlerine bakmamıştım.Yunus Emre’ye olan merakım TRTdeki bu dizi sayesinde oldu. Bu kitap için söyleyeceğim Diyanet yayınları güzel hazırlamış lakin bilinmeyen kelimeleri kitabın sonuna koyması hoş olmamış.Çünkü kelimeyi bulmak hem zor hem de şiiri bırakıp bilinmeyen kelimeleri aramak şiiri okurken manevi ruh halini dağıtarak kopukluğa sebep oluyor. Belki böyle yapılmasının sebebi okuyucunun kelimeleri öncesinde çıkarıp kelimelere çalışması ve öğrenmesi için yapılmış olabilir lakin bu zor bir iştir Rağbet görmeyebilir. Rağbet görmeyince de yine kitabın okunuşunda yukarıda belirttiğim aksaklıklar meydana gelecektir.Sayfada geçen bilinmeyen kelimelerin yine aynı sayfada dipnot olarak anlamlarının verilmesi  kitabı daha anlaşılır kılacağı ve mükemmel estetiğini daha iyi yansıtacağı kanaatindeyim. Kitaba gelince Yunus’un nasıl büyük bir Allah aşığı olduğunu bir kez daha gördüm. Asıl aşkın ne demek olduğunu Yunus Emre bu mükemmel şiirleriyle yeniden bizlere hatırlatmıştır. Her okuyucunun kütüphanesinde bulunması gereken önemli bir eserdir (Ahmet Karaağaç)

Gönül İsterse: Yunus Emre şiirlerini anlamak için tasavvuf un ne olduğunu bilmek gerekir.Tasavvuf;yetmiş iki millete bir göz ile bakmayı,ömürlerinde bir kez olsun gönül yıkmamayı,kendilerine fenalık edenlere bile iyilikle karşılık vermeyi,aza kanâat etmeyi,çok ibadet etmeyi,uykudan,yemeden,içmeden ve dünya nimetlerinden vazgeçmeyi,gülmekten ziyade ağlamayı,yalnız kalmayı,yüzü yerde olmayı,kibir ve gururu silmeyi öğütler.Yunusun derdi Ten kafesi içine hapsedilmiş can kuşunu kurtarmak,manevi feyizler ile Allah a kavuşmak ve bu halin verdiği zevki yaşamak,sadece dost bildiği Allah ı istemek ,ondan başka hiçbir şey ile meşgul olmamak’tır.Yunusun Divanını okuduğunuzda insanları dostluğa,birbirini anlamaya,birbirlerine zulmetmemeye,fâni dünyaya bel bağlamamaya,sulha ,sükunete ve İslam ın bildirdiği kaideler çerçevesinde hayatı yaşamaya çağırdığını görürsünüz.Yunus Emre yi bugün modern Türkiye nin tanımasında Fuat Köprülü’nün araştırma ve incelemeler yapmış olması şiirleri tertip etmesi etkili olmuştur.Yunus Emre nin Türk -İslam tarihinde ki rolü önemlidir.Kösedağ Savaşı ndan sonra Moğolların saldırılarından kaçan türkmenler Anadolu ya sığınmış ve devlet otoritesinin kalmadığı,güven huzur ortamının yerini kargaşa ile anarşiye bıraktığı yıllarda Yunus Emre gibi mutasavvıf bir kişilik Anadolu da en ücra yerlere kadar dolaşmış şiirleri yolu ile manayı anlatmaya çalışmıştır.O kargaşa günlerinde manevi bir yardım eli gibi Türkmenleri bir arada tutmaya hizmet eden şiirlerini dile getirmiştir sade türkçesi ile..Yunus Emre hayatı boyunca Kabeye gelmiş,Konya da Mevlana ile görüştüğü de şiirlerinden yola çıkılarak tespit edilmiştir.Beni en çok etkileyen mısraları ise; Bir kez gönül yıktın ise bu kıldığın namaz değil Yetmiş iki millet dahi elin yüzün yumaz değil İslamı Allaha kulluk yönü ile İlişkiler arasında ince bir çizgide yorumlaması özgündür. İçinizin ferahlaması ihtiyacına binaen okunası bir kitaptır. (Umay Han Atayurtta)

Dursam seninle dururum baksam seninle bakarım Her kancaru kim yürürüm gönlüm yönü senden yana - Bir dem gönüle kayıkdım ol gizli varaka bakdım Uş sırrımı halka çakdım bir payansız umman imiş (Dîsa Raperîn bo)

Divan PDF indirme linki var mı?

Yunus Emre - Divan kitabı için internette en çok yapılan aramalardan birisi de Divan PDF linkidir. İnternette ücretli olarak satılan çoğu kitabın PDFleri bulunmaktadır. Ancak bu PDF'leri yasal olmayan yollarla indirmek ve kullanmak hem yasalara hem de ahlaka aykırıdır. Yayın evlerinin sitesinden PDF satılıyorsa indirebilirsiniz.

Kitabın Yazarı Yunus Emre Kimdir?

Tasavvuf şiirinin en önemli temsilcisidir. Hayatı hakkında çok az şey bilinen Yunus Emre'nin, on üçüncü yüzyılın ikinci çeyreği ile on dördüncü yüzyılın ilk çeyreğinde yaşadığı düşünülmektedir. Bazı araştırmacılar Sarıköy'de yaşadığını, bazılarıysa Karamanlı olduğunu düşünür. Hacı Bektaş Veli'nin bir eserine dayanarak Sarıköy''de yaşadığı ihtimali daha güçlü görünmektedir. Ölümü 1320 olarak kabul edilen Yunus Emre'nin seksen iki yaşında öldüğü söylenir. Buna göre doğum tarihi de 1238 yılına denk gelmektedir. Yunus Emre'nin eserleri yaşamı hakkında bazı bilgiler içermektedir. Bütün bir Anadolu'yu dolaştığı, Mevlana'yı gördüğü eserlerinde geçen cümlelerden anlaşılmaktadır.

Destansı Yaşamı

Yunus Emre'nin yaşamı halk arasında söyle anlatılmaktadır: Yunus Emre küçükken okula gitmiş ama alfabeyi bir türlü öğrenememiştir. Bunun üzerine okulu bırakıp köyünde çiftçilik yapmaya başlamıştır. İlerleyen yıllarda kıtlık olur. Yunus ta kıtlıktan etkilenir. Kırşehir'e yakın Sulucakarahöyük'te Hacı Bektaş Veli adlı biri olduğunu ve kapısına gelen ihtiyaç sahiplerini eli boş göndermediğini duyar. Bunun üzerine Hacı Bektaş Veli'nin yanına gitmeye karar verir. Yolda giderken eli boş gitmemek için alıç toplar. Hacı Bektaş Veli'nin dergâhına varır. Hacı Bektaş Veli, Yunus'un samimi ve saygılı davranışlarından çok memnun kalır. Yunus'un buğday için geldiğini öğrenince 'Sorun bakalım buğday mı ister, himmet mi?' der. Bu sözleri duyan Yunus 'Ben himmeti ne yapayım, karın doyurmaz ki, bana buğday gerek,' der. Buğdayını alan Yunus yola çıkar.

Yolda giderken buğdayı aldığına pişman olan Yunus, geri döner. Hacı Bektaş Veli’nin huzuruna çıkar ve buğdayı istemediğini himmet istediğini söyler. Hacı Bektaş Veli 'O söylediğin artık geçti biz o anahtarı Taptuk Emre'ye verdik,' der. Yunus, bunun üzerine Taptuk Emre'yi bulmak için yola çıkar. Taptuk Emre'yi bulur ve ona durumu anlatır. Taptuk Emre'nin dervişi olur ve dergâha odun taşımakla görevlendirilir. Kırk yıl odun taşıdığı dergâha bir tek eğri odun getirmez. Sebebini soranlaraysa 'Bu kapıdan içeriye odunun eğrisi bile giremez,' der. Taptuk Emre kızını Yunus ile evlendirir ama Yunus şeyhinin kızına kendisini layık görmediği için kıza elini sürmez. Onun tek amacı erenler mertebesine ulaşmaktır. Yunus bir türlü erenler mertebesine ulaşamadığını düşünüp, üzülür ve Taptuk Emre'nin yanından ayrılır.

Taptuk Emre'den ayrı geçirdiği zaman içinde başından geçen bazı olaylar sonucunda Yunus istediği mertebeye ulaştığını anlar. Tekrar Taptuk Emre'nin yanına döner ama Taptuk Emre'ye mahcup olduğu için önce karısı ile görüşür. Şeyhinin kendini affetmesini ister. Kadın 'Bilirsin gözleri görmez, sen kapının eşiğine yat. O sabah namazına kalktığında ayağı sana dokunur. Bu kim diye bana sorar. Ben de Yunus, derim. Eğer hangi Yunus derse ses çıkarmadan çek git. Yok, eğer bizim Yunus mu derse, kalk şeyhinin eline sarıl,' der. Kadının dediğini yapan Yunus şeyhinin 'Bizim Yunus mu?' sorusu üzerine kalkar şeyhini ellerine sarılır. Bu olaydan sonra da Yunus'un hayatını kaybettiği söylenir.

Sanat Yaşamı

Yunus Emre sanat yaşamında halka, halkın dili ile hitap etmiştir. Yani Türkçeyi çok güzel kullanmıştır. Öz Türkçe ile eserler vermiştir. Bu da Yunus'un her zaman okunup anlaşılmasında önemli bir rol oynamıştır. Yunus'un şiirleri tasavvuf ağırlıklıdır. Tasavvuf; ruhunu temiz tutmak, Allah sevgisini kalbinde yaşamak, Allah'ı öylesine sevmektir ki cennet için değil, onun sevgisine erişebilmek için uğraş vermek, ömrünü bu yola adamak demektir. İşte Yunus şiirlerinde genellikle bu konuları işlemiştir. Onun hoşgörüsü de çok önemlidir. 'Yaratılmışı hoş gördük, yaratandan ötürü,' diyebilecek olgunluktadır. Yunus Emre bir halk şairi değil halkın şairidir. Öylesine çok sevilmiştir ki Anadolu'nun çeşitli yerlerinde adına anıt mezarlar yaptırılmıştır. Aruz ölçüsü ile de şiirler yazmıştır ama onun en güzel şiirleri hece ölçüsü ile yazdıklarıdır. Yunus Emre’'nin "Risalettü’n- Nushiyye" ve "Divan" olmak üzere iki eseri vardır. Eserlerine başka âşıkların eserleri karıştıysa da sonradan bunlar ayıklanmıştır.

Yunus Emre Kitapları - Eserleri

Yunus Emre Alıntıları - Sözleri

  • Bayezid-i Bistami Hazretleri, soğuk bir kış gecesi Bistam şehrinin sokaklarında yürümektedir. Bir ara arşa nazar eder. Bakar arş bomboş. Arşa hitab eder; Ey arş! Allah'ın sende nişanı vardır? Arş cevap verip dedi ki: Ya Bayezid! Ben kim olam ki Allah bende ola. Bana dahi Bayezid'in gönlündedir derler... (Yunus Emre Divanı ve Şerhi)
  • Herkes ayna gibidir bakan da sen, Senin gözündür seni ihbar eden. Her neye bakarsan kendi yüzündür, Kimde ne görürsen kendi özündür. (Nasihatler Kitabı - Risaletü"n Nushiyye)
  • Biz dünyadan gider olduk, kalanlara selam olsun Bizim için hayır dua, kılanlara selam olsun. (Yunus Emre)
  • Dört kitabın ma'nası Bellidir bir elifde Sen elif dersin hoca Ma'nası ne demekdir Yûnus Emre der hoca Gerekse var bin hacca Hepsinden iyice Bir gönüle girmekdir (Güldeste)
  • İlim ilim bilmektir ilim kendin bilmektir Sen kendini bilmezsin ya nice okumaktır. -İlim, insanın kendisini bilmesidir. İnsan kendini bilmezse okumanın bir faydası olmaz. (Yunus Emre Şiirleri ve Açıklamaları)
  • Bir kez yüzün gören senün ‘ömrince hîç unutmaya Tesbîhi sensin dilinde ayruk nesne eyitmeye (Divan)
  • "Kuru dikende gül biter Hasretinden gine yiter Dertli m'oldun benden beter Söyle bülbülcüğüm söyle" (Divan-ı İlahiyat)
  • Aşkın aldı benden beni, Bana seni gerek seni Ben yanaram dün ü günü, Bana seni gerek seni Ne varlığa sevinerem, Ne yokluğa yerinürem Aşkın ile avunaram, Bana seni gerek seni Aşkın aşıklar öldürür, Aşk denize daldırır (Bana Seni Gerek Seni)
  • Ölen beden imiş, aşıklar ölmez. (Bana Seni Gerek Seni)
  • "Ulu ulu günâhlarum yüz komadı bana Çalap Hiç kimse çâre kılmadı döndüm yine sana Çalap Âlimlere sordum nedür dermân günâhlu derdüme Anlar dahı eyitdiler dermân ana yine Çalap" (Divan-ı İlahiyat)
  • Şeriat, hakîkat denizinde yüzen gemidir. (Yunus Emre Şiirleri ve Açıklamaları)
  • Hz Mevlana şöyle buyururlar: Müslümanlığın kafirliğin dışında bir ova Uçsuz bucaksız ovada sevdamız uzar gider Arif olan geldimi usulca başını kor Ne müslümanlığa yer var orda ne kafirliğe yer (Yunus Emre Divanı ve Şerhi)
  • İşitin ey yarenler, aşk bir güneşe benzer, Aşkı olmayan gönül sanki bir taşa benzer. Taş gönülde ne biter, dilinde ağı tüter, Nice yumşak söylese, sözü savaşa benzer. . . . (İşitin Ey Yarenler)
  • Ten fânidir can ölmez gidenler geri gelmez Ölür ise ten ölür canlar ölesi değil (İşitin Ey Yarenler)
  • Kim umar senden vefayı, yalan dünya değil misin? (Yunus Emre Divanından Seçmeler)
  • Ne âkılem ne divâne Gel gör beni aşk neyledi (Yunus Emre)
  • Ben yürürüm yana yana Aşk boyadı beni kana Ne âkilem ne divane Gel gör beni aşk n'eyledi Gâh eserim yeller gibi Gâh tozarım yollar gibi Gâh akarım seller gibi Gel gör beni aşk n’eyledi Ben yürürüm ilden ile Şeyh sorarım dilden dile Gurbette hâlim kim bile Gel gör beni aşk n’eyledi Mecnun oluban yürürüm Ol yârı düşte görürüm Uyanıp melül olurum Gel gör beni aşk n'eyledi Miskin Yûnus biçareyim Baştan ayağa yareyim Dost ilinden avareyim Gel gör beni aşk n'eyledi (Güldeste)
  • Aşksızlara verme öğüt öğüdünden alır değil Aşksız adem hayvan olur hayvan öğüt bilir değil (İşitin Ey Yarenler)
  • Bilmeyen ne bilsin, Bizi bilenlere selam olsun. (Yunus Emre Şeçme Şiirler)
  • Meydanlardaki cenk ne ki İnsanın içinde verdiği savaşın yanında... (Yunus Emre)

Yorum Yaz