Nedir Bu Kireçlenme?

KİREÇLENME NEDİR? BELİRTİLERİ VE TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?

Kireçlenme tıp dilinde dejeneratif eklem hastalığı ya da osteoartrit olarak adlandırılır. Birçok insanın yaşadığı, günlük yaşamı zorlaştıran bir eklem sorunudur.

Kireçlenmede bilinenin aksine eklemde kireç birikimi yoktur. Eklem aralığında daralma, eklem kıkırdak aşınması, eklemi oluşturan kemiklerde hasar ve yeni küçük kemik çıkıntılarının oluştuğu tablonun adıdır.

Eklemlerde, eklemleri oluşturan kemiklerin yüzeyini örten kıkırdak, eklem hareketi için kaygan bir yüzey sağlar ve kemiklerin arasında bir yastıkçık görevi görür. Kireçlenme vakalarında ise kıkırdak yapısı aşınma nedeniyle bozulur ve ağrıya neden olur. Eklemlerde şişme ve eklem hareketlerinde problemler ortaya çıkar.  Kıkırdak tamamen aşındığı takdirde, kemiğin kemiğe sürtünme durumu ortaya çıkabilir.

Sıklıkla diz, kalça ve omurga (bel, boyun) eklemlerinde görülmesine rağmen vücuttaki tüm eklemleri etkileyip günlük yaşamı zorlaştıracak sorunlara neden olabilir.

Kireçlenme her yaştan insanda görülebilmekle birlikte 65 yaş üstü insanlarda daha sıktır

Erişkinlerin yarısından fazlasında hayatları boyunca diz ve kalça kireçlenmesi ile ilgili belirtiler gözlemlenir.

Kireçlenmeye Yol Açabilen Nedenler Nelerdir?

Spor yaralanmaları, obezite, genetik yapı, eklemlerin aşırı ve kötü kullanımı, yaş, sağlıksız beslenme, hareketsiz yaşam ve sigara kullanımı gibi faktörler kireçlenmeye neden olmaktadır. Fazla kilolar özellikle diz, kalça ve bel bölgesine kireçlenme oluşma riskini arttırır. Kilo kontrolü kireçlenmenin ilerlemesini azaltabilir. Yaş ilerledikçe kireçlenme problemi ile karşılaşma ihtimali artmaktadır. Omurgadaki kireçlenme; yaşlanma ile birlikte travmalar ve duruş bozukluklarına bağlı olarak da görülmektedir.

 

Hasta Şikayetleri Nelerdir?

Kireçlenme belirtileri, etkilenen eklemlere ve eklem tutulma derecesine göre değişiklik gösterir. Bununla birlikte en sık karşılaşılan belirti ağrıdır. Diğer belirtiler ise eklemde şişkinlik, sertlik, eklemden ses gelmesi, hassasiyet ve esneklik kaybıdır. Bu belirtiler sonucu kişi günlük yaşam aktivitelerinde zorlanır.
Diz eklemindeki kireçlenme; yürürken ve merdiven çıkarken dizde ağrı, dizde kilitlenme, ağrıyla birlikte ses gelmesi, dizini bükerken zorlanma, gece ağrısı gibi belirtiler ile kendini göstermektedir.

Omurgada ise tutulan bölgeye göre; boyun ve baş ağrısı, boyunda tutukluk, sırt ağrısı, bel ağrısı, kola ve bacağa yayılan ağrı, kollarda ve bacaklarda uyuşma – karıncalanma gibi belirtilere neden olabilir.

 

Tanısı nasıl konulur?

Fizik muayene ile eklemdeki; ağrı, hassasiyet, şişlik, kızarıklık ve eklem hareket açıklığı kontrol edilir. Direkt grafi (röntgen)  veya  MR gibi görüntüleme yöntemleri sonrası  kesin tanı konulur. Tanı için kan testi ve eklem sıvısı analizi de yapılabilir.

Tedavi yöntemleri nelerdir?

Kireçlenme tedavisinde ilaçlar eklemdeki ağrı ve iltihabi durum için kullanılır.

Tutulan ekleme göre seçilen fizik tedavi uygulamaları (hotpack – coldpack- elektroterapi/TENS -ultrason-kısa dalga diatermi-parafin-lazer vb ) ile belirtilerin hafifletilmesi ve tedavisi sağlanabilir.

Eklem içi ve çevresi  ilaç uygulamaları (hyalüronik asit, steroid, PRP, nöralterapi, proloterapi, ozon) da tercih edilen tedavi yöntemleri arasında bulunur. Görüntüleme ve muayene bulgularına göre hastanın fayda göreceği yöntemler seçilir. Bütün bu tedavilere yanıtsız ileri evre kireçlenmelere cerrahi tedaviler önerilir.

Sağlıklı bir şekilde kilo verme ve ideal kiloyu koruma, özellikle bacaklardaki eklemlere binen yükü azaltarak hem hastalığın önlenmesinde hem de tedaviye yanıtları arttırmada önemli bir yere sahiptir. Günlük yürüyüşler ve kas güçlendirici egzersizler kas ve kemik sağlığını koruyarak kireçlenme ve diğer kas iskelet sorunlarını önler.

Uzm. Dr. Ahmet Bozan

Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı

Özel Kızıltepe İpekyolu Hastanesi

@fiziktedavidoktorunuz