Referandumun Kürt Yüzü

18 maddeden oluşan ve Partili Cumhurbaşkanı Sistemini öngören Anayasa Paketi Nisan ayında halk oyuna sunulacak. Hatırlanacağı üzere paketteki her madde mecliste muhalefet ve iktidar arasında kavga-gürültü sürecinden sonra kabul edildi ve böylelikle bu taslak cumhurbaşkanının onayından sonra halkın önüne götürülecek.

Genel anlamda muhalefete göre bu pakete Türkiye genelinde hayır çıkacak. Ancak iktidar partisi ile MHP’nin birlikte oluşturduğu anlayışa göre bu paket yüzde 60 oranında evet ile kabul edilecek. Elbetteki referandumun sonucu merak konusu. Ancak sonuç ne olursa olsun hayat kaldığı yerden devam edecek. Önemli olan, topluma her hangi bir zarar olamadan referandum sürecinin sona ermesi…

Ancak asıl merak konusu olan Kürtlerin bu pakete yaklaşımı yani referandumda Kürtler ne yapacak? Bu anlamda referandumun Kürt tarafı merak edilmektedir. Bu konuda anket şirketlerinin duayen isimleri bile temkinli davranmaktadır.

Bölgeye bakıldığında Kürt oyları AK parti ile HDP arasında bölünmüş durumda, bu, genel olarak böyle gözükmektedir. Ancak ayrıntılara bakıldığında manzara böyle homojen olarak görünmemektedir. Bölgede HÜDA-PAR giderek güçlenmektedir ve bazı şehirlerde hatırı sayılır bir oy oranına sahiptir. Ancak işin ilginç tarafı, bölgede uzun bir süreçten sonra bir kararsız seçmen oranından söz edilebilir ve bu oran, azımsanmayacak cinstendir. Bu oran nereden gelmektedir, biraz da ona bakmaya çalışalım:

Ben şahsen, bu kesime “kararsız” seçmen dememekteyim. Bana göre bu kesim “umutsuz” veya “umudu kırılmış” bir kesimdir ve bu kesim HDP menşelidir. Referandumda bu kesimin tutumu asıl merak konusudur.

HDP, Hayırcı Tarafta

Referanduma giderken HDP, tutumunu “Hayır” dan yana belirledi. Bu, sürpriz bir durum değildi ve herkesçe biliniyordu ki HDP, CHP ile aynı blokta yer alacak. Ancak referanduma doğru HDP, birçok handikapa sahiptir:

1-      Hendeklerden bu yana umudu ve morali kırılmış önemli bir Kürt kesimi vardır ve bu kesim seçimlerde HDP’nin deyim yerindeyse “kemik oyları”nı oluşturmaktaydı. HDP, bu kesimi nasıl mobilize edecek daha doğrusu sandık başına çekebilecek mi? HDP açısından en önemli sıkıntı burası…

2-      HDP’nin Eş başkanları, bazı milletvekilleri ve onlarca yöneticileri hala cezaevlerinde tutuklu. Referandum stratejisini nasıl hayatta geçirebilecek, propaganda sürecinde ikna edebilecek mi “umudu kırılmış” seçmenlerini, bu konu muamma. Lideri direksiyonun başında olmayan bir parti için bu, çok büyük bir dezavantaj.

3-      HDP’nin CHP ile aynı safta yer alması Türk seçmenleri nezdinde ana muhalefet partisini biraz zor durumda bırakabilir. Zira bir yıldan fazladır PKK ile çatışmalarda asker ve polis öldürülüyor ve “teröre destek olan parti” ile suçlanan HDP’nin CHP ile aynı tutuma sahip olması “Hayırcı” bloğa handikap oluşturacak gibi, PKK Avrupa sorumlularından Rıza Altun yaptığı açıklamada, referanduma hayır diyeceklerini ortaya koydu. Bu da CHP’yi menfi etkileyecek bir durum.

4-      HDP yandaşları eskisi gibi, sosyal medyayı da propaganda aracı olarak kullanamayacak. Zira devletin bu konuda kendine göre bir dizi tedbir aldığı anlaşılmaktadır. Bu konuda HDP seçmeni temkinli davranacak veya eskisi gibi rahat olmayacağını öngörmek mümkündür.

Bütün bunlara bakıldığında bölgede Kürt seçmeninin referandumda izleyeceği rota ne olacak, kestirebilmek gerçekten güç. Ama şurası da bir gerçektir ki, kapsamı ne olursa olsun referandumun bir Kürt yüzü vardır ve bu, etkili olacaktır.

“Yabani” hale getirilmiş Kürt seçmen bahçesine uygun bir referandum stratejisini izleyebilirse iktidar partisi kazançlı olabilir.

 Öncelikle, her ne kadar pakette Kürtlerle ilgili bir madde yoksa da, referandum stratejilerinde daha önce Kürt sorununun çözümüyle ilgili olarak atılan adımları güçlendirmeye yönelik taahhütlerde bulunulabilirse ve bunun altı kalın çizgilerle çizilirse kanaatimce seçmen üzerinde etkili olacaktır. Tabi bunun bizzat cumhurbaşkanı ortaya koymalıdır. Türkiye’nin yüz elli yılık parlamenter sisteminden acı çeken zulüm gören Kürtler, umarız başkanlık sisteminden çekmez. Saygıyla…