Yaz mevsiminde dondurma yiyelim mi?

Dondurma deyince aklımıza gelen sütlü ve serin bir yaz atıştırmalığıdır. Dondurma, yaz mevsiminin gelmesi ile bolca tüketilen ve özellikle çocuklarımız tarafından çok sevilen bir gıdadır. Aslında her yaş grubunun çokça tükettiği bir gıda olan dondurmanın daha sağlıklı olanını seçmek oldukça önemlidir. Dondurmanın içinde olması gerekenler; süt, şeker ve saleptir. Meyveli dondurmada ise meyve parçacıkları eklenebilir. Süt, salep ve meyveler sağlıklı tercihler olabilir.  Bu doğal hali ile kısıtlı miktarda dondurma tüketilmesinin belirgin bir riski söz konusu olmayabilir. Ama günümüzde hazır ve ambalajlı dondurma benzeri ürünlerin yaygınlaşması ile birçok gıda katkı maddesi işin içine girmiştir. Bu sebeple dondurmaya hangi kimyasal katkı maddelerinin katılabildiğini ve ne gibi riskler içerebileceklerini bilmek gerekir. Aksi halde neler olabileceğine birlikte bakalım.

Oysa günümüzde neredeyse hiç süt, salep, meyve veya doğal şeker içermeyen, kimyasal katkı maddelerinin, boyaların ve yapay tatlandırıcıların karışımı olan ürünler dondurma gibi pazarlanmaktadır. Bazı ürünlere bakıldığında; %1 civarında yağsız süt, %1’den daha az miktarda meyve konsantresi, çok farklı içerik ve miktarlarda gıda boyaları, yağlar, koruyucu, kıvam arttırıcı, tatlandırıcı gıda katkı maddelerinin ve benzerlerinin ürünlerin içinde yer alabildiğini görüyoruz. Böylelikle hem besleyici değeri az hem de kalori yükü yüksek dondurma benzeri ürünlerin tezgâhlarda yer aldığını görüyoruz.

Ambalajsız olsa bile doğal yapılmayan veya ambalajlı dondurmalarda; renklendirici (gıda boyaları), karışımı sağlayan emülgatör (Hayvansal kaynaklı olabilen mono ve di gliseridler içerebilen), kıvam arttırıcı (hayvansal kaynaklı olabilen jelatini de içeren), koruyucu katkılar, gliserol, aromalar (bazılarının çözünmesi az miktarda alkol içinde mümkün olabilir), tatlandırıcı olarak doğal şeker yerine yüksek fruktozlu mısır şurubu gibi birçok kimyasal veya doğal katkı maddesi bulunabilmektedir. Ne yediğimizi bilmeden sağlıklı beslenmeyiz.

Bu gıda katkı maddelerinin muhtemel zararlarını anlatmak için tek bir örnek vereyim. TÜBİTAK desteği ile yaptığımız araştırmanın uluslararası bir dergide yayınlanan sonuçlarına göre; sadece gebelikte, anne karnında belirli dozda yapay gıda boyalarına maruz kalmak, deney hayvanlarının yavrularında dokularda bozulma ve kansere yatkınlık riski oluşturabiliyor. Yani sağlıklı beslenme konusunun şakası yok. Yapılan binlerce araştırmanın gösterdiği sonuçlara göre gıda katkı maddeleri birçok risk barındırıyor. Bu sebeple mümkün olduğu kadar tamamen kaçınmak, mümkün değilse en az zararlı olanı seçmek önemlidir.

Dondurma deyip geçmeyelim. Yaz aylarında yüksek miktarlarda tüketilen bu gıdanın doğal ve sağlıklı olması çok önemlidir. Bunun için mümkün oldukça doğal hazırlanmış dondurmayı tercih edelim. Porsiyon miktarını ve yeme sıklığını kontrol altında tutalım. Doğal olarak kar, buz ve meyve özütü ile hazırlanan ‘Gerçek Karlamaç’ gibi gıdalar da sağlıklı bir tercih olabilir. Veya sizin evde benzer gıdaları hazırlamanız mümkündür. Sağlıklı beslenmek ve ideal kiloda kalmak ancak sağlıklı beslenmek konusunda bir yaşam tarzı oluşturmakla olabilir. Yaz mevsimi boyunca sağlıklı beslenelim. Beklenen muhtemel yaşam süresini arttırmak ve yaşam kalitesini yükseltmek ancak doğal ve sağlıklı beslenmekle mümkündür. ‘70 Adımda Sağlıklı Beslenme’ isimli kitabımda bu ve benzeri konularda detaylı bilgi bulunmaktadır. Doğal ve gerçek dondurmanızı sevdiklerinizle afiyetle yemeniz dilekleriyle.