matesis
dedas

Kürtçe Alfabesi Tablosu - Kürt Alfabesi Tarihçesi Nedir?

Kürtçe Alfabesi tarihçesi nedir? Kürtçe Alfabesi kaç harften oluşuyor? İşte Kürtçe Alfabesi hakkında merak edilenler...
  • 13.02.2022 01:25
Kürtçe Alfabesi Tablosu - Kürt Alfabesi Tarihçesi Nedir?

Kürt Alfabesi Tarihçesi Nedir?

Genellikle Kuzey Kürtleri tarafından kullanılan şekli 1932 yılında, Celadet Ali Bedirhan tarafından latin alfabesinden uyarlanmıştır. Bu alfabeye Kurmancî, Hawar ya da Bedirxan alfabesi de denir. Kuzey ve Batı Kürtleri tarafından kullanılmaktadır. Arap alfabesinden uyarlanmış olan Soranî alfabesi ise Güney ve Doğu’daki Kürtler kullanılmaktadır. Eski Sovyet cumhuriyetlerinde ve Orta Asya’da yaşayan Kürtler ise Kiril alfabesini kullanırlar. Bütün alfabelerin bir yazı sisteminde birleştirilmesini amaçlayan bazı Kürt dilbilimciler Yekgirtî adında yeni bir latin alfabe hazırladılar.

Şemo-Marogulov alfabesi, Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti hükümetinin kararıyla 1928–1929 yılları arasında Erebê Şemo ve İshak Marogulov tarafından hazırlanan Kürtçenin ilk latin alfabesidir. Riya Teze gazetesindeki yazılarda bu Kürt alfabesindeki harfler kullanılarak yayımlanmıştır. 

Kürtçe Alfabesi:

Kürtçe Alfabesi 31 harften oluşmaktadır.

Büyük harfler:

A B C Ç D E Ê F G H I Î J K L M N O P Q R S Ş T U Û V W X Y Z

Küçük harfler:

a b c ç d e ê f g h i î j k l m n o p q r s ş t u û v w x y z

Kürtçe’de 8 sesli harf vardır:

A E Ê I Î O U Û
a e ê i î o u û

Kürtçe’de 23 sessiz harf vardır:

B C Ç D F G H J K L M N P Q R S Ş T V W X Y Z
a b c ç d f g h j k l m n p q r s ş t v w x y z.

Kürtçede yazılış itibariyle “ı” harfi yoktur.. Ayrıca “i” harfinin büyüğü olan İ harfide bulunmamaktadır. Kürtçe’de bulunan ‘i’ harfi ve bunun büyüğü ‘I’ harfi “ı” diye okunmaktadır. Kürtçede “i” sesi “î” ve bunun büyüğü olan Î harfi verir. Türkçede “yumuşak g” olarak tabir edilen “ğ , Ğ” harfleri kürtçede mevcut değildir. Bunun yerine X,x harfi bulunur. X harfine kalın h diyebiliriz. Fakat biraz daha boğazsıl olan XW , xw diftongu bulunmaktadır. Kürtçede Ü,ü harfi yoktur. “ü” sesi “u” harfiyle karşılanır. “U” sesi ise “Û” harfiyle karşılanır. Ö,ö harfide kürtçede bulunmaz.

Yorum Yaz