817 yıldır ayakta duran kadın medresesi ’Sıttı Radviyye’ varlığını sürdürüyor

Mardin’de 12. yüzyılda Nasıruddin Ahmed Artuk Aslan döneminde Radviyye Hatun tarafından kadınlar için açılan özel bir eğitim ve öğretim kurumu olan medrese ilk günkü gibi varlığını sürdürüyor.

Mardin’de 12. yüzyıldan bu yana  Nasıruddin Ahmed Artuk Aslan döneminde Radviyye Hatun tarafından kadınlar için açılan özel bir eğitim ve öğretim kurumu olan Hatuniye Medresesinin diğer ismi Sitti Radviyye medresesi ilk günkü gibi varlığını sürdürüyor.

Kadın hakları bakımından adından söz ettiriyor

Mardin Medreseler Koruma Derneği Başkanı İbrahim Yüksel, kadınlar için inşa edilen medresenin 817 yıldır ayakta olduğunu söyledi. Hatuniye Medresesi olarak da bilinen Sıttı Radviyye Medresesi kadınlar için yapılan 2 katlı açık avlulu yapı mimarisinin de ilk örneği olduğunu belirten Yüksel, "Günümüzde kadın hakları bakımından çok sözler söylenir. Medeniyetimiz bin yıl önce muhteşem mimarisi ve sanatıyla bir kadının isteği ile açılan bir kadın mektebini yapmıştır. Bu medeniyetimizin kadına verdiği değerin çok somut bir delilidir. 1206 senesinde Artuk Aslan döneminde tamamlanıyor medresenin inşaatı" şeklinde ifade etti.

1206 senesinde inşaatı tamamlanıp ve günümüze kadar ayakta

Şehirde birçok medresede Artuk Aslan’ın imzasının bulunduğunu aktaran Yüksel, "1206 senesinde inşaatı tamamlanıyor ve günümüze kadar ayakta duruyor ziyarete açık bir şekilde bekliyor. Hatuniye Medresesi Anadolu Hatuniye Medreselerinin ilkini teşkil eder. Bu medreseyi önemli kılan bir diğer husus Hazreti Ömer döneminde Kudüs’e götürülen Kadem-i Şerif Emüniddin Sökmen bey döneminde Kudüs’ün, Fatımilerin eline geçmesi sebebiyle Kudüs’ü terk etmek zorunda kaldığı zamanda kutsal emanetler ile birlikte Mardin’e getirmiş" dedi.

Hatuniye Medresesinin diğer ismi Sitti Radviyye Medreseseidir

Medrese mimarisi açısından hem erken ve olgun bir örnek hem de eyvanlı medreselerin öncüsü olan Sitti Radviyye Medresesi, 1176/7-1184/5 yılları arasında yapılmış olup, Kutbettin İlgazi’nin annesi Sitti Raziye’nin Hatuniye adıyla anılan medresesidir. Dikdörtgen bir alanı kaplayan, iki eyvanlı revaklı avlulu, iki katlı olan bu yapı zamanla büyük değişiklikler geçirmiş, ilk hali oldukça bozulmuş, avlu yapısını da kaybetmiştir. Günümüzde, medresenin ana eyvanı olması gereken mihraplı güney eyvanının kuzeyine revak bölümünü de içine alan bir duvar çekilmiştir. Ana eyvanda bulunan mihrap bezemeleri Artuklu Döneminin zengin taş işçiliğine işaret eder.Mihrabın yanındaki bir camekan içinde Haz. Muhammed’in ayak izi görülebilir. Cami haline getirilmiş olan eyvan kısmının doğusunda tromplu kubbeli kare bir türbe mekanı yer almaktadır. 580’de (1184/5) ölen Kutbeddin İlgazi’nin annesinin yaptırmış olduğu bir medreseye gömülmüş olduğu bilinir.