Açılımı Hemolitik Üremik Sendrom olan hastalık halk arasında HÜS hastalığı olarak biliniyor.
Sendromun çok önemli komplikasyonları var ve bazen ölümle bile sonuçlanabiliyor.
Peki, HÜS nedir, belirtileri nelerdir? HÜS hastalığı nedir, neden olur? HÜS etkileri ne, tedavisi ne?
İşte HÜS hastalığı hakkında merak edilenler...
HÜS NEDİR?
Açılımı Hemolitik Üremik Sendrom olan hastalık halk arasında HÜS hastalığı olarak biliniyor. Hastalık özellikle 1-5 yaş arası çocuklarda görülürken her yaş grubunda gerçekleşmesi olası. Sendromun çok önemli komplikasyonları var ve bazen ölümle bile sonuçlanabiliyor.
HÜS hastalığı belirtileri arasında karın ağrısı, kanlı ishal, kusma, ateş, halsizlik de bulunuyor. Uzamış kanlı ishal, bilinç bulanıklığı, ciltte minik kanamalar, ani idrar kesilmesi ve solukluk gibi belirtiler varsa derhal bir doktora başvurulması gerekiyor.
Özellikle yeni anne ve babaların çocuklarının bebeklik döneminde ve ilerleyen geçiş evresinde dikkatli olması, çocuğun sağlık durumunu takip etmesi ve belirtilerini fark ettiği an zaman kaybetmeden bir uzmana başvurup tedaviye başlaması gerekiyor.
HUS’un Etkileri ve Belirtileri
HUS başlıca 3 ana organ ve sistemi etkiler: Böbrekler, kan hücreleri ve merkezi sinir sistemi.
Böbreklere etkisi
Böbrek fonksiyonlarının bozulması ile;
- Kandan süzülmesi gereken üre birikir, ürenin yüksek değerlere ulaşmasıyla uyku hali veya ajitasyonlar ortaya çıkar.
- Yine kandan fazlası atılması gereken potasyum birikir. (Potasyumun fazlası kalpte ölümcül ritim bozukluğu ve kalp durması nedeni olabilir)
- Süzülüp atılması gereken sıvının fazlası vücutta birikerek bacaklarda ödeme neden olur; hipertansiyon ortaya çıkar; akciğerde birikirse de solunum sıkıntısı yapar.
Kana etkisi
Damarlarımızdaki mucizevi sıvı başlıklı yazımızı hatırlayın.
- HUS’da kandaki alyuvarlar erir ve sayısı azalır. Hasta hızla anemiye girer. Anemiye bağlı halsizlik, bitkinlik, takatsizlik, solukluk ortaya çıkar.
- HUS’da kan hücrelerinde görülen ikinci bir değişiklik de trombosit sayısında azalmadır. Trombositler pıhtılaşmada görevli “yapışkan” hücreleridir. Sayısında azalma olunca çarpma, vurma ile çabucak morarmalar olur, hatta hastanın burun ve dişeti kanaması gibi kendiliğinden kanamaları olabilir.
Merkezi sinir sistemine etkisi
HUS’un MSS üzerine etkisi hipertansiyon nedeniyle olur. Ani hipertansiyonda uyku hali, sersemlik veya ajitasyonlar ile havale nöbetleri görülebilir. Bu tablo, tansiyon ilaçları, idrar söktürücüler ve havale ilaçları ile tedavi edilir; çoğunlukla geçicidir.
HUS Belirtileri
Erken belirtiler
Çocuğun E.coli O157:H7 sırasında gösterdiği belirtilerdir. Her ishalde olduğu gibi bu hastalıkta da ateş, kramp tarzı karın ağrısı, kusma, bol ve sık dışkılama ortaya çıkar. Bu aşamada bir ishalli çocuğun hastalığının HUS ile sonuçlanıp sonuçlanmayacağını söylemek imkansızdır çünkü basit sıradan bir ishalle O157:H7 ishalini ayırt etmek olanaksızdır.
Geç belirtiler
İshal tablosundan günler sonra ortaya çıkan belirtilerdir:
- İdrarda kan çıkması,
- Dışkıda kan çıkması,
- Travmaya bağlı olmaksızın kendiliğinden oluşan morarmalar,
- İdrar miktarında azalma
- Kansızlığa bağlı ortaya çıkan solukluk
- Uyku hali ve ajitasyonlar
- Göz etrafı ve ayak bileklerinde ödem
- Baş ağrısı
- Havaleler
HUS Tedavisi
Hasta mutlaka hastaneye yatırılarak tedavi edilir. İshale neden olan bakteri vücuttan atılana kadar en ideali, hastanın karantinaya alınmasıdır.
Hipertansiyona karşı mücadelede en önemli hususlardan biri olan tuz ve sıvı kısıtlaması çok katı biçimde uygulanır; hipertansiyon ilaçları gerekebilir.
Kan değerleri çok düşerse kan nakli uygulanması gerekecektir.
Böbrek fonksiyonları çok bozulursa periton diyalizi veya hemodiyaliz uygulanması zorunlu olabilir.
Vakaların çoğu, (%91'i), etkin bir tedaviyle tamamen iyileşir. E.coli O157:H7ye bağlı olmayan HUS vakalarının tekrarlayabildiği görülmüştür.
