Ne Var Ne Yok?

Böyle sorulan bir soruya ne cevap verebilirsiniz ki? Kendinizi mi anlatmaya çalışacaksınız? Ülke sorunlarına mı anlatacaksınız? Dünyayı anlatmayı mı tercih edeceksiniz? Yoksa hepsine birden bir cevap mı yetiştireceksiniz? Ya da ekolojik dengelerden, iklim bozulmalarından, insanlar arasındaki ahlak erozyonundan, siyasetin vasatlaşmasından, beceriksiz yönetici ve politikacılardan, başkalarının emeği üzerinde kariyer yapanlardan yakınarak mı cevap vereceksiniz bu soruya?

Yoksa bir hiç mi diyeceksiniz? Evet, bir hiç deyip soruyu cevapsız da bırakabilirsiniz. Bu kesinlikle size kalmış bir tutumdur.

Tavrınız ve cevaplarınız aslında soruyu sorana bağlı bir biçimde gelişebilir! Soru soran bir tüccar ise siz de ona göre cevap vereceksiniz. Para, yatırım, döviz, altın, faiz, sermaye gibi konular öne çıkar doğal olarak.

Adam politikacı ise ona göre bir cevap vermeniz en doğrusu olur. Hükümet, siyasi partiler, anayasa, Kürt sorunu, liderler arasındaki sidik yarısı, kim daha milliyetçi, kim daha devletçi, kim liberal, kim demokrat, kim en fazla boş konuşuyor gibi konular kaçılmaz olarak gündeme gelecektir.

Adam cahil birisi ise sen hemen buna cevabını verebilirsin; ben diyorum kalaycıda kaplar var sen diyorsun ki çarşıda atalar var…

Ben cahille sohbeti kestim zaten diyeceksin.

Ama adam bir âşık ise herhalde muhabbet babında bir şeyler söylemeniz kaçılmazdır. Aşk filmleri, romantik öyküler, yürek yakan trajik aşklar, aile sorunları, boşanmalar, aldatmalar, kaçamaklar ve Türk sosyetesinde en son magazin haberleri herhalde başta gelen sohbet konuları olacak.

Karşınızdaki adam bir entelektüel ise İslami tasavvuftan, Fukuyama’nın tarihin sonu tezinden, ideolojik saplantılardan, uygarlıkların çatışmasından, Marksizm’in diyalektik felsefesinde, hümanizmanın giderek unutulmasından, ütopik sosyal projelerden, evet, değişik değişik konuları dile getirebilirsiniz…

Dediğim gibi adamına göre, soruyu sorana göre değişik cevaplar bulabilirsiniz…

Bu sizin hakkınız…

Ama niye ya da neden soru sorduğunu bilmeyen birisi için hangi cevapları vereceksiniz?

İşte bu çok zor bir konudur…

Bununla ilgili düşündürücü bir fıkrayı sizlere hemen anlatayım;

Almanlar 1960’ların başında bir makine icat etmişler. Bu makine bugünkü bilgisayarların prototipi bir araçmış. Makineye ne sorarsanız size cevap verirmiş…

Makine yeni icat edildiği için meraklıları da epey varmış. O nedenle herkes makineye soru sormak için sıraya girermiş. Bir şey sorup oradan gidermiş…

Almanya’ya göç etmiş Türk kökenli birisi de makinenin olduğu mekândan geçiyormuş. Sırayı görünce meraklanmış, merak bu ya! Konuyu sormuş soruşturmuş ve sonunda kendisi de sıraya girmiş. Sıra ona gelince bir soru sormuş ve oradan gitmiş…

Makine başlamış cevap vermeye; Afrika da şu kadar kabile var! Kastamonu da şu kadar ayı yaşıyor! Türkiye’de şu kadar Kürt tutukludur! Kadınla erkek çiftleşince çocukları oluyor! Bu yıl Mardin bir katliam olmuş! Türkiye’de bir askeri darbe olmuş! Dünyada rüşvet alanların sayısı çoğalmış! Aziz Bela’nın korkusu tüm Mardin’i sarmış! Nusaybin belediyesi bir türlü sokaklarını temiz tutamıyormuş! İstanbul’da nonoşlar cirit atıyormuş! Türkiye’de trafik kazalarından ölenlerin sayısı orta ölçekli bir savaşta ölenlerin sayısından daha fazlaymış!

Makine ha bire cevap yetiştiriyormuş! Fakat bir türlü cevapların ardı arkası da kesilmiyormuş…

Almanlar gerçekten şaşırmış durumdalar. Böyle bir sorunla şimdiye kadar hiç karşılaşmamışlar. Elleri ayakları tutulmuş. Birbirlerine soruyorlar; Kimdi bu adam? Makineye neler sordu? Makine neden devamlı cevap veriyor?
Sonunda araştırmışlar ve bulmuşlar adamı…

Bu şahıs Almanya’da çalışan bir Türk vatandaşıydı. Almanya’ya da yeni gelmişti…

Hemen adama sormuşlar; kardeşim bu makine birkaç gündür senin sorduğun soruya cevap veriyor ama cevapların sonu bir türlü gelmiyor. Neredeyse makinenin hafızası boşaldı. Makineyi durduramıyoruz, bizi artık dinlemiyor. Allah aşkına makineye ne soru sordunuz?

Hiç dedi adam pişkin pişkin. Sadece ne var ne yok dedim? O kadar!

Şimdi gel de bu soruya bir makul cevap bul bakalım?

Bende memleketin halini iyi öğrenmek için vatandaşlara soruyorum;

Ne var ne yok?

En azında bu konuda Almanların bilgisayarı kadar sizlerden cevap bekliyorum!