Mardin akraba evliliğinde rekor kırdı : İşte o veriler…

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayımlanan “İstatistiklerle Aile 2023” raporu, Türkiye’de akraba evliliklerinin en fazla olduğu illeri sıraladı.

Rapora göre, Mardin, toplam evli bireyler içinde son evliliğinde akraba evliliği yapmış 16 ve üzeri yaştaki bireylerin oranında %20,1 ile ilk sırada yer aldı. Bu oran, Mardin’de her 5 evli bireyden birinin akrabasıyla evlendiğini gösteriyor.

Mardin’de Akraba Evliliğinin Yaygınlığı

TÜİK verilerine göre, 2023 yılında Türkiye genelinde resmi evliliklerin %8,2’si akraba evliliği olarak gerçekleşti. Mardin, bu oranla Şanlıurfa (%18,7) ve Diyarbakır (%16,8) gibi diğer Güneydoğu Anadolu illerini geride bırakarak listenin başında yer aldı. Akraba evliliklerinin %46,5’i hala/dayı çocukları, %27,2’si amca çocukları ve %26,3’ü teyze çocukları arasında gerçekleşiyor. Bu durum, bölgedeki geleneksel aile yapısının ve kültürel dinamiklerin akraba evliliklerini teşvik ettiğini ortaya koyuyor.

2024’te Mardin’deki Akraba Evliliği Sayısı

2024 verilerine göre, Türkiye genelinde toplam 18.619 akraba evliliği gerçekleşirken, Mardin’de bu sayı 765 olarak kaydedildi. Bu rakam, Şanlıurfa (2.677), İstanbul (2.239), Gaziantep (1.193) ve Diyarbakır (1.149) gibi illerin ardından Mardin’i beşinci sıraya yerleştiriyor. Ancak, toplam evli nüfus içindeki akraba evliliği oranı düşünüldüğünde, Mardin’in %20,1’lik oranıyla liderliği elinde tuttuğu görülüyor.

Kültürel ve Sosyal Faktörler

Uzmanlar, Mardin’de akraba evliliklerinin yaygın olmasında aile bağlarını güçlendirme, miras ve mal varlığını koruma gibi sosyal ve kültürel faktörlerin etkili olduğunu belirtiyor. Ancak, akraba evliliklerinin genetik hastalıklar ve anomali bebek riskini artırdığına dair uyarılar da yapılıyor. Uzmanların bu evliliklerin yeni doğan bebeklerde hastalık oranlarını artırabileceğine dikkat çektiği vurgulandı.

Düşüş Eğilimi Devam Ediyor

TÜİK verileri, Türkiye genelinde akraba evliliklerinin oranının yıllar içinde azaldığını gösteriyor. 2010’da resmi evliliklerin %5,9’u akraba evliliği iken, bu oran 2018’de %4,3’e, 2023’te ise %3,2’ye geriledi. Mardin’de de bu düşüş eğilimi gözlemlense de, il hala akraba evliliği oranında lider konumda.

Toplumsal Tartışmalar ve Önlemler

Mardin’deki yüksek akraba evliliği oranı, toplumsal tartışmaları da beraberinde getiriyor. Özellikle çocuk yaşta yapılan nişan ve evlilik törenleri, kamuoyunda tepki çekiyor. Örneğin, 2023’te Kızıltepe ilçesinde 8 yaşındaki bir kız çocuğu ile 9 yaşındaki amcasının oğlu arasında düzenlenen nişan töreni, Aile ve Sosyal Hizmetler İl Müdürlüğü’nün inceleme başlatmasına neden oldu. Bu tür olaylar, bölgedeki geleneksel uygulamaların modern hukuk ve çocuk hakları çerçevesinde yeniden değerlendirilmesi gerektiğini ortaya koyuyor.

Mardin, zengin kültürel mirası ve güçlü aile bağlarıyla tanınsa da, akraba evliliklerinin yüksek oranı hem sağlık hem de sosyal politikalar açısından dikkatle izlenmesi gereken bir konu olarak öne çıkıyor. Yetkililer ve uzmanlar, farkındalık kampanyaları ve eğitim programlarıyla bu oranın daha da düşürülmesi için çalışmalarını sürdürüyor.